کمتر از یک ماه دیگر به شروع مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ در کشور برزیل باقی مانده است و کم کم باید شمارش معکوس برای شروع این رقابتها را آغاز کرد. در مطالب پیشین به حال و هوای این روزهای کشور برزیل و شهرهای میزبان پرداختیم؛ اما این بار در چرخشی کاملاً متفاوت به سراغ روی دیگر این سکه پر زرق و برق رفته و پیامدهای برگزاری این تورنمنت را مورد بررسی قرار میدهیم. با ما همراه باشید.
برگزاری رویدادی جهانی با چنین وسعتی قطعاً کاری سهل و آسان نخواهد بود. اگر کشور میزبان از پیش زیرساختهای لازم را در اختیار نداشته باشد، راهی دشوار و پر دستانداز پیش رو خواهد داشت. به ویژه این که برزیل میزبانی جام کنفدراسیونها را نیز برعهده داشته و بعد از اتمام جام جهانی این بار نوبت به برگزاری مسابقات المپیک تابستانی ۲۰۱۶ میرسد. البته کاملاً مشخص است که این میزبانی قطعاً فواید و پیامدهای مفیدی نیز به ویژه برای اقتصاد و صنعت توریسم این کشور به همراه خواهد داشت؛ اما باید دید در نهایت کدام جنبه بر دیگری پیشی میگیرد.
خوشبختانه هم اکنون یکی از بخشهای مهم و اصلی کار، یعنی ساخت و نوسازی استادیومها تقریباً به پایان رسیده است و عملیات رسیدگی به وضعیت فرودگاهها هم رو به پایان است. دیگر پروژههای زیربنایی نیز ناگزیر و در پاسخ به شرایط موجود یا تا حدودی تغییر کردهاند و یا کلاً لغو شدهاند.
اوایل سال گذشته یکی از خبرنگاران مشهور، اندرو داونی (Andrew Downi)، مطلبی پیرامون وضعیت برزیل در زمان آمادهسازی برای جامجهانی منتشر کرد که تلویحاً اشاره میکرد پنج شهر برازیلیا، فورتالیسا، مانائوس، سالوادور و سائو پائولو هنوز موفق به کاملکردن خطوط تراموا، خطوط سریعالسیر برای اتوبوس و همچنین مترو نشدهاند. او این اطلاعات را با استناد به مدارک دفتر حسابرسی فدرال برزیل عنوان کرد.
اما هزینه برگزاری این جام همچنان سر سازش نداشته و سر به فلک میزند.یکی از برآوردها به صورت فرضی نشان میدهد که کمی کمتر از ۱ میلیارد دلار آمریکا از سرمایهگذاران بخش خصوصی برای ساخت، مرمت و بازسازی استادیومها دریافت شده است. هزینهای که اکنون بر طبق اطلاعات مجله فوربس، در حدود ۳٫۵ میلیارد دلار تخمین زده میشود و وقتی طرحهای مرتبط با زیرسازی هم به این مبالغ اضافه شود، رقم نهایی و چشمگیر ۱۴٫۵ میلیارد دلار به دست میآید؛ و این تازه بخشی از هزینههای صورت گرفته را نشان میدهد.
اما خوزه آلدو ربلو (Jose Aldo Rebelo)، وزیر ورزش کشور برزیل همچنان اصرار دارد جام جهانی یک میراث بادوام از اقتصاد رو به رشد را برای این کشور برجای خواهد گذاشت. تنها یک سال قبل او در یک مصاحبه اعلام کرد انتظار دارد این رویداد ورزشی به رونق اقتصادی برزیل و کسب درآمدی در حدود ۹۰ میلیارد دلار کمک کند.
همچنین گفته میشود این مسابقات منجر به ایجاد ۳٫۵ میلیون شغل چه به صورت پاره وقت و چه به صورت تمام وقت خواهد شد. بر طبق نظر بلومبرگ، همین وضعیت را در زمان برگزاری المپیک تابستانی ۲۰۱۶ نیز شاهد خواهیم بود.
در نهایت نکته مهم در این خلاصه شده که برزیل در حال صرف هزینه برای دو رویداد مهم است که هر دو شناخته شده و مهم بوده و به نوعی اعتباری برای این کشور به شمار میروند.
هر چند که فعلاً این جام جهانی ۲۰۱۴ است که در صدر صورتجلسه قرار گرفته است. بنا بر پیشبینیهای انجام شده هزینه اتمام کار به مراتب از سرمایهگذاری اولیه بیشتر شده؛ یعنی هزینه از بودجه در نظر گرفته شده پیشی گرفته است.
در طول برگزاری جام کنفدراسیونها ده میلیارد دلار هزینه آمادهسازی استادیومها شد؛ این درحالی است که کرایه حملونقل افزایش یافته و سرمایهگذاری برای احداث بیمارستان و مدارس بدون تغییر باقی ماند.
یک شهروند ساکن کیابا پیش از برگزاری جام کنفدراسیونها به بلومبرگ گفت: “ما به سرمایهگذاری بیشتر برای ساخت مدارس و بیمارستان نیاز داریم؛ نه برای کارهای تاریخی و پر خرج”.
چند ماه قبل فوتبالیست سابق و نمایند کنگره «روماریو»، برای دوستان و یاران سیاسیاش پیغام فرستاد “بیدار شوید”. او اضافه کرد دست یابی به راه حلی برای رفع مشکلات اجتماعی موجود آن چیزی است که اکنون شایسته توجه بوده و باید مد نظر قرار گیرد.او به نیویورک تایمز گفت :
بیمارستانهایی را میبینید که تختی برای بستریکردن بیماران ندارند و بیماران رنجوری را مشاهده میکنید که روی زمین دراز کشیدهاند. مدارسی را میبینید که قادر به تأمین ناهار کودکان نیستند؛ مدارسی فاقد سیستم تهویه.. ساختمانهایی را مشاهده میکنید که هیچ امکانات خاصی برای مردمان ساکن آنها در نظر گرفته نشده است.
چیزی که روماریو و بسیاری از هم میهنان او نسبت به آن شاکی هستند، ولخرجیهای صورت گرفته در مکانهایی است که تنها تا اتمام جامجهانی مورد توجه هستند. آن هم توسط فیفا که روی هیچ چیز خاصی در برزیل سرمایهگذاری نکرده؛ اما میخواهد از همه چیز، امضایی از این رویداد برخود داشته باشند؛ اما زمانی که همه چیز پایان یابد، با منافع خود این کشور را ترک خواهد کرد.
این ستاره ۴۷ ساله میگوید:
فیفا تنها به منافع خود فکر میکند ودر نهایت به دنبال پول است؛ آنها به چیزی که پشت سر خود بر جا مینهند توجهی ندارند.
این که چه کسی حقیقت را میگوید هنوز مشخص نیست. میبایست منتظر مانده و ببینیم جامجهانی بال پرواز برزیل خواهد بود یا نقطه شکستش.