پژوهشگران در دانشگاه کالیفرنیا اولین ماشین مصنوعی میکروسکوپی دنیا را که میتواند به درون یک موجود زنده سفر کرده و بدون آثار منفی مواد دارویی را انتقال دهد تولید کردند. این ماشین که با استفاده از گاز تولید شده از طریق واکنش محتویات شکم موجود زنده میکروموتور خود را برای حرکت به کار میبرد، برای اولین بار با موفقیت درون بدن یک موش زنده به کار گرفته شد.
این روباتهای بسیار کوچک به صورت لولهای بودند و حدود ۲۰ میکرومتر طول و ۵ میکرومتر قطر داشتند و با فلز روی نیز پوشیده شده بودند. به محض اینکه موش این روباتهای کوچک را میخورد و آنها به شکم موش میرسیدند، فلز روی روی روبات با هیدروکلریک اسید معدهی موش واکنش میداد و حبابی از هیدروژن تشکیل میشد که میتوانست روبات را همچون یک موشک به حرکت در بیاورد. این روبات که به سرعت ۶۰ میکرومتر بر ثانیه رسید، توانست از حدود شکم موش خارج شود و سپس با تجمع و حل شدن، ترکیب نانوذرهای (دارو) را در بافت رودهی موش قرار دهد.
به گفتهی پژوهشگران تمامی روباتها پیشینی که در معدهی موش جایدهی شده بودند حداقل به مدت ۱۲ ساعت پس از بلعیده شدن در دیوارهی معده باقی ماندند که این مورد باعث کاهش عملکرد و بهره وری آنها میشد. به علاوه در این روش پس از اینکه موش مورد کالبدشکافی قرار میگرفت هیچ اثری از سمیت یا آسیب بافتی دیده نمیشد. ضمن اینکه خود روی میتواند به عنوان یک مادهی مقوی برای بدن موش عمل کند و اثر بدی بر بدن موجود زنده نخواهد داشت.
البته پیش از این نیز از نانوروباتها در بافتها گیاهی استفاده شده بود ضمن اینکه روباتهای هدایت شونده از بیرون نیز آزمایش شده بودند اما این نخستین باری است که یک روبات به صورت خود هدایت شونده با موفقیت عملیات دارورسانی نانوذرات را به پایان میرساند. این موفقیت دانشمندان را به این باور رسانده است که این میتواند شروعی برای دورهی دارورسانیهای هوشمند به روش استفاده از نانوروباتها باشد.
برای سایرین نیز این روش میتواند نوید دهندهی دورهای جدید از فرایندهای درمانی پزشکی با اثر بخشی و هدفمندی بسیار بالاتر باشد. البته این روش روزهای اولیهی رشد خود را میگذرانند و تا همه گیر شدن آن هنوز راه زیادی باقی است. این متد هنوز میبایست آزمایشهای انسانی و دریافت گواهیهای مربوط به FDA را با موفقیت سپری کند تا بتوانیم شاهد عرضهی آن در بازارهای دارویی باشیم.
نتایج این پژوهش در نشریهی ACS Nano به چاپ رسیده است.