شعارها را که کنار بگذاریم، اینکه حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در ایران نقشه راه ندارد و اینکه با تعدد متولی مواجه هستیم اصلا موضوع جدیدی نیست و از قرار معلوم سرنوشت این موارد به جایی هم نخواهد رسید.اما تحمل اینکه چرا حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور همچنان فاقد یک داشبورد یا شاخص واحد اندازهگیری است و کسی مسوولیت آن را نمیپذیرد، کمی سخت است.داشبورد آنچنان که از نامش پیداست عملکردی شبیه به داشبورد یک اتومبیل دارد که میزان کیلومتر طی شده، دمای آب رادیاتور، میزان بنزین، سرعت، وضعیت ایمنی، اخطارها و مواردی از این دست را در یک پنل کوچک، جلوی چشم راننده میگذارد.
اگرچه چند سال قبل هم این پیشنهاد مطرح شد و راه به جایی نبرد، اما نظر به اهمیت موضوع در شرایط امروز کشور که با کمبود منابع مالی مواجه است و اولویتها و رویکردها دچار چرخشهای جدی شدهاند، بار دیگر باید به تشریح این موضوع پرداخت که چرا وجود یک داشبورد مدیریتی در حوزه فاوا ضرورت دارد؟
همانطور که ذکر شد ما سالهاست که بعد از برنامه موسوم به تکفا، نقشه راه مشابه و مشخصی در حوزه فاوا نداشتهایم. اما این به معنای آن نیست که پیشبرد جزیرهای طرحها و برنامههای خرد و کلان حوزه فاوا، تا ابد در حالت جزیرهای خود خواهند ماند. چراکه دیر یا زود این طرحهای جزیرهای و گاها موازی هم باید روزی به یکدیگر متصل شوند و برای مثال شبکه دولت الکترونیکی یا شبکه ملی اطلاعات را شکل دهند.
از سوی دیگر ما با تنوع نهادهای مسوول در حوزه فاوا مواجه هستیم که از مجلس و شورای عالی فضای مجازی گرفته تا هیات دولت، شوراهای عالی و دستگاههای دیگر را در بر میگیرد که از قضا هر کدام هم مصوبات و الزامات خاص خود را دارند و برخی از ایشان نه تنها پیگیر کار سایر نهادهای مسوول و مقرراتگذار نیستند که حتی پیگیر سرنوشت اجرایی شدن مصوبات خود هم نیستند.
لذا ایجاد یک داشبورد مدیریتی در حوزه ICT ولو با اتکا به همان اطلاعات ناقص و گاه حتی نادرست اعلام شده از سوی دستگاههای مختلفی که هر کدام به شکلی یک طرح مرتبط با حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات را پیش میبرند، خود فرصتی مغتنم و مهم به شمار میرود. در شکل بدبینانه، کمترین و دم دستیترین کاربرد چنین داشبوردی، ایجاد یک تصویر جامع از آنچه در حوزه فاوای کشور در حال پیشرفت، توقف یا پسرفت است را در اختیار همگان میگذارد.
به عبارت دیگر حداقل ما یادمان میماند که کدام دستگاه بر اساس کدام مصوبه، مسوول پیشبرد کدام طرح و سامانه بود و سرنوشت آنها در چه وضعیتی است و همین شاخص حداقلی در این فضای تاریک، همچون شمعی است که بسیار وجودش مغتنم است و تا حدودی از پاسکاریها و کمکاریها میکاهد.
نویسنده (علی شمیرانی )