یکی از همکارانم فرزندی سه ساله و یک خانواده سه نفره دارند و هم زن و هم مرد خانواده شاغل هستند. آنها برای یک اینترنت ۵۱۲K نامحدود، ماهانه ۴۲ هزار تومان پرداخت می‌کنند. وقتی با او نرخ قبوض تلفن ثابت، سیار، آب و گاز آنها را مرور کردیم، دریافتیم که تنها پول برق این خانواده سه نفره، آنهم اندکی، از بهایی که در ماه بابت اینترنت می‌پردازند، بیشتر است.
چند خانواده در ایران وضعیت مشابهی دارند؟ چند خانواده هستند که بعضا بیش از یک اشتراک اینترنت (ثابت و موبایل) دارند؟ نرخ گردش پولی که ایرانی‌ها بابت اینترنت در ماه می‌پردازند، چقدر است؟ چه کسی و چگونه بر میزان مصرف اینترنت مردم نظارت دارد؟
پاسخ این پرسش‌ها مانند خیلی چیزهای دیگر در ایران روشن نیست، اما یک چیز را می‌دانیم، «ما نمی‌دانیم دقیقا پولی که صرف اینترنت می‌کنیم، چگونه محاسبه و تمام می‌شود.»
در همین فضای غیرشفاف و پول‌های نجومی که در بخش اینترنت کشور در گردش است، خبر می‌رسد که نوعی دونرخی قرار است در نحوه استفاده از اینترنت و اینترانت (شبکه ملی اطلاعات) ایجاد شود و باز هم خبر می‌رسد قیمت استفاده از شبکه ملی اطلاعات تا پایان سال به یک چهارم کاهش می‌یابد. و در نهایت خبر می‌رسد، خود اینترنت هم قرار است ۱۷ تا ۲۲ درصد برای مصرف‌کننده نهایی، یعنی ما مردم کاهش یابد.
نمود تمام این وعده‌ها را دقیقا کجا باید دید؟ بالای تریبون‌های سخنرانی، روی اطلاعات مبهم اپراتورهای اینترنتی یا در شمایلی شفاف به نام «قبض اینترنت»؟
این روزها به میادین تره‌بار و حتی سوپرمارکت‌های کوچک هم که مراجعه کنید، بعد از هر خرید، تکه کاغذ باریک و کوچکی به دست مشتری می‌دهند که در آن ریز قیمت و جزییات خرید درج شده است.
اما آیا به جا نیست در خصوص اینترنت با آن پیچیدگی‌های خاص ایرانی‌اش، از اشتراک یک به هشت، اعمال همزمان محدودیت زمانی و حجمی، دو نرخی شدن استفاده از اینترنت و آگاهی از کم‌فروشی و مسایل متعدد دیگر، به فکر طراحی صورتحساب یا قبض اینترنت باشیم؟
به نظر می‌رسد این کار به حیطه وظایف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی باز می‌گردد، تا در قالبی منسجم و به جای نمایش پیام “مشترک گرامی اعتبار اینترنت شما به پایان رسیده است”، به عنوان حقی بدیهی، قبض اتمام مصرف به همراه جزییات کامل را به نمایش گذارد.
