با وجود تدابیری که در طول چند سال گذشته برای بازار تلفن همراه کشور اندیشیده شد، این بازار همچنان در دام قاچاق است و بر اساس گزارش معاون برنامه ریزی، نظارت و هماهنگی اقتصادی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، هم‌اکنون نزدیک به شش هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان گردش مالی قاچاق تلفن همراه در کشور وجود دارد.
از اعمال طرح رجیستر در طول سال‌های گذشته تا افزایش و کاهش تعرفه واردات موبایل، هیچ کدام نتوانست دردی از بازار قاچاق موبایل کشور کم کند، به طوری که هم‌اکنون میزان قاچاق گوشی در بازار کشور بیش از ۷۸ درصد اعلام شده است. از سوی دیگر نوسان نرخ ارز در طول چند سال گذشته، اثرات منفی بر این بازار داشت و هرچه بیشتر این بازار در دام قاچاق فرو رفت. حالا مسئولان و دست اندر کاران درصدد برآمده‌اند تا از یک سو با اعمال طرح رجیستر و از سوی دیگر نظارت بیشتر بر بازار، مبارزه رسمی با قاچاق تلفن همراه را با همراهی و همکاری نهادهای مرتبط آغاز کنند. بر این اساس سیدعلیرضا گلستانی‌زاده، معاون برنامه ریزی، نظارت و هماهنگی اقتصادی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گردش مالی قاچاق تلفن همراه در کشور را بالغ بر ۱.۸ میلیارد دلار معادل ۶۱۰۰ میلیارد تومان با احتساب نرخ دلار در بازار آزاد اعلام کرد. به گفته وی، سال ۱۳۹۳، بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان از حقوق دولت در تجارت تلفن همراه پرداخت نشده که این رقم معادل بودجه سه وزارتخانه دولت است. معاون برنامه ریزی، نظارت و هماهنگی اقتصادی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز چالش‌های اساسی مبارزه با قاچاق سازمان‌یافته تلفن همراه را تعرفه واردات، موانع تسهیلات تجارت، ارائه خدمات اپراتورها به گوشی‌های قاچاق، عدم امکان شناسایی گوشی‌های قاچاق در سطح عرضه، ارائه خدمات پس از فروش به گوشی‌های قاچاق و کافی و کیفی نبودن بازرسی‌ها و نظارت دانست. گلستانی‌زاده همچنین به شرح اقداماتی پرداخت که از سوی این ستاد برای مبارزه با قاچاق تلفن همراه در دستور کار است که در پنج دسته تسهیل تجارت، اقدامات فنی، ساماندهی نمایندگی‌ها و واحدهای خدمات پس از فروش، مبارزه فراگیر با قاچاق و اطلاع رسانی می‌شود و در این زمینه اجرای طرح ثبت شناسه واحد گوشی‌های تلفن همراه یا “رجیستری” نیز در فازهای نخستین آن آغاز شده است. معاون ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، انتقادهای وارد شده به اجرای طرح رجیستری در کشور را غیر کارشناسی خواند و افزود: درحال حاضر این طرح در کشورهایی مانند ترکیه، اوکراین، آذربایجان، هند،مصر، کلمبیا و … نیز انجام می‌شود. وی همچنین اعلام کرد که مذاکرات با تولیدکنندگان جهانی بزرگ صنعت تلفن همراه برای سرمایه‌گذاری و تولید گوشی در ایران انجام شده، اما تصریح کرد که این تولیدکنندگان به دلایلی ازجمله نوسان نرخ ارز در کشور و همچنین بازار محدود گوشی تلفن همراه در ایران، چندان رغبتی به این موضوع نداشته‌اند. معاون ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درباره‌ی طرح مبارزه با قاچاق تلفن همراه گفت: این طرح به گونه‌ای اجرا می‌شود که هم برای مردم سود خواهد داشت هم برای فروشندگان و سایر ذینفعان بازار و تنها منافع قاچاقچیان در این طرح به خطر می‌افتد. گلستانی زاده در ادامه با ارائه آمار، با اشاره به این که ۱۳۸ میلیون خط تلفن همراه واگذار شده در کشور داریم، گفت: از این تعداد ۷۰ میلیون خط فعال است و براساس محاسباتی که انجام شده سالانه نیاز به ۱۴ میلیون دستگاه گوشی تلفن همراه در بازار وجود دارد که از این میزان، حدود یک میلیون دستگاه گوشی ساخت داخل است و در سال گذشته دو میلیون دستگاه واردات رسمی داشته‌ایم و این به معنای آن است که مابقی نیاز بازار که حدود ۱۱ میلیون دستگاه بوده از مبادی قاچاق وارد شده است. گلستانی همچنین به طرح مبارزه با قاچاق سوخت اشاره کرد و افزود: با انجام این طرح، قاچاق سوخت روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر کاهش یافته و با کاهش ۳ میلیارد دلاری قاچاق سوخت در کشور، این رقم از ۷.۸ میلیارد دلار به حدود ۴.۸ میلیارد دلار در سال رسیده است.
