یکی از حوزه‌‌هایی که تحریم‌های یک طرفه‌ی غرب، تأثیر منفی مستقیمی بر آن گذاشته است، حوزه‌ی فعالیت‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات است. ناصر علی سعادت، رئیس سازمان نصر کشور، در گفتگویی به آسیب‌شناسی تحریم‌های حوزه‌ی IT و شرایط پس از رفع آن پرداخته است.رئیس سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور، در خصوص شرایط پس از تحریم برای شرکت های فعال در حوزه ICT و گشایش در کسب و کار فعالان صنف فناوری اطلاعات گفت:
شرایط کسب و کار در تمام حوزهها رو به تغییر است و این موضوع ایجاب میکند تا دولت با آگاهی و تیزبینی فضای پساتحریم را مدیریت کند. قطعا گشایش حاصل شده در حوزه ICT هم امیدوارکننده است و آنچه که اهمیت دارد مدیریت صحیح فرصتهای پس از تحریم است.
وی با تاکید بر اینکه شرایط کسب و کارها در تمام حوزهها رو به تغییر است و این موضوع ایجاب میکند تا دولت با آگاهی و تیزبینی فضای پساتحریم را مدیریت کند، گفت:
بخش خصوصی از بعد روانی امیدوار است که امر مهمی اتفاق افتاده و قطعا این آرامش و ثبات حاصل از امیدواری، ریسک سرمایهگذاری درحوزههای مختلف صنعت را کاهش میدهد. با وجود اینکه بخش خصوصی همچنان منتظر حصول نهایی رفع تحریمها و تاثیر آن بر بازار است، اما باید اذعان داشت امنیت اقتصادی در پیشرو میتواند شرایط را برای برنامهریزیهای بلندمدت شرکتهای داخلی و خارجی فراهم کند. به جرات میتوان گفت فعالان خصوصی بر این باورند که توافق صورت گرفته بسیار ارزشمند است و تحریم‌های ظالمانه در آیندهای نزدیک مرتفع خواهد شد.
تاثیر تحریم ها بر IT
ناصرعلی سعادت در ادامه به تشریح وضعیت شرکتهای IT پس از تحریم پرداخت و در توضیح اینکه طی مدت تحریم چه بخشهایی از فناوری اطلاعات مورد آسیب قرار گرفته است، گفت:
موضوع تاثیرات تحریم درحوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات همچون سایر صنایع به صورت کلی و همه جانبه بوده است. از زمان آغاز فشارهای تحریم، فعالان در تمام سطوح ICT ازجمله واردات تجهیزات و ابزار تکنولوژی اطلاعات و در تمام زیرشاخههای آن همچون سختافزار، نرم‌افزار، اینترنت، شبکه و تجهیزات مخابراتی با مشکلاتی مواجه بوده است. اگر بخواهیم مصداقیتر به موضوع نگاه کنیم، در حوزهای همچون نرم‌افزار دسترسی به جدیدترین نسخه‌های پیشرفته نرم‌افزار و محیط‌های تحت وب، متن بازها و توسعهدهندگان این فضا به دلیل تحریم‌های پی در پی در کشور به آسانی امکانپذیر نبود. حتی در بخش فضای مجازی و اینترنت، فقدان دسترسی به امکانات بسیاری از سایتهای پراهمیت، در کسب و کار فاوا تاثیرات منفی به جا گذاشته است. بدون شک آسیبهایی که تحریم بر ارتباط، حق دسترسی و دانلود فعالان ایرانی در شبکه اینترنت برجای گذاشت، لطمات خاصی را بر پیکره صنعت ICT وارد کرده است؛ چراکه دسترسی به این حقوق درحوزه وب درحقیقت ابزار تولید درصنعت فاوا محسوب میشود.
تاثیر تحریمها در حوزه تجارت الکترونیکی
سعادت همچنین گفت:
در بخش تجارت الکترونیکی و انتقال منابع مالی نیز به دلیل فقدان مشارکت بانکهای ایرانی و بینالمللی، حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات همچون سایر بخشهای صنعتی و بازرگانی تاثیرات نامطلوبی برجای گذاشته است. حتی به دلیل سایه تحریم، بسیاری از شرکتهای مختلف آسیایی از این نظر که با شرکتهای ایرانی در زمینه تکنولوژی همکاری و مشارکت داشتهاند، جریمههای هنگفتی پرداخت کردهاند. درنهایت میتوان گفت وجود تحریمها، سدی پیش روی ورود فناوری اطلاعات به کشور بوده است.
شرایط بازار IT پس از حضور کمپانیهای بزرگ
سعادت در ادامه در توضیح اینکه اگر کمپانیهای بزرگ جهان برای سرمایهگذاری قصد ورود به ایران را داشته باشند، شرایط بازار را چگونه خواهد شد، گفت:
پس از حصول تفاهم هستهای، همواره تاکید نمایندگان بخشخصوصی بر این بوده که مدیریت شرایط پساتحریم یک امر ضروری است و قطعا این موضوع مشارکت دولت و بخشخصوصی دوشادوش یکدیگر را میطلبد. قطعا توسعه بازار ایران پس از رفع تحریم به دلیل حجم بالای تقاضا درکشور کاملا اجتناب ناپذیر است و به سختی میتوان بدون مشارکت و تعامل دولت با بخش خصوصی از فضای پساتحریم در جهت شکوفایی صنعت در کشور بهره برد.به عبارت دیگر دولت میتواند با کمک و همیاری بخش خصوصی شناخت دقیقی از کسب و کار و نحوه سرمایهگذاری داخلی و خارجی در هر حوزه کسب کند و این مشارکت تنها راه ایجاد اشتغال در آینده پیش روست؛ فرصتی که نباید به راحتی از دست برود.
سعادت با تاکید بر اینکه در این مسیر باید توجه کرد که بدون مدیریت همه جانبه و آگاهانه، هر سرمایهگذاری خارجی لزوما به توسعه یک صنعت ختم نمیشود، گفت:
ضرورت دارد پیش از پذیرفتن هرگونه سرمایهگذار خارجی، دولت در کنار بخشخصوصی، بازار داخلی هر صنعت را به خوبی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد تا مبادا ورود بدون آگاهی و برنامهریزی سرمایهگذاران خارجی به کشور، بازار داخلی را محدود یا نابود کند.
لزوم کنترل آگاهانه همکاری با شرکتهای خارجی
رییس سازمان نصر کشور همچنین گفت:
درخصوص صنعت ICT نیز این موضوع اهمیت بالایی دارد؛ اعتقاد فعالان بخش خصوصی در حوزه فاوا براین است که این صنعت برای رشد و شکوفایی باید در چارچوب قوانین کشور حرکت کند و قطعا برای همکاری با سرمایهگذاران خارجی در این حوزه نیازمند چارچوب‌های لازم هستیم؛ چراکه دسترسی و ارتباط با صنعت ICT به دلیل ماهیت آن، از هر نقطه جهان امکان پذیر است و بنابراین لزوم کنترل آگاهانه این همکاری ها بیش از هر حوزه دیگری احساس می شود.
