امروزه دستگاه‌های بی‌سیم (Wireless) همه جا وجود دارند؛ از لپ‌تاپ‌ها گرفته تا تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها، بلندگو‌های قابل حمل و کتابخوان‌های الکترونیکی. چاپگرها، دیسک‌های سخت و حتی لامپ‌ها و یخچال‌ها هم می‌توانند به یک شبکه وای‌فای یا بی‌سیم وصل شوند. بنابراین، این‌که سیگنال وای‌فای در جایی از خانه که مورد نیاز است به حداکثر برسد در بهینه‌کار کردن این نوع ابزار‌های الکترونیک اهمیت زیادی دارد.
این کار با گرفتن بهترین سیگنال خروجی ممکن از روتر بی‌سیم شما آغاز می‌شود. وای‌فای، نوعی سیگنال رادیویی است؛ بنابراین حل مسأله تا حد زیادی به حذف سیگنال‌هایی که تداخل ایجاد می‌کنند و تقویت سیگنال وای‌فای تا رسیدن آن به نقاط مورد نظر، برمی‌گردد. اگر سیگنال وای‌فای در قسمت‌های خاصی از خانه شما ضعیف است، روش‌هایی برای تقویت یا گسترش آن وجود دارد که بیشتر آن‌ها هزینه‌ای ندارد. در ادامه با شگرد‌هایی برای تقویت سیگنال‌های وای‌فای آشنا می‌شوید.
مشکل اصلی را پیدا کنید
در بسیاری از موارد یک آزمایش ساده به شما امکان می‌دهد مشخص کنید که آیا خدمات‌دهنده اینترنتی (ISP) مشکل دارد یا مشکل به دامنه و کیفیت سیگنال مربوط است. با استفاده از کابل اترنت، یک لپ‌تاپ یا رایانه رومیزی را به روتر خود وصل و یک آزمایش سرعت مانند نمونه‌هایی که در وبگاه speedtest.net وجود دارند را اجرا کنید. اگر عملکرد دستگاه هنوز هم ضعیف است، در این صورت احتمالا مشکل شما عمیق‌تر از مواردی است که در این نوشتار سعی شده است به آن‌ها پرداخته شود. اگر رایانه‌ای با درگاه اترنت ندارید انجام آزمایش وای‌فای، درست در کنار روتر مشخص خواهد کرد که مشکل مربوط به دامنه است یا خیر.
جابه‌جا کردن روتر
آنتن‌های روتر در پیکربندی استانداردشان برای انتقال سیگنال به صورت تقریبا شعاعی، طراحی شده‌اند. در حالی که ما معمولا روتر را در فاصله یک متری از پریز دیواری که به آن وصل شده است قرار می‌دهیم. اما منطقی‌تر خواهد بود اگر آن را جایی بین اتاق‌هایی که بیشتر از همه به سیگنال وای‌فای خوب نیاز دارند قرار دهیم. مشکل اینجاست که هیچ روتر خدمات‌دهنده اینترنتی دارای کابلی که شما برای این کار به آن نیاز دارید نیست. برای اینترنت فیبر نوری به کابل فیبر نوری نیاز است و پهنای باند استاندارد به یک کابل اترنت معمولی نیاز دارد. تهیه کابلی به طول ده متر هزینه زیادی برای شما نخواهد داشت. توجه داشته باشید مواردی هم وجود داشته است که علت ضعیف بودن سیگنال‌ها، «خیلی» نزدیک بودن روتر به رایانه بوده است.
استفاده از نرم‌افزار تِرد پارتی روتر
روتر‌هایی که درحال حاضر توسط ارائه کنندگان خدمات اینترنتی ارائه می‌شوند نسبت به چند سال گذشته عملکرد بسیار بهتری دارند، به‌ویژه روتر‌هایی که با سرویس اینترنت پهن‌باند کار می‌کنند. با این حال، روتری با نرم‌افزار ترد پارتی (third ــ party) حتی بهتر از این هم عمل می‌کند. این روتر‌ها معمولا برای سامانه‌های بی‌سیم دارای ویژگی‌های بهتری هستند. تبلیغاتی که درمورد این روتر‌ها صورت می‌گیرد معمولا در زمینه سرعت‌های انتقال بالایی همچون AC۱۵۰۰ و AC۱۹۰۰ است. این بدان معناست که وقتی پهنای باند کانال‌های مورد پشتیبانی این روتر‌ها به هم اضافه می‌شوند، روتر با بالاترین سرعت بالقوه یعنی ۱۹۰۰ مگابیت بر ثانیه کار خواهد کرد. جدیدترین روتر‌های امروز از نسل بعدی وای‌فای (یعنی وای‌فای ۶) پشتیبانی می‌کنند. روتر‌هایی با این مشخصات، معمولا آنتن‌های قدرتمندتری دارند و این به معنای سیگنال‌های وای‌فای قوی‌تر و قابل اطمینان‌تر برای خانه شماست.
خرید یک تقویت‌کننده
تقویت‌کننده وای‌فای از ارزان‌ترین و ساده‌ترین افزودنی‌ها برای رساندن سیگنال‌ها به دورترین نقاط منزل شماست. بیشتر تقویت‌کننده‌ها را می‌توان به‌آسانی به یک پریز برق وصل کرد. این دستگاه، سیگنال تولید شده توسط روتر را می‌گیرد و آن را در مسافتی که خارج از بُرد خود روتر است تکرار می‌کند.
تقویت کننده‌ها برای از بین بردن نقاط کور مفید هستند. برای اتصال دستگاه تقویت کننده به روتر فقط کافی است دکمه WPS هر دو دستگاه را فشار دهید.
شما می‌توانید دستگاه را هرجایی که سیگنال وای‌فای، نسبتا قوی‌تر است قرار دهید. عموما بهترین مکان، جایی بین دستگاه گیرنده و روتر است.
دقت داشته باشید که دستگاه را خیلی نزدیک روتر قرار ندهید، چون در این صورت کمک زیادی به آنتن‌دهی روتر نخواهد شد. بسیاری از دستگاه‌های تقویت کننده همراه با نرم‌افزاری عرضه می‌شوند که بهترین مکان را برای دستگاه شما پیدا می‌کنند.
به‌روزرسانی سخت‌افزار روتر
روتر‌ها هم مانند سایر دستگاه‌های الکترونیکی از یک نرم‌فزار پایه برای انجام وظایف خود استفاده می‌کنند که سفت‌افزار یا ثابت‌افزار (Firmware) نام دارد. نرم‌افزار مودم نیز مانند هر نرم‌افزار دیگری ممکن است دچار حفره‌های امنیتی، نقص‌های نرم‌افزاری یا مشکلات دیگری شود.
با گذشت زمان و استفاده کاربر از دستگاه، این مشکلات خود را نشان می‌دهد و باعث ایجاد اختلالاتی در اتصال مودم به اینترنت می‌شود. از این رو لازم است نرم‌افزارتان را به‌روزرسانی کنید. به‌روزرسانی همچنین می‌تواند ویژگی‌های جدیدی به مودم اضافه کند یا عملکرد‌های سابق آن را بهبود ببخشد.
برای به‌روزرسانی روتر در اولین قدم لازم است نسخه نرم‌افزار روتر را تشخیص بدهید. برای این منظور می‌توانید از نوشته‌های موجود روی جعبه روتر یا حتی خود روتر کمک بگیرید. بعد از تشخیص نسخه نرم‌افزار باید فایل مربوط به به‌روزرسانی را از وبگاه سازنده مودم دریافت کنید.
تغییر کانال‌های مورد استفاده در روتر
روتر‌های ما از یکی از دو باند فرکانس وای‌فای برای انتقال سیگنال استفاده می‌کنند: ۴/۲ گیگاهرتز یا ۵ گیگاهرتز. برخی از روتر‌ها دارای دو باند هستند و شما می‌توانید انتخاب کنید که از کدام باند فرکانس برای شبکه بی‌سیم‌تان استفاده کنید.
تفاوت اصلی بین این دو باند فرکانس در محدوده و پهنای باندی است که ارائه می‌دهند. بهتر است برای پوشش وای‌فای بیشتر، از باند ۴/۲ گیگاهرتزی و برای سرعت بیشتر از باند ۵ گیگاهرتزی استفاده کنید.
در بین این دو باند فرکانس، باند‌های کمتری وجود دارند که به آن‌ها کانال‌های وای‌فای گفته می‌شود. یک کانال وای‌فای واسطه‌ای است که از طریق آن شبکه‌های بی‌سیم ما می‌توانند داده‌ها را ارسال و دریافت کنند. دلیل این‌که بعضی از کانال‌ها انتخاب خوبی نیستند این است که تداخل دارند.
این تداخل باعث می‌شود زمان لازم برای انتقال داده‌ها افزایش یابد و شما منتظر بمانید. معمولا این مشکل در نقاط پرجمعیت بیشتر می‌شود. وقتی چند روتر در محیطی کوچک مانند مجتمع‌های مسکونی یا برج‌ها و کوچه‌ها روی یک باند فرکانسی تنظیم شده باشند سرعت و قدرت سیگنال‌های وای‌فای کاهش یافته و به شدت ناپایدار می‌شوند.
بهترین راهکار در این شرایط، یافتن خلوت‌ترین باند فرکانسی در محیط اطراف و تنظیم روتر بی‌سیم روی آن باند رادیویی است. معمولا می‌توانید جزئیات استاندارد ورود به سیستم و تغییر کانال برای روتر‌های ISP را به‌صورت آنلاین پیدا کنید.
استفاده از پاورلاین
پاورلاین دستگاهی است که برای ایجاد یا توسعه شبکه محلی در یک ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جعبه‌های کوچک، اینترنت خانگی شما را از طریق سیم‌کشی برق منزل‌تان منتقل می‌کنند. با استفاده از این دستگاه امکان انتقال اطلاعات بر بستر شبکه برق تا ۳۰۰ متر در یک ساختمان فراهم می‌شود. پاورلاین‌ها معمولا در بسته‌های دوتایی عرضه می‌شوند.
انتهای یکی از جعبه‌ها با کابل اترنت به روتر و انتهای دیگر به پریز وصل می‌شود و جعبه دیگر در کنار هر دستگاهی که سیگنال کافی دریافت نمی‌کند قرار می‌گیرد. بیشتر کیت‌های پاورلاین ارزان‌قیمت از درگاه اترنت سیمی استفاده می‌کنند، اما شما می‌توانید پاورلاینی بخرید که شبکه بی‌سیم ایجاد می‌کند.
این نوع دستگاه‌ها در ادارات یا منازلی مفید واقع می‌شوند که دستگاه‌هایی با درگاه اترنت ندارند و روتر جایی دورتر از دستگاه‌ها قرار دارد. فناوری پاورلاین که عملکرد آن به سیم‌کشی برق منزل شما متکی است، در بسیاری از موارد بهتر از دستگاه تقویت‌کننده وای‌فای می‌تواند عمل کند.
استفاده از شبکه بی‌سیم مِش
شبکه مش (Mesh) جدیدترین و در حال حاضر بهترین روش برای حل مشکلات دامنه وای‌فای است. این شبکه از دو یا چند گره تشکیل شده است که در بعضی موارد با چند باند فرکانسی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.
کیت‌های مربوط به این شبکه‌ها معمولا شامل دو یا سه دستگاه مشابه هستند؛ یکی از دستگاه‌ها که نقش روتر را دارد، داده‌ها را به سایر گره‌ها که به‌صورت بی‌سیم به هم متصل هستند هدایت می‌کند. از آنجا که شبکه با گره‌های موجود در آن کار می‌کند، اگر مشکلی برای یکی از آن‌ها پیش بیاید، کل شبکه از کار نمی‌افتد. کیت‌ها به صورت خودکار تشخیص می‌دهند که دستگاه شما باید از باند ۴/۲ گیگاهرتز یا پنج گیگاهرتز استفاده کند.
افزون بر این وقتی در داخل یک محیط در حال حرکت هستید، به هیچ وجه متوجه انتقال اتصال از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر نمی‌شوید. مشکل اصلی درمورد این فناوری هزینه بالای آن است. کیت‌های شبکه مش معمولا خیلی ارزان نیستند؛ بنابراین بهتر است به آن به چشم یک سرمایه‌گذاری بلندمدت نگاه کنید.
