با تصویب مجلس شورای اسلامی، ثبت اطلاعات سکونتی تمامی سرپرستان خانوار اعم از مالک و مستاجر در سامانه املاک و اسکان الزامی بوده و این فرآیند از ۱۹ فروردین ماه امسال آغاز شده و تا ۱۹ خرداد سال جاری ادامه دارد.هدف از این برنامه، جمع‌آوری آمار مسکن برای سامان دادن این بخش و مشخص شدن واحدهای خالی است که براساس قانون مالیات‌های مستقیم مصوب در سال ۹۹، هر واحد مسکونی واقع در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، در صورتی که بیش از ۱۲۰ روز در یک سال خالی از سکنه باشند به عنوان خانه خالی شناسایی شده و مشمول مالیات می‌شوند.با توجه به این که ارائه خدمات دولتی شامل یارانه، گواهینامه، انشعابات، افتتاح حساب بانکی و بسیاری دیگر از خدمات مشروط به ثبت اطلاعات سکونتی در سامانه املاک و اسکان و دریافت کد یکتا خواهد بود، تمامی سرپرستان خانوار مکلفند برای ثبت اطلاعات مسکونی خود اقدام کنند.از روز ۱۹ فروردین تا ۹ اردیبهشت افرادی که آخرین رقم کد ملی آن‌ها به ترتیب ۹، ۸، ۷، ۶، ۵، ۴، ۳، ۲، ۱ و صفر است به ترتیب هرکدام دو روز فرصت نام نویسی دارند. سپس در مرحله دوم زمان‌بندی، از ۱۰ اردیبهشت تا ۱۹ خردادماه تمامی افراد فارغ از آخرین رقم کد ملی می‌توانند اطلاعات ملکی خود را ثبت کنند. هرچند به نظر می‌رسد در حال حاضر هم همه افراد می‌توانند از این سامانه استفاده کنند و پیش از موعد دهم اردیبهشت این اتفاق رخ داده است.
نکات کلیدی
پیش از این که جهت ثبت منزل خود در سامانه ملی املاک و اسکان اقدام کنید، توجه به چند نکته خالی از لطف نیست:
- برای ورود به سامانه، به یک شماره همراه که مالکیت آن برای کدملی شما ثبت شده باشد، نیاز است
- برای ثبت واگذاری ملک در سامانه املاک و اسکان ضرورت دارد در کنار اطلاعات ملک در لیست املاک تحت مالکیت، گزینه ثبت واگذاری ملک انتخاب شود.
- موجران باید واحدهای مسکونی خود را که در اختیار مستاجر است در قسمت افزودن ملک بعد از ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه «شخص دیگری ساکن است» را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر را در آن وارد نمایند.
- وارد کردن کد رهگیری برای ثبت فروش یا سکونت ملک الزامی نیست.
- امکان ویرایش اطلاعات بعد از ثبت نهایی وجود ندارد، فلذا در وارد کردن اطلاعات خود دقت لازم را داشته باشید.
- مقصود از اقامتگاه اصلی، اقامتگاهی است که در آن زندگی می‌کنید و اقامتگاه فرعی، اقامتگاه دوم خانواده شماست.
ثبت محل اسکان
اگر سرپرست خانوار هستید، برای ثبت اطلاعات محل سکونت خود بایستی براساس زمان‌بندی اعلام شده از اینجا به سامانه ملی املاک و اسکان کشور مراجعه کنید.در صفحه اصلی با کلیک روی «ورود به سامانه» فرآیند ثبت آغاز می‌شود. در ابتدا لازم است شماره همراه‌تان را جهت ورود به سامانه وارد کنید. توجه داشته باشید که شماره بایستی به نام خودتان باشد.
اگر برای اولین بار به این سامانه مراجعه کرده باشید، به صورت خودکار به صفحه احراز هویت سامانه سماوا منتقل خواهید شد که در این قسمت لازم است کد ملی خود را وارد کنید. در ادامه کد اعتبارسنجی به شماره شما ارسال شده و از طریق آن می‌توانید وارد سامانه ثبت املاک شوید.
در هنگام اولین ورود، رمز عبوری به شما اختصاص داده می‌شود که بایستی آن را به خاطر بسپارید تا در ورودهای بعدی به سامانه از آن استفاده کنید. البته امکان تغییر و بازیابی رمز فراموش شده وجود دارد.
به عنوان اولین گام برای شروع فرآیند مذکور نیاز است تا اطلاعات هویتی خود از قبیل شهر محل تولد، تحصیلات، وضعیت تاهل، شغل و … را ویرایش و ثبت کنید.
در مرحله بعد از شما خواسته می‌شود تا مشخصات خانوارتان را وارد کنید. اگر سرپرست خانوار هستید گزینه «سرپرست» را انتخاب نموده و مشخصات تمامی اعضای خانواده‌تان را وارد کنید.
در غیر این صورت با انتخاب گزینه «زیر مجموعه» بایستی مشخصات سرپرست خود را ثبت کنید.
ثبت اقامتگاه اصلی توسط مالکین
حال نوبت به ثبت اقامتگاه اصلی شما رسیده است و باید ملکی را که در حال حاضر در آن اقامت دارید و زندگی می‌کنید را ثبت کنید.
اگر مالک کل یا بخشی از این منزل هستید، با انتخاب گزینه «مالک خودم هستم» فرآیند خوداظهاری را ادامه دهید.
در این مرحله از شما اطلاعاتی درباره میزان مالکیت، نوع سند، تاریخ شروع مالکیت و اقامت خواسته می‌شود که بایستی به طور دقیق وارد کنید.
در نظر داشته باشید، به سندی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی منجر به نقل و انتقال مالکیت می‌شود (اصطلاحا سند به نام شخص جدید می‌شود) رسمی گفته می‌شود و به هر سند دیگری غیر از سند رسمی مثل قولنامه و مبایعه نامه سند عادی می‌گویند.
مرحله بعدی به اطلاعات ملک از قبیل شهر، نوع، متراژ، کد پستی و … اختصاص دارد. اگر کدپستی منزل خود را ندارید می‌توانید از طریق سامانه شرکت ملی پست، آن را بیابید.
در مرحله بعد بایستی اطلاعات قبوض خدمات شهری ملک (آب، برق و گاز) طبق قبض‌های صادر شده رسمی شرکت‌های مربوطه وارد کنید. در صورتی که هر کدام از اطلاعات قبض‌ها را ندارید قبل از رفتن به مرحله بعد، قبض مورد نظر را حذف کنید. توجه داشته باشید که جهت تسریع شدن فرآیند احراز هویت به ثبت حداقل ۲ قبض نیاز است.
همچنین در بخش پایین صفحه بایستی شماره تلفن ملک را به همراه پیش شماره وارد کنید. در صورتی که منزل شما بیش از یک تلفن دارد با انتخاب گزینه «افزودن تلفن جدید» آن‌ها را وارد کنید.
با انتخاب گزینه «پیش نمایش» وارد آخرین مرحله می‌شوید. با توجه به این که فعلا امکان ویرایش اطلاعات املاک ثبت شده وجود ندارد، در صورت اطمینان از صحت اطلاعات وارده، دکمه ثبت را بزنید. حال در صفحه «املاک تحت مالکیت» مشخصات ملک ثبت شده نمایش داده خواهد شد.
ثبت اقامتگاه اصلی توسط مستاجرین
اما اگر مالک اقامتگاه اصلی خود نیستید، گزینه «شخص دیگری مالک است» را انتخاب کنید.
در صفحه جدید اطلاعات مالکیت اقامتگاه خود از قبیل شخصیت حقیقی یا حقوقی، کد ملی، شماره موبایل مالک و تاریخ شروع اقامت خود را وارد کنید و به مرحله بعد بروید.
حال دقیقا طبق مراحلی که در بالا ذکر شد (از مرحله ثبت استان و شهر به بعد) بایستی اطلاعات ملک را براساس سند تکمیل کنید.
ثبت سایر اقامتگاه‌ها
برای ثبت سایر اقامتگاه‌های خود بایستی از طریق شماره همراه، کد ملی و رمزی که پیش‌تر دریافت کردید، وارد صفحه کارتابل شخصی‌تان در سایت سامانه ملی املاک و اسکان کشور شوید.
سپس با انتخاب گزینه «ثبت اقامتگاه جدید»، بایستی مالک بودن یا نبودن آن را مشخص کنید. بعد از آن نوبت به انتخاب گزینه «ملک جدید» می‌رسد.
در مرحله بعدی باید اطلاعات مالکیتی آن را وارد کنید. سپس نوبت تکمیل اطلاعات درباره استان و شهر، کد پستی، متراژ و … ملک مورد نظر است.
مرحله بعدی به تاریخ شروع اقامت و نوع اقامتگاه برحسب اصلی یا فرعی بودن، جدا از خانوار و … اختصاص دارد.
در نظر داشته باشید که آیا شرایط استحقاق اقامتگاه جدا از خانوار را مطابق قانون مصوب دارید و در صورت حائز بودن، آن را انتخاب نمایید.
با رفتن به مرحله بعد بایستی اطلاعات قبوض و شماره تلفن ثابت آن را وارد کنید و در آخرین مرحله، اطلاعات وارد شده را بررسی و در صورت صحت، آن را تایید کنید.
ثبت املاک دیگر
پس از ثبت منزلی که در آن زندگی می‌کنید، بایستی سایر ملک‌هایی که به نام شما هستند را نیز در سامانه ثبت کنید.
در صفحه اصلی کارتابل مربوط به خود در سامانه ملی املاک و اسکان کشور، گزینه ثبت ملک جدید را بزنید و اطلاعات مالکیت را تکمیل کنید.
مرحله بعدی به اطلاعات ملک از قبیل استان و شهر، نوع، متراژ، کد پستی و … اختصاص دارد که باید اطلاعات خواسته شده را طبق سند تکمیل کنید.
سپس نوبت به انتخاب نوع اقامت ملک مورد نظر از بین سه گزینه «بدون ساکن»، «خودم ساکن هستم» و «شخص دیگری ساکن است» می‌رسد.
در صورتی که گزینه «شخص دیگری ساکن است» انتخاب شود، بایستی اطلاعات ساکن و زمان شروع سکونت وی را اعلام نمایید. در صورتی که کدرهگیری معامله اجاره را اخذ یا اجاره‌نامه را در دفتر اسناد رسمی ثبت کرده‌اید، اطلاعات آن را در سامانه وارد کنید تا فرآیند احراز ساکن سریع‌تر انجام شود.
در مرحله بعد اطلاعات قبوض و شماره تلفن ملک را همان طور که پیش از این ذکر شد را باید وارد کنید و با انتخاب گزینه «پیش‌نمایش»، می‌توانید در صورت اطمینان از صحت اطلاعات وارد شده آن را ثبت کنید یا با انتخاب گزینه «مرحله قبل» به اصلاح موارد اشتباه بپردازید.
اگر سوالاتی طی ثبت ملک خود برای‌تان پیش آمده می‌توانید از طریق صفحه «سوالات متداول» در سامانه ملی املاک و اسکان کشور آن را جستجو و به پاسخ مورد نظر برسید.
