جی.آی.اس(GIS) یا سامانه های اطلاعات مکانی مخفف Geographic Information system یا Geo Spatial Information System است. به زبان ساده می توان گفت جی.آی.اس مدل سازی زمین و عوارض آن در رایانه، پیوند داده های مکانی عوارض زمین با داده های توصیفی آنها و تبدیل داده ها به اطلاعات کاربردی جهت استفاده در برنامه ریزی‌های مدیریتی می باشد.
از نقطه نظر فنی، جی.آی.اس مجموعه ای یکپارچه از سخت افزار، نرم افزار، شبکه و نیروی انسانی برای جمع آوری، ذخیره، ایجاد، ویرایش، نمایش گرافیکی و تجزیه و تحلیل داده های مکانی و استخراج اطلاعات کاربردی جهت حمایت از تصمیم گیری می باشد.
مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان در این راستا با اشاره به دستاوردهای نوین این سازمان در حوزه جی.آی.اس گفت: این سازمان تا کنون اقدامات قابل توجهی را در حوزه اطلاعات مکانی انجام داده است که در این زمینه می توان به تهیه عکس های دیجیتال هوایی با دقت بالا به همراه تهیه نقشه های پایه شهری با تکنولوژی های نوین فتوگرامتری و برداشت های زمینی در لایه های مختلف مکانی همچنین بروزرسانی این نقشه ها اشاره کرد.
وی افزود: در بخش ایجاد زیرساخت های مکانی نیز این سازمان اقدام به ایجاد و راه اندازی ایستگاه های دائم جی.آی.اس شهر اصفهان و همچنین ایجاد نقاط مبنای ارتفاعی در کل محدوده شهر اصفهان با هدف افزایش سرعت و دقت نقشه‌برداری در اجرای پروژه های عمرانی و شهرسازی نموده، در بخش پایگاه داده و سامانه های مکانمند نیز نسبت به ایجاد و راه اندازی پایگاه داده مکانی شهر اصفهان با قابلیت ذخیره سازی و مدیریت توأم اطلاعات مکانی و داده‌های توصیفی، کنترل و مدیریت متمرکز داده های موجود در شهرداری اصفهان و به اشتراک‌گذاری داده‌های مکانی به سامانه های مکان-مبنا انجام داده و برای سایر دستگاه های خدمات رسان در قالب وب سرویس های مکانی استاندارد اقدامات ارزنده ای صورت گرفته است.
سیدحمیدرضا ابطحی در ادامه به همکاری سازمان فاوا با برخی مراکز علمی و دانشگاهی کشور نیز اشاره و بیان کرد: تعریف پروژه‌های مطالعاتی قبل از انجام پروژه‌های عملیاتی و استفاده از تجارب بهترین اساتید و متخصصان دانشگاه‌های معتبر کشور در دانشگاه‌های اصفهان، تهران و شهید بهشتی از سال ۱۳۸۰ تا کنون در زمینه‌های تدوین استراتژی جی.آی.اس ، متدولوژی و بروزرسانی نقشه‌ها و مطالعات پایه جی.پی.اس(GPS)و راه‌اندازی ایستگاه های دائم، از دیگر اقدامات سازمان فاوا بوده که همچنان ادامه دارد.
مدیرعامل سازمان فاوا شهرداری با اشاره به اهداف آتی این سازمان اضافه کرد: ایجاد سامانه های مکان-مبنا در قالب پایگاه داده مکانی جهت سرویس دهی به شهروندان و سازمان های خدماتی شهر، همکاری در ایجاد اس.دی.آی(SDI) شهری اصفهان در راستای به اشتراک گذاری داده های مکانی، تهیه تصاویر دیجیتال هوایی، نقشه های فتوگرامتری و تولید داده های مکانی مورد نیاز سازمان های شهر اصفهان بر اساس آخرین استانداردهای کشوری از اهداف این سازمان در حوزه جی.آی.اس می باشد.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد تا با اجرای پروژه ها و تحقق اهداف این حوزه، در جهت مدیریت شهری با رویکرد شهروند مداری و توسعه پایدار در شهر اصفهان اقدامات ارزنده ای صورت گیرد.
در این زمینه مدیر اطلاعات مکانی سازمان فاوا نیز با تشریح کاربردهای نتایج تحلیل های جی.آی.اس در مسائل شهری گفت: تهیه گزارش های آماری مکان مبنا در زمینه محاسبه سطوح داده های مکانی در جهت برآورد هزینه های جاری نگهداری المان های خدمات شهری، ترافیک و فضای سبز؛ استفاده از همپوشانی داده های مکانی وضع موجود با داده های پیشنهادی طرح های تفصیلی در جهت محاسبه میزان عقب نشینی، نوع کاربری و کاربری های مجاز و ارتفاعات طرح، و محاسبه قیمت منطقه بندی به صورت خودکار بر اساس اطلاعات مکانی معابر و املاک مجاور آن در محاسبات عوارض شهرسازی، از جمله کاربردهای جی.آی.اس در مدیریت شهری است.
احمدرضا کروندی به کاربرد جی.آی.اس در شهرسازی نیز اشاره کرد و بیان کرد: پایش روند رشد شهری و اخذ تصمیمات بهینه برای آینده شهر، کنترل تغییرات کاربری های اراضی در راستای مدیریت منابع شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان، استفاده از تحلیل‌های مکان مبنا در جهت تسهیل و تسریع در مدیریت ناوگان شهری از کابردهای جی.آی.اس در شهرسازی می باشد.
وی در مورد کاربرد جی.آی.اس در برنامه ریزی شهری نیز مطالبی عنوان کرد و افرود: اخذ گزارش های مکان مبنا و بکارگیری این گزارش ها در پروژه‌های خدمات شهری در جهت کاهش هزینه ها و تسریع در انجام آنها، یافتن راه حل‌های علمی مکان گزینی بهینه مراکز خدمات شهری برای دستیابی شهروندان به رفاه و آسایش از دیگر خروجی های این حوزه خواهد بود.
