محمدجواد لاریجانی رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادین و دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه، چندی پیش با ما به گفتوگو نشست.
بخشهایی از سخنان لاریجانی:
– لااقل به بنده مخالفت با اینترنت نمیچسبد. ببینید مهم فرهنگ استفاده و تسلط بر این تکنولوژی است. من چند ضلع آن را بگویم. یک بخش آن سواستفاده غرب از دسترسی به اطلاعات است که یک بحث امنیتی است که همه کشورها به آن حساس هستند. یک بخش آن راجع به حقنه کردن فرهنگ غربی و درجه دو کردن فرهنگ خودمان است که یک تهاجم بد فرهنگی است و ما باید به آن حساس باشیم. یک بخش دیگر همان آموزش استفاده از اینترنت است. چون استفاده از اینترنت در یک سطوحی از سن، یک مکانیزم است. مکانیزم «این کار را انجام بده، آن را انجام نده» . معروف به .rule Followingشما میبینید بچههای کم سن در زدن دکمهها از ما حرفهایتر هستند. دکمهها را که میزنند، فکر نمیکنند برای چه این دکمه را میزنند. این امر میتواند قدرت فکر کردن را ضعیف کند. ما باید طوری رفتار کنیم که از سطوح مختلف مردم تا افراد حرفهای، همه بلد باشند از این تکنولوژی استفاده کنند. مثل اینکه شما ماشین داشته باشید. ماشین برای جابجایی است، ولی در خیابان بیجهت ویراژ بدهی و اگزوز ماشین را هم طوری قرار بدهی که هی «غار غار» بکند، این کارکرد مناسبی برای ماشین نیست. ماشین تفریح دارد ولی رسیدن به مقصد هم دارد.
-این دانش (اینترنت) مربوط به تکنولوژی است و باید در ایران گسترش پیدا کند. البته مشکل زیرساختی جدی است. مثلا این خیلی بد است که الان پیام اینترنتی از یک نقطهای مثلا در تهران به نقطه دیگر در تهران، اول باید برود به آمریکا و بعد دوباره برگردد به تهران.
– بنده قویا طرفدار به کارگیری شبکه ملی هستم. ما نباید در برای انتقال از نقطه “آ” به “ب” در تهران، به خارج از ایران برویم. البته آن هم مراقبتهایی میخواهد. ما باید وقت صرف کنیم که به مردم یاد بدهیم که از این تکنولوژی چگونه استفاده کنند.
-روش مدرن استفاده از تکنولوژی این است که شما تکنولوژی را بشناسید و آن را در جهتی که میخواهید بکار بگیرید، فلذا فیلترینگ که اشاره کردید، یکی از مسائلی است که همه دنیا دارند، البته براساس حساسیت خودشان. آن هم مکانیزمهای خاص خودش را دارد، فیلترینگ مثل در و پیکری است که شما به خانهتان میگذارید. طبیعتا وقتی درب میگذارید، یک قفل هم پشت آن میگذارید. دزد باز این درب را میتواند باز کند، منتهی مقداری باید حرفهایتر باشد، بخاطر اینکه بعضی دزدها درب را باز میکنند، شما دربهای خانهتان را بر نمیدارید، یا دیوار را بر نمیدارید، فیلترینگ هم اینطور است.
– یک گروهی از این دیوار میپرند، ولی به خاطر این، شما دیوار را بر نیمدارید، فیلترینگ ضروری است منتهی فیلترینگ مهم تری هم وجود دارد که آن هم ضروری است و آن، آموزش مردم برای استفاده از این تکنولوژی است. مثل سایر امور. سایر امور زندگی، همیشه میتواند روش بد داشته باشد، روش خوب هم داشته باشد. شما باید به زندگی به عنوان هنر نگاه کنید. خوب زندگی کردن هنرمندی است. مثل نقاشی است، مثل مجسمه سازی است. شما با خواندن کتاب هنرمند نمیشوید، باید خوب بودن را تمرین کنید و در سطوح مختلف زندگی این هست، از جمله در به کارگیری اینترنت.
– سلام به هیچ وجه از ابزار نمیترسد. بلکه اسلام استاد به کارگرفتن ابزار است، در جهت درست البته. ما وقتی آدمهای مدرنی هستیم که این تکنولوژیها مثل انگشتر در دستمان باشد، سوار آن بشویم، مسلط بشویم و زیر و بماش را یاد بگیریم. آن وقت مدرن میشویم. اگر فقط استفاده کننده باشیم که مدرنترین موبایل را بخریم، بهترین لب تاپ را بخریم یا توئیتر ثبت نام کنیم ما دیگر مدرن نیستیم، ما داریم در خیل آنها کشیده میشویم و دنبال روی آنها هستیم، مثل بره مطیع داریم دنبال آنها میرویم، این هیچ آثاری از مدرنیته ندارد.
-مدرنیته اولین ویژگیاش باید عقلانیت باشد، نباید مهارمان را دست چند «شنگول» بدهیم تا آنها ما را راه ببرند.
منبع: تسنیم