معجزه اقتصادی بازی موبایلی پوکمون

بازی Pokémon Go محصول مشترک شرکت‌های نینتندو، Pokémon و آزمایشگاه نیانتیک است. اگر چه دانلود این بازی رایگان است و به راحتی بدون صرف پول استفاده می‌شود، اما سازندگان آن روزانه حدود ۵/ ۱ میلیون دلار از طریق پرداخت درون برنامه‌ای آن درآمد دارند. در این بازی، بازیکن در هر نقطه از جهان می‌تواند برای خرید نرم‌افزارهای داخل بازی مانند Pokeballs و Lure Modules از ۹۹ سنت تا ۹۹٫۹۹دلار خرج کند. سهام شرکت نینتندو در این دو هفته رشد چشمگیری داشته به‌طوری که به دنبال رشد ۲۵درصدی در دوشنبه هفته گذشته، مجددا در روز سه‌شنبه در بازار معاملات توکیو ۱۳ درصد رشد کرد و ارزش آن به ۲۲هزار و ۸۴۰ ین معادل ۲۲۲دلار و ۱۶ سنت رسید. در واقع ارزش سهام نینتندو ۱۲میلیارد دلار بیش از ارزش آن در هفته گذشته است. سود خالص نینتندو در پایان مارس سال ۲۰۱۶ حدود ۵/ ۱۶ میلیارد دلار اعلام شد که پیش بینی می‌شود این رقم در مارس سال آینده به ۳۵میلیارد ین برسد. اگرچه گمانه‌زنی‌هایی درباره درآمد حاصل از راه‌اندازی بازی Pokémon Go در دنیای مجازی وجود دارد، اما مدیران سازنده این بازی هنوز ارقام درآمد خود را فاش نکردند. موفقیت این بازی به بازار توکیو خلاصه نمی‌شود، چرا که به محض ورود به بازار دیجیتالی آمریکا، نیوزیلند، استرالیا و بریتانیا توانست به محبوب‌ترین اپلیکیشن تبدیل شود و در جلب رضایت مخاطبان از اپلیکیشن‌های شبکه اجتماعی موفق‌تر باشد. آمار نشان می‌دهد در حال حاضر ۶۰درصد از کسانی که بازی Pokémon Go را در آمریکا دانلود کرده‌اند هر روز به آن سر می‌زنند. همچنین به‌طور متوسط هر آمریکایی در روز ۴۳ دقیقه و ۲۳ثانیه از روزش را صرف این بازی می‌کند. یکه تازی این اپلیکیشن جدید در دنیای دیجیتال در حالی است که شبکه اجتماعی قدیمی واتس اپ توانسته تنها ۳۰ دقیقه از وقت کاربران آمریکایی را به خود اختصاص دهد و این رقم درباره اینستاگرام کمی فراتر از ۲۵‌دقیقه است.

Pokémon Go در اقتصاد جهان

بازی Pokémon Go تنها با حضور چندروزه خود در بازار پلت‌فرم‌های ویژه دستگاه‌های الکترونیکی همراه، طرفداران زیادی را برای خود دست و پا کرده است اما محصولاتی مانند این بازی که بر پایه استفاده از تکنولوژی‌های روز روانه بازار می‌شوند، تاثیراتی ویژه حتی در سطح جهانی روی وضعیت اقتصادی و بازارهای مختلف خواهند داشت. چیزی حدود ۵۰ سال پیش، تفریحات افراد به بیرون رفتن برای صرف شام، تماشای فیلم در سینما یا در نوع جذاب‌تر، رفتن به سالن بولینگ محدود می‌شد. تفریحاتی که همگی به صرف هزینه در بازارهای محلی منجر می‌شدند. همین امر فرصت‌هایی را ایجاد می‌کرد تا افراد در شهر شما توانایی راه‌اندازی کسب‌ و کارهایی هرچند کوچک را داشته باشند. یکی از گزینه‌های موجود در شرایط فعلی، صرف هزینه در لذت بردن از بازی Pokémon Go است اما ساختار اقتصادی پیش روی این بازی ویدئویی، تا حدود زیادی متفاوت از آنچه توضیح دادیم خواهد بود. وقتی شما از خریدهای درون بازی Pokémon Go استفاده می‌کنید، این پول راهی به جیب کارآفرینان محلی نخواهد یافت و مستقیما به حساب سازندگان ژاپنی و البته آمریکایی این بازی سرازیر خواهد شد. البته مزایای مثبتی هم در تمایل افراد به استفاده از سرگرمی‌هایی در این سطح از بازار وجود دارد. به‌عنوان مثال، هیچ شکی نیست که Pokémon Go می‌تواند سرگرمی به ‌مراتب ارزان‌تر از تماشای فیلم در سینما یا رفتن به سالن بولینگ باشد. در واقع شما هیچ الزامی به استفاده از خریدهای درون بازی این عنوان نخواهید داشت. از سوی دیگر، استفاده از پلت‌فرم‌های آنلاین گزینه‌های بیشتری را پیش روی طیف وسیع کاربران با سلایق متفاوت قرار خواهد داد.

تاثیر Pokémon Go در نابرابری منطقه‌ای

عوامل درآمدزا مانند Pokémon Go معایب دیگری را نیز به همراه خواهند داشت. یکی از این معایب، نابرابری منطقه‌ای است. براساس گزارش‌های منتشر شده، نینتندو و شرکای این شرکت روزانه بیش از یک میلیون دلار درآمد از این بازی ویدئویی دارند. نکته قابل توجه اینکه این پول از شهرهای کوچک و متوسط به سمت شرکت‌های بزرگ حوزه تکنولوژی (که در شهرهای بزرگ متمرکز شده‌اند) در حال انتقال است. باید در نظر داشت که Pokémon Go تنها مثال شاخصی از نمونه‌های فراوانی است که نابرابری منطقه‌ای و جغرافیایی را به همراه خواهند داشت. به‌عنوان مثال آمازون نیز چنین روندی را در بازار خرده‌فروشی ایجاد کرده تا مشتریان از خرده‌فروش‌های محلی به سمت خرید از وب‌سایت‌ آنلاین این شرکت متمایل شده و در نهایت نقدینگی به سمت مقر این شرکت در سیاتل سرازیر شود. شرکت‌هایی مانند گوگل و فیس‌بوک نیز درآمدهای حاصل از نمایش تبلیغات را از روزنامه‌ها و ایستگاه‌های تلویزیونی محلی به سمت خود متمایل ساخته‌اند. شاید این فکر به ذهن خطور کند که تا پیش از این نیز دسته‌بندی جغرافیایی در تولید محصولات وجود داشته است. به‌عنوان مثال آمریکا از برتری جغرافیایی خود در حوزه سینما استفاده کرده و فیلم‌های پرفروش جهان را در هالیوود تولید می‌کند. در این زمینه می‌توان تولید خودرو در بازار دیترویت را نیز درنظر داشت اما تفاوت موجود آن است که در قالب بازارهای قرن بیستم، شرکت‌ها از طریق فروش محصولات خود نیز فرصت‌های زیادی را برای جوامع مختلف به همراه می‌آورند. به‌عنوان مثال، فیلم‌های تولیدی در هالیوود، در سینماها یا فروشگاه‌های مختلف در معرض نمایش قرار می‌گیرند یا خودروهای تولیدشده نیز از طریق نمایندگی‌های فروش یا حتی تعمیرگاه‌های مختلف پشتیبانی شده و از همین راه در مناطق مختلف جغرافیایی درآمدزایی می‌کنند. در مقابل، اکثر کسب‌ و کارهای اینترنتی به ندرت در بازارهای مختلف جغرافیایی به ایجاد اشتغال دست می‌زنند. پلت‌فرم‌های ویژه گوشی‌های هوشمند نیز شغل‌هایی را در ارتباط با طراحی و تولید برنامه‌ها و بازی‌های مختلف ایجاد کرده‌اند و اگرچه سازندگان این نرم‌افزارها الزامی به فعالیت در مناطق خاص ندارند اما در عمل، تمایل آنها بر آن است تا در همان شهرهای بزرگی که تکنولوژی‌های مهم دیگر زیست می‌کنند، متمرکز شوند. درنهایت، اقتصاد اینترنتی به این سبک و سیاق، دو اقتصاد موازی را ایجاد کرده است که در یک طرف شهرهای بزرگ و صاحب تکنولوژی به‌عنوان منابع دریافت‌کننده سرمایه‌ و در طرف مقابل، شهرهایی قرار دارند که هیچ سهمی از این بازتوانی اقتصادی نخواهند داشت.

اقتصاد Pokémon Go و کاهش سود

در قرن بیستم، بازارهای جدید تشنه سرمایه‌گذاری‌های مختلف بودند. به‌عنوان مثال جذب سرمایه به ساخت استودیوهای فیلمسازی یا حتی راه‌اندازی خط تولید خودرو منجر می‌شد. از همین رو، هزاران نفر تصمیم به سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها می‌گرفتند. این به آن معنا است که افراد سرمایه‌گذار همواره گزینه‌هایی مشتاق برای جذب سرمایه را در پیش خود مشاهده می‌کردند و همین موضوع کار بانک مرکزی کشورهای مختلف را ساده می‌کرد تا با کاهش سود سپرده‌ها در بانک‌ها، مرحله جدیدی از راه‌اندازی کسب و کارهای مختلف را راه‌اندازی کند و رشد اقتصادی را بهبود بخشد. درخصوص اقتصادهایی برپایه حضور راهکارهایی مانند Pokémon Go، شرایط تا حدود زیادی متفاوت خواهد بود. نینتندو و شرکای آن اگرچه نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه برای استخدام برنامه‌نویس و طراح برای تولید این بازی داشتند اما مجموع سرمایه موجود در این چارچوب، در مقایسه با هزینه ساخت خط تولید خودروهای جدید، بسیار ناچیز است و در عمل ارتباطات سنتی میان سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی را قطع خواهد کرد. از سال ۲۰۰۸ میلادی، اقتصاد ایالات متحده آمریکا در سرمایه‌گذاری ارزان غوطه‌ور شده تا در موقعیت‌های جغرافیایی محدود به‌ویژه سیلیکون ولی، شرایطی حباب‌گونه در قالب جذب سرمایه‌های میلیونی برای ایده‌های نه‌چندان سودآور ایجاد شود. این در حالی است که سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این مناطق، تنها درصد اندکی از مجموع سرمایه‌ موجود در دست افراد بوده و چالش جدیدی را برای یافتن ایده‌های سرمایه‌گذاری همراه با بهره‌وری در جامعه ایجاد کرده است. از همین رو با یأس مردم از یافتن راهکارهایی برای دریافت سود بالا از پس‌اندازها، نرخ سود کاهش خواهد یافت.

استفاده بهینه از فرصت

موفقیت Pokémon Go می‌تواند به شرایط اقتصادی فعلی کمک شایانی کند. از جمله این سیاست‌ها، زمینه‌سازی برای حضور شهروندان بیشتر در مناطقی است که محصولات با تکنولوژی بالا تولید و به بازار عرضه می‌کنند. شاید برخی از این افراد مهارت و توانایی‌های مورد نیاز جهت فعالیت‌ در شرکت‌های حوزه تکنولوژی را نداشته باشند اما حضور آنها در محدوده جغرافیایی یادشده به خودی خود می‌تواند به بهبود شرایط منجر شود. از جمله راهکارهای دیگر، مدیریت بهتر تقاضا است. در این راستا وضع مالیات برای افراد متمول به ویژه در نواحی با رشد بیشتر به‌منظور سرمایه‌گذاری روی سرویس‌های دولتی و دستمزدها یا حتی پرداخت نقدینگی به افراد در قسمت‌هایی با رشد کمتر می‌تواند مدنظر قرارگیرد.