دوشنبه، 27 فروردین 03 - 10:59

احسان نصر: تأثیر قطع سهمیه سوخت رانندگان تاکسی‌های اینترنتی از یک جایی به بعد، خواه ناخواه روی قیمت‌ها اعمال می‌شود.تخصیص سهمیه سوخت به رانندگان تاکسی‌های اینترنتی راهکاری بود برای حمایت از رانندگان خودروهای شخصی که محدودیت مشخصی در میزان سهمیه سوخت داشتند. این سهمیه آن طور که اسنپ و تپسی اعلام کرده‌اند بیش از یک سال است که به حساب رانندگان این پلتفرم‌ها واریز نشده است. بنابراین، خبری که مدیر عملیات شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران چند روز قبل اعلام کرد و گفت «سهمیه بنزین تاکسی‌های اینترنتی در سال جاری قطع می‌شود» اتفاق جدیدی نیست.احسان نصر، معاونت عملیات شرکت تپسی، د با تأیید این نکته توضیح می‌دهد که قطع سهمیه بنزین رانندگان تاکسی‌های اینترنتی حدود ۱۳ ماه است که اتفاق افتاده و حالا فقط به‌صورت رسمی اعلام شده:عملاً از اسفند ۱۴۰۱ سهمیه‌ای به راننده‌های تاکسی‌های اینترنتی پرداخت نشده است. آخرین باری که پرداخت شد اردیبهشت ۱۴۰۲ بود که سهمیه بهمن ۱۴۰۱ را واریز کردند. در حال حاضر حدود ۱۳ ماه است که هیچ راننده‌ای در سیستم تاکسی آنلاین کشور در هیچ شرکتی یارانه سوخت دریافت نکرده است.

این گفته را پیش‌تر محمد خلج، مدیرعامل اسنپ، نیز مطرح کرده بود. معاون عملیات تپسی هم مثل مدیرعامل اسنپ تأکید می‌کند که طی مکاتبه‌هایی با وزارت کشور و وزارت نفت موضوع عدم پرداخت سهمیه بنزین به راننده‌ها را بارها پیگیری کرده‌اند اما این پیگیری هیچ نتیجه‌ای نداشته است.

این در حالی است که وزارت نفت طبق قوانینی که در خصوص فعالیت تاکسی‌های اینترنتی سال ۱۳۹۸ به تصویب رسیده، موظف به تأمین سهمیه سوخت بوده است.

در واقع، شرکت‌های فعال در حوزه تاکسی‌های آنلاین وظیفه داشتند پیمایش کاربران راننده خود را ثبت کرده و به‌صورت ماهانه به مراجع مربوطه گزارش دهند تا بر اساس پیمایش رانندگان، سهمیه بنزین به‌صورت ریالی به حساب رانندگان واریز شود. حالا اما برخلاف قوانین پیشین این سهمیه قطع شده است.

معاون عملیات تپسی می‌گوید این تصمیمِ خلاف قانون در حالی گرفته شده است که تاکسی‌های اینترنتی تا امروز بر تعهداتی که در خصوص موضوع سهمیه بنزین داشته‌اند، پایبند بوده‌اند: «بر اساس قوانینی که سال ۹۸ تصویب شده بود ما متعهد شدیم که هیچ تغییر قیمتی به دلیل افزایش قیمت سوخت اعمال نکنیم. در این سال‌ها هم هرچند عواملی مثل تورم قطعات یدکی و سایر اقلام روی قیمت سفرها تأثیرگذار بوده، اما بابت قیمت سوخت ما هرگز تغییر قیمتی اعمال نکرده‌ایم.»

شاید مهم‌ترین اتفاق در این میان تأثیری باشد که اعلام خبر قطع سهمیه سوخت رانندگان بر بازار تاکسی‌های اینترنتی می‌گذارد. مدیرعامل اسنپ در این خصوص گفته بود «قطع سهمیه بنزین تاکسی‌های اینترنتی اثر تورمی جدی در این حوزه دارد» اما ظاهراً شرکت تپسی اعتقاد دارد که حذف این سهمیه باعث افزایش هزینه‌ی سفرها نمی‌شود:حذف سهمیه‌ی بنزین بر تمایل سفیران به فعالیت در تاکسی‌های اینترنتی و به تبع آن عرضه و تقاضا تأثیرگذار است؛ اما تداوم واریز نشدن سهمیه‌ها، در ۱۳ ماه گذشته تأثیر خود را بر ناوگان گذاشته و تغییر جدیدی را پیش‌بینی نمی‌کنیم. اگر تغییر قیمت دیگری به غیر از چیزی که الان هست اتفاق بیفتد راننده هم بیشتر تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

نصر در ادامه به بخشی از چالش‌های راننده‌های تاکسی‌های اینترنتی اشاره کرده و گفت: «به خودروهای شخصی سهمیه ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۰۰ لیتر بنزین ۳ هزار تومانی داده می‌شود. اعلام شده است که کارت‌های آزادی که در جایگاه‌ها وجود دارد هم برچیده خواهد شد. این قواعد که برای محدود کردن میزان سوخت‌گیری در طول یک ماه در نظر گرفته شده، برای مصارف شخصی است. یعنی انگار اصلاً در نظر گرفته نمی‌شود که بخش قابل توجهی از خودروهای شخصی که در سطح شهرها فعال هستند، در تاکسی‌های اینترنتی خدمات ارائه می‌کنند و نباید محدودیت یکسانی برایشان اعمال شود.»

سهمیه ۱۶۰ لیتری بنزین خودروهای شخصی برای مصرف دو، سه روز رانندگان تاکسی‌های اینترنتی هم کفاف نمی‌‎دهد

معاون عملیات شرکت تپسی می‌گوید در حال حاضر نگرانی اصلی این است که این محدودیت اعمال شود و تمهیدی برای تاکسی‌های اینترنتی اندیشیده نشود. او اعتقاد دارد که در این صورت عملاً ناوگان تاکسی‌های اینترنتی قفل می‌شود، چون سهمیه ماهیانه مجموعاً ۱۶۰ لیتری مصرف دو، سه روز یک راننده تمام‌وقت و به اندازه مصرف یک تا دو هفته راننده‌هایی است که به‌صورت پاره‌وقت کار می‌کنند.

البته در چنین شرایطی انتظار می‌رود این پلتفرم‌ها راهکارهای کوتاه‌مدت و مؤثری ارائه کنند که برای راننده‌ها کمک‌کننده باشد. احسان نصر توضیح داد که تپسی طرح‌های تشویقی، مشوق‌ها و کمک‌هایی در قالب وام یا کمک بلاعوض در نظر خواهد گرفت تا بخشی از این هزینه سوخت را جبران کند؛ اما در ادامه اضافه کرد که «به هر حال وقتی ماشین با بنزین کار می‌کند افزایش معنادار قیمت بنزین حاشیه سود راننده را تغییر می‌دهد.» نصر در ادامه نیز توضیح داد:منِ راننده در نظر می‌گیرم که روزی ۵۰۰، ۶۰۰ هزار تومان مسافر جابه‌جا می‌کنم. یک بخشی را هزینه سوخت‌گیری می‌کنم؛ زمانی که قیمت بنزین تغییر کند، این هزینه‌ها تغییر می‌کند، مقدار پولی که به‌عنوان درآمد خالص برایم می‌ماند تغییر می‌کند. شرکت ما هم به‌عنوان یک مؤسسه تجاری تا یک حدی می‌تواند خدمات رفاهی ارائه کند، از یک جایی به بعد، خواه ناخواه تأثیر این قطع سهمیه سوخت روی قیمت اعمال می‌شود.

بی‌توجهی به حقوق مصرف‌کننده ضعف اصلی تصمیم‌گیری در خصوص تاکسی‌های اینترنتی است.قطع سهمیه بنزین رانندگان اسنپ و تپسی یک ماه پس از حذف و غیرفعال کردن گزینه «عجله دارم» از این دو پلتفرم اتفاق افتاد. معاون عملیات تپسی اعتقاد دارد که در اتخاذ تصمیم در خصوص تاکسی‌های اینترنتی حقوق مصرف‌کننده در نظر گرفته نمی‌شود.

او در ادامه توضیح داد: «در زمان گرفتن چنین تصمیم‌هایی باید نفع مصرف‌کننده در نظر گرفته شود. به هر حال حاکمیت پذیرفته که تاکسی‌های اینترنتی یک بخش جدانشدنی از زندگی مردم هستند و به‌درستی در مورد آن‌ها حساسیت به خرج می‌دهد. در خصوص قطع سهمیه بنزین رانندگان باید منافع کاربران این سرویس‌ها دیده شود. واقعیت این است که افرادی که از پلتفرم ما کسب درآمد کم نیستند و باید حق و حقوقشان در هر تصمیمی در نظر گرفته شود.»

نصر اعتقاد دارد که در بحث قطع سهمیه بنزین رانندگان اسنپ و تپسی اگر عجولانه و بدون در نظر گرفتن منافع این گروه تصمیم‌گیری شود، حتماً اثرات ناخوشایندی برای مردم خواهد داشت.

logo-samandehi