فقدان زیرساختهای لازم برای توسعه فناوری اطلاعات

همایون یزدان پناه مدیرعامل فاوای شهرداری

اهداف سازمان فناوری اطلاعات شهرداری اصفهان را در راستای تحقق شهرالکترونیکی توضیح دهید؟

این سازمان از بدو تاسیس کار ارائه خدمات شهرداری اصفهان بصورت مکانیزه  و آن لاین را برعهده گرفت و در قالب فعالیتهای تولید، پشتیبانی ونگهداری سیستم های نرم افزاری و سخت افزاری شهرداری مرکزی ،مناطق و سازمان ها و شرکتهای وابسته به شهرداری اصفهان وآموزش رایانه در مرکز آموزش سازمان به پرسنل شهرداری و شهروندان اصفهانی بطور روزمره در حال ارائه خدمات به همشهریان می باشد.هدف اصلی سازمان فاوا در درجه اول تحقق شهرداری الکترونیکی و در مرحله دوم تعالی سازمانی است.در یک نگاه کلی بهبود امور داخلی شهرداری و افزایش رضایتمندی شهروندان جهت رسیدن به شهرداری الکترونیکی ،تعالی سازمان ،نگهداری زیرساخت فنی(شبکه،مرکز داده و … ) و زیرساخت غیرفنی(افزایش بهره وری کارکنان ،سازمان،بهبودسبک و شیوه رهبری و …)افزایش رضایت مشتریان درون و برون سازمانی از جمله اهداف و ماموریتهای این سازمان است.

برنامه های سازمان جهت رسیدن به اهداف مذکور چگونه بوده است وهم اکنون چه پروژه های جدیدی در دست دارید؟

در این زمینه با تدوین طرح کلان توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطاتICTMP در شهرداری اصفهان در سال۱۳۸۷ حدود۴۰۰ پروژه مختلف جهت تحقق اهداف این طرح طراحی و اجرا شده یا در حال اجرا می باشد.تعدادی از پروژه ها مانند شبکه فیبرنوری شهرداری زیرساختی و زیربنایی است که از حیث زیرساخت بودن مهم است وبه تنهایی کاربرد ندارد.یک سری از پروژه های روبنایی مانند سیستمهای اطلاعاتی و مدیریتی مکانیزه که در جایگاه خود مهم است.برای نمونه یکی از این پروژه ها ، زیرساخت ارتباطات فیبرنوری شهرداری کلان شهر اصفهان با حدود۱۰۰ کیلومتر فیبرنوری است که به بهره برداری رسید ودر حال توسعه می باشد و از این طریق ما شاهد ارتباط تعداد زیادی از تقاطع های سطح شهر برای انتقال اطلاعات و نظارت تصویری دوربین های مستقر هستیم که این اطلاعات به مرکز داده شهرداری منتقل و مورد بهره برداری قرار می گیرد و در حال حاضر بیش از ۶۵ تقاطع مهم شهر به این شبکه تجهیز شده وبه مرکز مدیریت و کنترل ترافیک شهرداری متصل می باشد.همچنین تمام ساختمانهای مهم شهرداری شامل: مناطق، معاونتها وسازمانها،با این شبکه ارتباط دارند وانتقال اطلاعات با سرعت بالا در حال انجام است وبه همین خاطر ما توانستیم تعدادی از سیستم های مهم خود همچون اتوماسیون اداری را بر روی این بستر ارتباطی راه اندازی  نمائیم و در زمانی کمتر از ثانیه مبادلات اداری در کل فضای اداری شهرداری با تعداد تقریبی ۱۶۰۰ کاربردر حال تبادل است. همینطور در انتقال ارتباط نقشه ای وGIS هم از این شبکه استفاده می شود.

بحث توسعه مرکز داده که درحال حاضر یک مرکز داده نسبتا مطلوبی را در شهر اصفهان داریم و در همین راستا یک مرکز داده جدید  و کاملا استاندارد را در دست طراحی داریم که از پروژه های شاخصمان بوده و در حال انجام است و امسال مرحله طراحی آن تمام شده  و وارد مرحله اجرا می شویم که در صورت اجرا یکی از مناسبترین مراکز داده کشور محسوب خواهد شد.مباحثی از قبیل تبدیل اکثر سیستم های سنتی شهرداری به سامانه های الکترونیکی هم دارای اهمیت است که در حال انجام بوده و جدیدا نیز سیستم های تحت وب شهرسازی در دست اجرا بوده که از منطقه ۱۴شهرداری شروع شده و در حال عملیاتی شدن و تسری به سایر مناطق است.مباحثی مانند نظارت تصویری و الکترونیکی بر توزین زباله های شهر هم قابل توجه است که در این خصوص سیستم مربوطه در سکوهای مورد نظر پیاده شدو باعث توزین دقیق و جلوگیری از افزودگی بی مورد وزن زباله ها شده و کاهش هزینه های شهرداری را بدنبال خواهد داشت.

بحث سیستم های کنترل قراردادهای خدمات شهری هم از دیگرمواردیست که باعث مدیریت بهینه قراردادها شده وبا ارتباطی که این سیستم ها با سیستم GIS پیدا کرده اند در حالیکه ما هر سال با افزایش فضاهای سبز روبرو بوده ایم ،در چند سال اخیر باعث کاهش متراژهای این فضاها جهت ارائه به پیمانکاران شده که صرفه جوئی در هزینه ها را بدنبال داشته است که این هزینه ها ناشی از خطاهای اندازه گیری و متراژهای اضافی بوده که در اندازه گیری غیر مکانیزه محاسبه می شده است.

لازم به ذکر است که کلیه خدمات الکترونیکی راه اندازی شده در حال حاضر از طریق درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان www.isfahan.ir بخش خدمات اکترونیکی در اختیار شهروندان وکارکنان شهرداری قرار دارد. درگاه الکترونیکی شهرداری به صورت موبایل پرتال نیز به  نشانی      www.mibial.isfahan.irاز طریق تلفنهای همراه به صورت آزمایشی در دسترس علاقمندان می باشد.

بودجه سال ۹۱جهت تحقق این اهداف چه میزان بوده است؟آیا این میزان جهت تکمیل پروژه ها کافی بوده است؟

بالغ بر ۱۰۰ میلیارد ریال بوده است که از این رقم نزدیک به ۸۰ درصد به پروژه های عمرانی اختصاص یافته و امیدواریم با تحقق کامل این بودجه تا پایان سال جاری در راستای تحقق اهداف فاوا شهرداری اصفهان گام های ارزنده تری برداشته شود.البته موضوع کمبود اعتبارجهت اجرای پروژهای فاوا اصفهان همیشه بوده است که اگر چه این بودجه در شهرداری اصفهان نسبت به سایر کلان شهرها و شهرهای دیگر کشور بیشتر است اما برای سرعت بخشیدن به اجرای این پروژه ها باید افزایش یابد.به نظر بنده و بسیاری از کارشناسان و براساس تجربیات کشورهای موفق به حدود۱۰ درصداز بودجه ناخالص ملی در سال نیاز است که اگر این هزینه را انجام ندهیم ضمن عدم دستیابی کامل به اهداف ایجاد دولت الکترونیکی و شهرهای الکترونیکی در کشور، آسیب پذیری ما در این عرصه روز به روز بیشتر شده و حتی ممکن است امنیت ملی ما در آینده به خطر بیفتد.

در سال ۹۱ تا چه میزان اهداف برنامه ریزی شده  ۵ سال و مورد نظر سازمان محقق گردیده است؟

در حال حاضر این میزان به حدود ۷۰ درصد رسیده و امید است تا پایان سال جاری و اتمام تعداد دیگری از پروژه های در دست اجرا به بیش از این میزان افزایش یابد.همچنین نزدیک به ۳۰ خدمت از ۵۰ خدمت قابل ارائه شهرداری (بیش از۵۰درصد) بصورت الکترونیکی ارائه شده است.

چه مشکلاتی در تحقق اهداف مورد نظر وجود داشته ودر این زمینه چه تدابیری اندیشیده شده و چگونه مرتفع گردیده است؟

مشکلات این حوزه از جنبه های مختلف قابل بررسی است در درجه اول فقدان زیرساختهای لازم برای توسعه این فناوری و ارائه خدمات الکترونیکی قابل توجه است.مثلا بدلیل اینکه در شهراصفهان شبکه ارتباطی با پهنای مناسب جهت راه اندازی سامانه های مکانیزه شهرداری وجود نداشت شهرداری اقدام به اجرای شبکه فیبر نوری اختصاصی جهت برقراری ارتباط سریع و بی وقفه میان ساختمانهای مختلف شهرداری با سایر نقاط نمود.از طرف دیگر با توجه به اینکه تعدادی از وسایل و تجهیزات این فناوری در انحصار کشورهای خارجی است وبا محدودیت هائی که برای دسترسی به این فناوری ایجاد شده ، و سرعت پیشروی ما در این حوزه با کندی مواجه شده است که در این خصوص نیز ما تهدید را تبدیل به یک فرصت مناسب جهت افزایش توانمندی داخلی با تولید تجهیزات مورد نیاز و نرم افزارهای این فناوری توسط متخصصان کشور و شهرمان نموده و توانسته ایم حصار این تحریم ها را شکسته وگامهای ارزنده ای برداریم که البته این موضوع نیز کمی از سرعت ما در دستیابی به اهدافمان می کاهد.موضوع دیگر فرهنگ سازی وآموزش است که البته در این حوزه باید به آن توجه شود یعنی مدیران ،کارکنان و کاربران خدمات فناوری اطلاعات هم باید آموزشهای لازم جهت آشنائی و استفاده از ابزارها ونرم افزارهای تولیدشده را ببینند و هم فرهنگ سازی لازم جهت تغییر نگرش آنها در راستای استفاده از سیستم های الکترونیکی بجای فرایند سنتی و فیزیکی ایجاد شودکه در این خصوص سازمان فاوا با ارائه بیش از۲۰۰ دوره آموزشی در گرو ههای مختلف و در سطوح عمومی، تخصصی و پیشرفته در حال ارائه خدمات می باشد.برگزاری همایش ها وسمینارهای مختلف ، ونامگذاری یک ماه بنام ماه شهر و شهروند الکترونیکی از دیگر اقدامات فاوا می باشد.

زیرساخت فعلی شبکه شهرداری اصفهان چگونه است؟و چه توسعه های کوتاه مدت و بلندمدتی برای آن در نظر گرفته شده است؟

شهرداری اصفهان  به واسطه فقدان زیرساختهای مورد نیاز برای دستیابی به اهداف خود مجبوربه فراهم نمودن این زیرساختها با هزینه های زیاد می باشد که از آن جمله می توان به اجرای شبکه اختصاصی فیبر نوری شهرداری اصفهان و راه اندازی یک مرکز داده نسبتا مطلوب اشاره کرد.در این زمینه توسعه شبکه فیبر نوری و طراحی یک مرکز داده جدید و کاملا استاندارد از اقداماتی است که در حوزه زیرساخت فنی همچنان ادامه دارد.

با توجه به اینکه سازمان خود بعنوان سرویس دهنده به شهرداریهای اصفهان و سازمانهای وابسته عمل میکند آیا از مدل و استاندارد خاصی جهت نگهداری سرویسها و سرویس دهی در حوزه فناوری اطلاعات استفاده می نماید؟

با توجه به توسعه کاربرد های فاوا در امور شهرداری و شهروندان و نیاز شهرداری به استفاده از ابزارهای فاوا و ارائه خدمات الکترونیکی،این سازمان براساس چارچوب ITILکه یک استاندارد جهانی در این زمینه است ، دارای حوزه های برنامه ریزی ، طراحی و نظارت عملیاتی سازی و پشتیبانی و مراکز داده بوده و بر این اساس به نیازهای زیرساختی ، نرم افزاری و سخت افزاری شهرداری اصفهان پاسخ می دهد.این سازمان از سال ۱۳۸۶ به پیاده سازی و بومی سازی این چارچوب همت گمارد و با بررسی و مطالعه اسناد و مدارک مربوطه نیازمندیهای مهم سازمان را از بین مجموعه فرایندهای توصیه شده در این چارچوب استخراج و پس از اولویت بندی،با فراهم نمودن مقدمات و شرایط لازم در دست اجرا دارد.و در حال حاضر فرایندهای مدیریت وقایع ، مدیریت سطوح خدمات، مدیریتهای پیکر بندی، مدیریت مشکلات ، مدیریت درخواستها ومدیریت ظرفیت نیز در این سازمان راه اندازی شده است.

آیا سازمان فاوا شهرداری اصفهان جهت تحقق پروژه ها و اهداف خود بیشتر از درون سپاری استفاده می کند یا برون  سپاری ویا ترکیبی؟

فاوا اصفهان به منظور تامین نیازمندیهای خود اکثر برنامه ها و پروژه های مورد نظر خود را به صورت برون سپاری و از طریق پیمانکار صاحب صلاحیت اجرا می نمایدو در بحث برون سپاری معمولا از شرکتهای بزرگ بانیروهای متخصص و توان اجرائی بالا اولویت انتخاب ما از اصفهان می باشد که این گونه حمایت خود را ازموضوع برون سپاری اعلام می کنیم و.بیشترین نیازمندی های این سازمان در خصوص خرید تجهیزات سخت افزاری ،خرید نرم افزار ،شبکه داخلی ،شبکه بی سیم ،شبکه فیبر نوری و مراکز داده و طراحی و اجرای سیستم های ویژه همچون اعلام اطفاء حریق، برق اضطراری و… تولید نرم افزار سفارش مشتری و اخذ مشاوره از پیمانکاران می باشد.

سازمان فاوا شهرداری اصفهان هم اکنون در چه جایگاهی در سطح کشور قرار دارد؟

اگر اولین نباشیم حتما بعد از استان تهران دومین هستیم.

در پایان اگر به نکته ای اشاره نشده که شما تمایل به صحبت در این مورد را دارید ، بفرمائید

سازمان فاوا شهرداری اصفهان می کوشد با استفاده از پتانسیل های داخلی و خارجی و در جهت نیل به مدیریت شهری پویا و توانمند ،با توسعه  فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارائه خدمات الکترونیکی با کیفیت مناسب و مطلوب به شهروندان ،شهرداری ،و شهر اصفهان را به جایگاه ویژه های در میان کلان شهر های کشور و در میان بالاترین رتبه شهرهای با کیفیت زندگی جهان سوق دهد.این سازمان همچنین با اجرای برنامه ها وپروژه ها ی مختلف درصدد است در کوتاهترین زمان ممکن زمینه تحقق شهرداری الکترونیکی و خدمات رسانی سریع و به هنگام به شهروندان را فراهم نماید.در حال حاضر مهمترین هدف فاوا اصفهان دستیابی به شهرداری الکترونیکی مطلوب می باشد و امید است با اجرای برنامه کلان فاوا شهرداری تا سال۹۲ به اهداف و پروژه های از پیش تعیین شده نزدیک شده و با ارائه بیش از ۵۰ خدمت الکترونیکی به شهروندان در راستای ارائه خدمات سریع و به هنگام در ۲۴ساعت شبانه روز و هفت روز هفته ، در جهت تحقق شهر و شهرداری الکترونیکی گامهای ارزنده تری برداریم.