سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران که در جلسه ۹۰۱ تاریخ ۲۹ خردادماه ۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، خطاب به نهاد ریاست جمهوری، هیات وزیران، ستاد کل نیروهای مسلح، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیس جمهور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مدیریت حوزههای علمیه، سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان ملی هوش مصنوعی، مرکز ملی فضای مجازی و ستاد علم، فناوری و نوآوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اجرا، ابلاغ شد.
در این ابلاغیه آمده است: «سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» که پیرو تصویب ماده واحده «نهاییسازی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» (مصوب ۱۶ آبان ماه ۱۴۰۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی) و در اجرای تفویض موضوع ماده واحده «تشکیل شورای ملی راهبری و تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی» (مصوب جلسه ۹۰۱ تاریخ ۲۹ خردادماه ۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی)، در جلسه ۴۸۳ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است.
در بخشی از مقدمه سند ملی آمده است: «برای وصول به شاخصههای تمدن نوین اسلامی بر مبنای دانش و علوم بنیادین، هوش مصنوعی که به لحاظ کارکردی و رفتاری مشابه با برخی ظرفیتهای هوش انسانی عمل میکند، یک امکان مهم و یک تغییر در زیستبوم زندگی بر مبنای حکمرانی اسلامیِ هوشمند محسوب میشود.بدیهی است هوش مصنوعی در تعامل با جامعه انسانی، یک پدیده اجتماعی و مرتبط با زیستبوم دینی و فرهنگی جامعه محسوب میشود که میبایست ابتناء همه ابعاد آن بر مبانی، ارزشها، قابلیتها، سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی جمهوری اسلامی ایران، مورد توجه قرار گیرد.»
در این مقدمه همچنین ذکر شده است که «برای ارتقای جایگاه کشور در حوزه هوش مصنوعی و کسب جایگاه مناسب در بازارهای جهانی و رسیدن به جمع کشورهای برتر دنیا، راه پرفراز و نشیبی در پیش است. خودباوری، توانمندسازی نیروی انسانی، توجه ویژه به نخبگان، فرهنگسازی، ترویج و آموزش مفاهیم و مبانی علمی، تسهیل فضای کسبوکار، بخش خصوصی، تسهیل انتقال فناوری و توسعه فناوریهای زیرساختی و تنظیمگری متناسب با الزامات این حوزه از جمله مواردی است که باید در راستای یک نگاه منسجم و یکپارچه مدنظر قرار گیرد.»
براساس این سند ایران تا سال ۱۴۱۲ باید بین ۱۰ کشور پیشرو در حوزه هوش مصنوعی باشد
در بخش چشمانداز این سند چنین آیندهای برای حوزه هوش مصنوعی کشور در نظر گرفته شده است: «جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۱۲ هجری شمسی، با هدف استقرار مؤلفههای تمدن نوین اسلامی با برخورداری از زیستبوم هوش مصنوعی پیشرفته و نوآور مبتنی بر اصول و ارزشهای اسلامی، اتکا بر قابلیتها و توانمندیهای ملی و بهرهگیری هوشمندانه از تعاملات جهانی، بین ۱۰ کشور پیشرو هوش مصنوعی دنیا قرار دارد و با استفاده از این فناوری در حکمرانی، موضوعات کلان کشور، ثروتآفرینی، ارزشآفرینی، تأمین سلامت، رفاه، امنیت و آسایش مردم، بیشترین پیشرفت را ایجاد میکند.»
«توسعه و تربیت سرمایه انسانی متخصص، ماهر و متعهد متناسب با قرار گرفتن در جمع ۱۰ کشور پیشرو»؛ «ارتقا و تأمین زیرساختها با تأکید بر زیرساختهای حقوقی و مالکیت فکری، زیرساختهای شبکه ملی اطلاعات و کلانداده، زیرساختهای پردازشی و مدلهای بزرگ چندوجهی بومی با رویکرد شتابدهی به پیشرفت هوش مصنوعی و کاربردیسازی آن»، «رشد و جهش مداوم تولیدات فکری، علمی و فناورانه و تبدیل شدن به قطب تحقیقاتی هوش مصنوعی منطقه آسیای جنوب غربی با هدف رفع نیازهای کشور و مرجعیت بینالمللی علمی و کاربردی حداقل در یکی از شاخههای این حوزه» از جمله اهدافی است که در این سند برای حوزه هوش مصنوعی کشور در نظر گرفته شده است.
در بخش پایانی این سند نیز توضیح داده شده است که «سازمان ملی هوش مصنوعی (مصوب جلسه ۹۰۱ تاریخ ۲۹ خردادماه ۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی) که در قالب سازمان مستقل زیرنظر رئیس جمهور تأسیس شد، وظیفه ساماندهی و توسعه زیستبوم هوش مصنوعی کشور و انجام امور دبیرخانه شورای ملی راهبری هوش مصنوعی را برعهده دارد.»
هفته گذشته بود که معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری از تشکیل و راهاندازی سازمان ملی هوش مصنوعی خبر داده و گفته بود ماموریت اصلی این سازمان ایجاد زیرساخت است.در سند ملی هوش مصنوعی اعلام شده که دولت موظف است بودجههای موردنیاز سازمان ملی هوش مصنوعی را متناسب با تحقق اهداف و شاخصهای این سند، در قالب ردیف مستقل برای این سازمان، در لوایح بودجه سنواتی پیشبینی کند. همچنین هرسال در تدوین لوایح بودجه، اعتبارات لازم را برای توسعه کاربرد هوش مصنوعی در برنامههای اجرایی دستگاههای مستقل ملیِ دارای رهنگاشت مصوب، اختصاص دهد.