چند وقتی است که مسئولان کشور مسئله فیلترینگ پیامرسانها و شبکههای اجتماعی را دوباره مطرح میکنند. این بحث بعضاً به علت نگرانی حفظ ارزشها و آیین کشور مطرح میشود یا گاهاً رنگ بوی حمایت از شبکهها و پیامرسانان داخلی به خود میگیرد. اما دبیر شورای عالی فضای مجازی امروز با ارائه نظری متفاوت با صحبتهای هفتهی گذشته خود اعلام کرد که اعتقاد به فیلتر مطلق، انکار فضای مجازی است.
«ابوالحسن فیروزآبادی» که رویکرد آمریکاییها در فضای مجازی را مبتنی بر حذف حاکمیت کشورها و حریم خصوصی مردم میداند در اینباره گفت:
«اعتقاد به فیلتر مطلق و یا تاکید بر استقلال شبکه ملی اطلاعات بدون اتصال به اینترنت در واقع انکار فضای مجازی است، در این صورت از مزایای آن در توسعه زندگی بهره مند نخواهیم شد. در دنیای امروز یک راه حل ساده مانند فیلترینگ در برابر رویکرد آمریکایی ها پاسخگو نیست.»
او معتقد است که نظام فضای مجازی مبتنی بر شبکه است، بنابراین زمانی که از فضای مجازی صحبت می شود، شبکه اجتماعی برداشت میشود. به گفته وی این شبکهها اولین رسانه هایی هستند که خصلت ارتباط یک طرفه را از بین برده و آن را رسانه تعاملی می نامند. بر اساس گفتههای رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور، عمده پلتفرمها و نرم افزارهای توسعه یافته در فضای مجازی، آمریکایی هستند و اگر کسی بخواهد از مزایای این فضا بهره مند شود باید از آنها استفاده کند.
فیروزآبادی با بیان این که بسیاری از نرم افزارهایی که بر روی تلفن های همراه و رایانه ها نصب می شوند اطلاعات افراد را گزارش میدهند خاطر نشان نمود که هم باید از فرصتها و امکانات این فضا برای آسایش و راحتی شهروندان استفاده کرد و هم نباید تحت سلطه آنها قرار گرفت. از نظر او به همین علت است که شورای عالی فضای مجازی کشور برای مواجهه با این پیچیدگی تمهیداتی همچون شبکه ملی اطلاعات را در نظر گرفته است.
به گفته وی اهداف احداث این شبکه این بوده که کاربر ایرانی احساس نکند در فضای محدودی قرار گرفته و از طرف دیگر مدیریت، استقلال، امنیت و ایمنی در صیانت شبکه حفظ شود. این در حالیست که فیروزآبادی در هفته گذشته نظر متفاوتی داشت و به فعالیت این پیامرسانهای خارجی در داخل ایران هشدار داد:
«درصورتی که این پیامرسانها سیاست های ایران را رعایت نکنند، به ناچار سیاست محدودسازی این شبکه ها را درپیش خواهیم گرفت. طی مذاکراتی با پیامرسانهای خارجی مانند تلگرام و اینستاگرام، از آنها خواستهایم قابلیتهای دیگری ایجاد کنند تا بتوانیم سیاستهای صیانت از ارزشهای اسلامی را در شبکههای پیامرسان محقق کنیم اما اگر این شبکه ها اقدام جدی به عمل نیاورند، ما راهی جز اعمال سیاست محدود کنندگی نخواهیم داشت.»
«محمدحسن انتظاری» یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی و عضو شورای فناوری مجمع تشخیص مصلحت نظام، در گفتگو با دیجیاتو در خصوص رویکرد چندگانه در برابر فیلترینگ گفت:
«هنوز مصوبهای جامع و کامل مبنی بر فیلترینگ پیامرسانها و شبکههای اجتماعی توسط این شورا مطرح نشده است اما اعضای شورا نظرات مختلفی درباره شاخصها و تاثیرات روانشناختی، فرهنگی و امنیتی این پلتفرمها مطرح کردهاند و شاید این تغییر روند تحت تاثیر این موضوع باشد.»
به گفته این عضو شورای عالی فضای مجازی، از ابتدا فیلترینگ در دستور کار این شورا نبوده و تصمیمگیری درباره این مطلب نیازمند تهیه طرحی جامع توسط مرکز ملی خواهد بود که بهتر است این طرح با مشورت نهادهای متخصصی همچون کمیسیون تولید محتوا طراحی شود. انتظاری همچنین درباره تصمیمات این شورا در مورد فضای مجازی خاطر نشان نمود که طرحی درباره ساماندهی شبکههای اجتماعی توسط مرکز ملی مطرح شده بود که به تصویب شورا رسید و بیشتر درباره اعمال خطمشی جامع برای فعالیت در این شبکهها بود.