در سند جامع همکاریهای ۲۵ ساله بین ایران و چین، توسعه خدماتی همچون موتورهای جستوجوگر، پیامرسانها، گوشی و لپتاپ در دستور کار قرار میگیرد.سند جامع همکاریهای ۲۵ ساله بین ایران و چین درنهایت پس از ۵ سال از آغاز رایزنیها، روز هفتم فروردین ۱۴۰۰ به امضای مقامات دو کشور رسید. ایران و چین از این سند بهعنوان نقشه راهی برای تحقق همکاریهای جامع راهبردی بین دو کشور استفاده خواهند کرد؛ البته برای اجرایی شدن مفاد این سند نیاز به بررسی جداگانهی راهکارها و توافق دو کشور خواهد بود.به نقل از وبسایت وزارت امور خارجه، سند همکاریهای ایران و چین برنامههای سیاسی-راهبردی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور را در افقی بلندمدت دنبال میکند. بخشی از این برنامهها مربوط به همکاری در حوزه فناوری و ارتباطات میشود. در سند ۱۸ صفحهای که تحت عنوان متن فارسی نسخه نهایی پیشنویس قرارداد ایران و چین به همراه ضمایم آن در مطبوعات و شبکههای اجتماعی منتشر شده است، بخشی به «همکاری در زمینه فناوری و ارتباطات از راه دور» اختصاص دارد.
این بخش شامل چهار دسته میشود:
توسعه نسل پنجم ارتباطات از راه دور (۵G)
خدمات اساسی (شامل موتورهای جستوجوگر، پست الکترونیک و پیامرسانهای اجتماعی)
تجهیزات ارتباط از راه دور (شامل مسیریاب GPS، سوئیچ، سرورها و ذخیره اطلاعات)
تجهیزات کاربر نهایی (شامل تلفن همراه، تبلت، لپتاپ)
گفتوگو درباره همکاریهای ممکن در خصوص توسعه نرمافزارهای پایه (از قبیل سیستمعامل رایانهها و تلفنهای همراه، مرورگرها و آنتیویروسها) و اجرای چنین همکاریهایی در موعد مناسب
- تعریف پروژههای مشترک و آزمایشی در زمینه فناوریهای هوشمند و هوش مصنوعی
- انجام تحقیقات مشترک توسط دانشگاههای دو کشور و توسعه همکاری با شرکتهای دانشبنیان و اکوسیستم کسب و کارهای نوآورانه و استارتاپها
- تقویت همکاریها در طرحهای طیف فرکانس رادیویی و هماهنگی در فرکانسهای ماهوارهای در صحنه بینالمللی و …
محمدصالح جوکار، نماینده مجلس یازدهم، شهریورماه گفته بود یکی از محورهای همکاری در سند همکاری ایران و چین مربوط به فضای مجازی است و در همین زمینه چین قصد دارد به ایران برای ایجاد اینترنت ملی کمک کند.
به گفتهی جوکار، دولت طبق برنامه ششم مکلف بوده است اینترنت را در کشور ملی کند و مشکل هم صرفا مربوط به نبود سرورها در داخل کشور است؛ اما وزارت ارتباطات بهعنوان نهاد متولی، ارادهای برای عملی کردن این مهم نداشته است؛ در نتیجه، مجلس با طرح ساماندهی فضای مجازی به دنبال عملی کردن اینترنت ملی است. البته این نماینده مجلس توضیح داده بود که در اینترنت ملی، بحث فیلترینگ مطرح نیست و مردم میتوانند بهراحتی از وبسایتها و پایگاههای اطلاعاتی استفاده کنند.
چین پیشروترین کشور در زمینهی ارائهی سرویسهای بومی و قطع دسترسی مردم از سرویسهای جهانی است. دسترسی مردم چین به پیامرسانها، یوتیوب، موتورهای جستوجو از جمله گوگل و صدها سرویس محبوب جهانی مسدود شده است و در عوض سرویسهای بومی ارائه شده و مورد استفاده مردم قرار میگیرند. چینیها برای تمام شبکههای اجتماعی و سرویسهای پرمخاطب دنیا جایگزین بومی ساختهاند.
چینیها همچنین در زمینهی توسعه زیرساختهای نسل پنجم شبکههای مخابراتی سیار (۵G) پیشرو هستند و احتمالا در توسعهی زیرساختهای مخابراتی کشور نقش مهمی ایفا خواهند کرد.