هفته گذشته پروندهای در دادسرای جنایی تهران مفتوح شد که طی آن راننده تاکسی اینترنتی اسنپ در حال فعالیت است، به یکی از کاربران تعرض کرد. این حادثه چنین اتفاق افتاد که در یکی از روزهای هفته گذشته، زنی ۳۱ ساله و ساکن شرق تهران با مراجعه به دادسرای جنایی اعلام میکند که به دلیل این که به تازگی یک عمل جراحی را پشت سرگذاشته بود، تصمیم میگیرد برای رسیدن به فرودگاه از طریق نرمافزار اسنپ اقدام به درخواست خودرو کند. به همین منظور، شرکت مربوطه مردی حدودا ۲۲ ساله را به عنوان راننده معرفی و به محل اعزام میکند. اما متاسفانه وی، مسافر را به جای فرودگاه به یکی از تپههای تهران برده و او را مورد تعرض قرار میدهد. ابعاد این جریان به حدی گسترده بود که واکنش بسیاری از مقامات قضایی و انتظامی را در پی داشت. اما هنگامی وارد فاز بحرانی شد که شرکت مذکور که مسوولیت استخدام راننده را به عهده داشت، اقدام به ارایه توضیحاتی کرد که نه تنها باعث دلجویی و تلاش برای اقناع افکار عمومی نشد، بلکه باعث شکلگیری موجی از نگرانیهای جدید شد. نگرانیهایی که این بار نه تنها کاربران درخواست خودروی آنلاین، بلکه در سطوح گستردهتر میتواند تعمیمی احتمالی نسبت به فعالیت کسب و کارهای نوپایی باشد که هنوز در میان آشفتهبازار فقدان نهادهای نظارتی و ارایهدهنده مجوز برای این قبیل خدمات غوطهورند و دلشان میخواهد از این دریا، بیشترین ماهی را صید کنند. با این رویکرد به مرور اهم اخبار هفته گذشته میپردازیم.
تعبیر هیجان برای مسافر اسنپ!
تجاوز به یک زن توسط راننده اسنپ در هفته گذشته در حالی صورت گرفت که واکنش برخی از مسوولان و از طرف دیگر شرکت مذکور، باعث جریحهدار شدن هر چه بیشتر افکار عمومی شد، اما پس از این که قوه قضاییه و پس از آن رییس پلیس تهران وارد عمل شدند تا حدودی این روند متوقف شد. هر چند که هنوز نگرانیهای بسیار جدی در پس استفاده از خدمات خودروهای آنلاین وجود دارد. در همین راستا، همان طور که انتظار میرفت، وزیر ارتباطات جزو افرادی بود که نسبت به این جریان واکنش اینستاگرامی نشان داد و صرفا آن را تاسفبرانگیز توصیف کرد. اما چنان که پیش از این وی در موضعی شفاف، این کسب و کار را نمونهای از کسب و کارهای نو و ایدههای خلاق دانسته بود، توقع آن میرفت حساسیت بیشتری نیز نسبت به عملکرد ضعیف و سهلانگارانه این شرکت نسبت به تامین امنیت کاربران نشان دهد. اما در ادامه، توضیحات اسنپ نیز نه تنها نتوانست توجیهی برای علت به خطرافتادن کاربرش باشد، بلکه زنگ خطری برای سایر کاربران این اپلیکیشن نیز شد. بهطوری که اسنپ نه تنها درصدد عذرخواهی از حادثه پیش آمده و تلاش برای رفع کاستیهای موجود در این زمینه برنیامد، بلکه ظاهرا توقع تشکر و قدردانی از ارایه خدمات خود نیز داشت! زیرا اعلام کرد که به صورت داوطلبانه جهت تسریع در دستگیری متهم اقدام به همکاری با پلیس کرده است. تا این که سرانجام، دولتآبادی، دادستان تهران، اسماعیلی، رییس دادگستری استان تهران و نیز سردار رحیمی، رییسپلیس تهران وارد این جریان شدند. این افراد از مواضع رسمی خود، صرفا عمل تجاوز و فرد متجاوز را نشانه نگرفتند. بلکه مدیران اسنپ را به پلیس امنیت احضار کردند تا به گفته دادستان تهران، ضمن ارایه مستندات و چگونگی فعالیت شرکت مذکور در حوزه حمل و نقل، فعالیتهای وی محملی برای ایجاد ناامنی و ارتکاب جرایم نشود.
بر اساس این گزارش، از جایی که تا کنون هر گونه نقد و هشدار رسانهها نسبت به لزوم قانونمند شدن و لزوم نظارت دقیق نسبت به عملکرد استارتآپهایی نظیر اسنپ و سایر فعالان موجود در این زمینه باعث واکنشهای پشتگرمگونه و گاه طلبکارانه صاحبان این کسب و کار شده است، تصمیم گرفتیم این بار مخاطبان خود را مردم و کاربران این خدمت اعم از راننده و مسافر قرار دهیم تا حداقل نسبت به حقوقی که این اپلیکیشن برای آنها در نظر گرفته است، آگاه باشند. مطابق قوانین و توافقنامه اسنپ، کاربران پس از اخذ خودرو از طریق این اپ، میپذیرند که اسنپ خدمات حمل و نقل شهری نیست، بلکه تنها خدمات نرمافزاری است که ارتباط بین مسافران و رانندگان را جهت توافق بر انجام یک سفر فراهم میکند. توضیح این بند به زبان ساده و در یک کلام چنین است که خون کاربر اسنپ، به گردن خودش است و این شرکت هیچ مسوولیت و تعهدی در برابر مسافر و البته راننده خود ندارد!
در همین راستا، تعرض به مسافر اسنپ توسط راننده این اپ را میتوان تعبیری از کمپین تبلیغاتی «ناکجا میری» این شرکت دانست که چندی پیش اعلام کرده بود مخاطبان اسنپ هیجان بیشتری را تجربه خواهند کرد.