چند روز قبل مقالهای از یک عضو اتاق بازرگانی میخواندم که در آن پرسیده بود “چرا رشد ۷٫۴ درصدی اقتصاد ملموس نیست؟”در بخشی از این نوشتار آمده بوده، فعالان اقتصادی در شرایطی رکود حاکم بر اقتصاد را با گوشت و استخوان لمس و مرز ورشکستگی را در نزدیکی بنگاههای اقتصادی خود احساس میکنند که آمارهای اعلام شده مبنی بر تجربه رشد ۷٫۴ درصدی اقتصادی ایران در نیمه نخست امسال همگان را شوکه کرد.
نویسنده اما این آمار را البته غلط یا خدای ناکرده ساختگی ندانسته و اینطور نتیجهگیری کرده بود که که این اعداد صرفاً ناشی از افزایش فروش نفت باشد و در آن اثری از رونق، رشد تولید و اشتغالزایی دیده نمیشود.
در نهایت نیز پیشنهاد شده بود، بهتر است دولت ضریب شفاف سازی را افزایش داده و رشد اقتصاد را به تفکیک گروههای مختلف اعلام کند.
مشابه چنین اتفاقی در حوزه ارتباطات کشور نیز رخ داده است و در حالیکه آمار ضریب نفوذ موبایل و تلفن ثابت رشد خوب و حالتی از اشباع را نشان میدهد، اما رشد مذکور برای بخشهای قابل ملاحظهای از کشور ملموس و محسوس نیست.
چراکه این رشد ناعادلانه و ناپایدار بوده و پراکندگی توزیع ادوات و زیرساختهای ارتباطی نشان از وجود شکافهایی بزرگ در سطح کشور است که مشروح آن در گزارشی در همین صفحه ارایه شده است.
واقعیت این که است که ارتباطات همچون زیرساختهای حمل و نقل از زیربناهایی اساسی توسعه در هزاره سوم محسوب میشود و زنجیرهای از امکانات، فرصتهای شغلی، عدالت و غیره را همچون یک لوکوموتیو به دنبال خود میکشد.
لذا به همین واسطه است که آمارهایی از ضریب نفوذ اینترنت، رشد تجارت الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، سلامت الکترونیکی و امثالهم نیز ارایه میشود، گویای تمام واقعیتها نبوده و هیچگاه به منزله بهرهمندی یکسان تمام مردم کشور از این امکانات نیست.
به همین دلیل است که وقتی سخن از افزایش در حد اشباع ضریب نفوذ ارتباطات میشود، این مقوله شاید برای پایتختنشینان ملموس باشد اما برای ساکنان شهرهای زیادی از کشور قابل درک نیست و آنها نیز آثار این آمار را در زندگی خود حس نمیکنند.
از این رو شاید بد نباشد از ارایه آمار کلی در حوزه ارتباطات نیز پرهیز شده و با توجه به زیانهای ناشی از شکافهای دیجیتالی و عقبماندگیهای ارتباطی، آمار به تفکیک ارایه شود تا به این ترتیب تصویری کامل، واقعی و عادلانه از وضعیت کشور در این حوزه داشته باشیم.
علی شمیرانی