در اواخر دههی نود سالهای میلادی، اینترنت به صورت رسمیتری در حال توسعه و استفاده بود. در همین حال و هوای اینترنتی، دانشجویی از داشنگاه استنفورد، برای قدم زدن در شب به بیرون میرود، که فکری عجیب به سرش میزند؛ دانلود کل اینترنت! با خود فکر میکند که اگر کل اینترنت را دانلود کند و آن را به صورت لیستی به همگان نشان دهد، میتواند کمک بزرگی به جستجو در دنیای بزرگ اینترنت کند. از آن پس تمام فکر و ذکر “لری پیج” میشود همان تخیلی که آن شب به آن فکر میکرد. به دنبال یار و دوستی همراه میگردد که خوشبختانه یک دوست “واقعی” برای اون پیدا میشود؛ بله او سرگئی برین نام داشت. سرگئی با کارهای شاد و خنده دارش، کم رویی و خجالتی لری را میپوشاند. لری تصمیم میگرد که تخیلش را با سرگئی در میان بگذارد و حاصل آن میشود بوجود آمدن پروژهای کوچک به نام “BackRub”! انتظار اسمی دیگر را داشتید؟! در ادامه با ما همراه باشید تا با سرگذشت غول جستجوی جهان بیشتر آشنا شویم.
پس از موفقیتهایی که پروژه Backrub برای لری و سرگئی داشت، تصمیم گرفتند دامنه BackRub را از Google.stanford.edu به Google.com تغییر دهند و مسلما پس از چنین تغییراتی، پروژه BackRub نیز باید به Google تغییر نام میداد. اما گوگل به چه معنی است؟ کلمه گوگل در لغت به معنای عدد یک و صد صفر جلوی آن است، این اسم چه ربطی به جستجوگری دارد؟ شاید لری و سرگئی میخواستند به همگان این موضوع را برسانند که گوگل، کاری بزرگتر از آنچه که تصور میکنید را انجام خواهد داد و موفق هم شده است. همهی ما میدانیم در باطن گوگل چه چیزی قرار دارد؛ با تمام خلاقیتی که در مقر اصلی این شرکت یعنی گوگل پلکس ( Googleplex ) وجود دارد، اما گوگل اصلی تنها تشکیل شده از چندین و چندین دیتاسنتر است که در جاهای مختلفی از جهان وجود دارند.
زمانی که گوگل کار خود را شروع کرد، و با توجه به اهدافی که داشت، بیشتر شرکتهای مستقر شده در سیلیکون ولی، این شرکت نوپا را جدی نگرفته و حتی آن را یک شوخی میخواندند. اما این حرفها مانع راه گوگل نشد و تبدیل به چیزی شد که در حال حاضر با نام “گوگل” میشناسیم. با سرویسهای گوگل هم آشنایی داریم چرا که حتما از یکی از آنها به صورت پیوسته استفاده میکنیم. اما به خاطر تولد این غول جستجو هم که شده، بیایید به معرفی معروفترین سرویسهای آن بپردازیم.
۱٫ یوتیوب
این سرویس را همه میشناسیم. یوتیوب در واقع توسط گوگل معرفی نشد. سه کارمند از کارمندان شرکت پیپل، به راهاندازی چنین سرویسی تمایل نشان داده و در نهایت در سال ۲۰۰۵، این استارتآپ راهاندازی میشود. ویدئوهای مختلف در این سرویس، توسط تکنولوژی فلش پلیر و HTML5 آپلود شده و به دید همگان میرسند که البته پشتیبانی از فلش پلیر در این سرویس، به حداقل رسیده است. افراد با ثبتنام در این سرویس میتوانند ویدئوهای خود را آپلود کنند و این یعنی، یوتیوب دست همگان را برای اطلاع رسانی هر نوع خبر یا موضوعی توسط ویدئو، باز گذاشته است. این سرویس در نهایت توسط گوگل در نوامبر سال ۲۰۰۶ خریداری میشود و تا به امروز، زیر نظر گوگل و با محدودیت کم خود، به فعالیت عالیاش، ادامه میدهند. وبسایت یوتیوب، بعد از گوگل و فیسبوک، در رتبه سوم بازدید جهان قرار دارد.
۲٫ جیمیل
جیمیل بعد از یوتیوب، مورد استفادهترین سرویس گوگل است. این سرویس در سال ۲۰۰۴ به صورت آزمایشی راهاندازی میشود و سه سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۷، از حالت آزمایشی خارج شده و به صورت عمومی برای همگان در دسترس قرار میگیرد. جالب است بدانید جیمیل، اولین پیامرسان یا بهتر بگوییم، ایمیلرسانی بود که پیامها را به صورت پشت سر هم، همانند یک فروم نشان میداد. به علت رابط کاربری ساده و همین ویژگی که گفته شد، این سرویس به سرعت مورد استفاده قرار گرفت. همچنین این سرویس دارای حالت پیامرسانی سریع هم دارد که البته با نرمافزار هنگ اوتس، این عمل بسیار سادهتر انجام میشود. این سرویس، در حال حاضر به یکی از درخواستهای اصلی اندروید در هنگام راهاندازی تبدیل شده است و در بسیاری از مراحل نصب نرمافزارها و بازیهای اندروید نیز به کارتان میآید.
۳٫ گوگل پلاس
سرویس اجتماعی گوگل، یعنی گوگل پلاس، در سال ۲۰۱۱ به صورت آزمایشی شروع به کار میکند و با بازخورد خوب کاربران هم روبرو میشود اما از آن زمان تا کنون، تقریبا سرویسی مرده به حساب میآید. هیچکس انتظار زیادی از گوگل پلاس ندارد و همگی فیسبوک را ترجیح میدهند. به هر حال گوگل پلاس به نوبه خود امکانات خوبی را به کاربر هدیه میدهد و انتظارات را برآورده میسازد. بسیاری از سرویسهای جدید گوگل، از این اکانت برای شناسایی شما استفاده میکنند. پس داشتن یک اکانت گوگل پلاس برای کاربران اندروید تقریبا امری ضروری به نظر میرسد.
۴٫ گوگل کروم
گوگل کروم شاید قبل از معرفی مرورگر اج، سریعترین مرورگر شناخته شده بود. این مرورگر در سال ۲۰۰۸ برای کاربران ویندوز عرضه شد و چندی بعد، در اختیار کاربران مک و لینوکس قرار گرفت. یکی از ویژگیهای اصلی این مرورگر، داشتن استوری یکسان با استور سیستم عامل کروم او اس است. یعنی شما توانایی نصب و استفاده نرمافزارهای کروم او اس را در محیطی همانند این مرورگر خواهید داشت. طرفداران این مرورگر کم نیستند و عدهی بسیاری این مرورگر را ترجیح میدهند. این مرورگر دارای چندین نسخه متفاوت است؛ کروم قناری، کروم بتا، کرومیوم و کروم. تفاوت این نسخهها در نوع دریافت آپدیت و نوع کاربر است. اگر یک کاربر معمولی هستید، مرورگر اصلی کروم به خوبی جوابگوی شما خواهد بود؛ اما اگر قصد فضولی در پیکر این مرورگر را دارید و به نوعی توسعه دهنده و یا گیک هستید، نسخههای دیگر کروم برای شما در دسترس است!
۵٫ گوگل مپس
این سرویس از سال ۲۰۰۵ پا به پای گوگل به جلو آمده و همیشه هم موفق بوده است. در ابتدا این سرویس، تنها نقشههای کشورهای خاصی را پشتیبانی میکرد. گوگل به این نتیجه رسیده بود که تولید نقشهی کشورهای مختلف واقعا کار دشواری است و به فکر تولید سرویسی دیگر با نام گوگل مپ میکر افتاد. این سرویس به کاربران عادی اجازهی تولید نقشههای مختلف را میدهد. پس از اینکه خیال گوگل از این بابت یعنی تولید نقشهی جهان، راحت شد، تصمیم گرفت این سرویس را کمی قویتر از قبل کند. قابلیت جدیدی بوجود آمد که Street View نام داشت. این قابلیت به کاربر اجازه گشت و گذار در خیابان شهرهای مختلفی را میدهد. البته این امکان هنوز برای تمام جهان قابل دسترس نیست ولی با توحه به پیشروی خودروهای بدون سر نشین گوگل (!) این اتفاق بزودی برای بیشتر جهان خواهد افتاد.
۶٫ گوگل ترنسلیت
ترجمهگر گوگل در سال ۲۰۰۷ بوجود آمد ولی یک تفاوت اصلی با دیگر ترجمهگرهای موجود در زمان خود داشت و آن این بود که این ترجمهگر، به نوعی روی پاهای خودش ایستاده بود و نرمافزارهای اختصاصی خود را برای ترجمه در بر داشت. برای روشن شدن موضوع، باید بدانید که ترجمهگرهای دیگر از سیستم SYSTRAN استفاده میکنند اما گوگل ترنسلیت، دارای سیستم اختصاصی خود است. در حال حاضر توانایی پشتیبانی از ۹۰ زبان زنده دنیا را دارد و این یعنی میتواند بیشتر از ۲۰۰ میلیون شخص را به صورت روزانه، سرویس دهد. این ترجمهگر هیچگونه قاعدهای را در ترجمه اعمال نمیکند و چون با استفاده از الگوریتمهای ماشینی این کار را انجام میدهد، امکان ترجمه با قاعده، قابل افزودن ولی به مرور میسر است. دست کاربران برای کمک به ترجمه بهتر این ترجمهگر باز بوده و اینبار هم کاربران توانایی قدرتمندتر ساختن این ترجمهگر را دارند.
۷٫ گوگل پلی
مارکت اندروید و گوگل موزیک را به یاد دارید؟ گوگل در سال ۲۰۱۲ تصمیم به ادغام این دو سرویس میگیرد و سرویسی یکپارچه با نام گوگل پلی را راهاندازی میکند. این سرویس دارای یک وبسایت اختصاصی است که در آن انواع نرمافزار، بازی، آهنگ، فیلم، کتاب و … وجود دارد. این سرویس زیر مجموعههای زیادی دارد که معروفترین آنها، گوگل پلی موزیک و گوگل پلی گیمز هستند. در این سرویس امکان خرید مستقیم انواع موارد گفته شده وجود دارد. کاربران اندروید، با این سرویس به صورت کامل آشنایی داشته چرا که در بسیاری از کارها باید با آن سر و کله بزنند. این سرویس یکی دیگر از سرویسهای گوگل است که بازخورد بسیار خوبی داشته و طرفداران بسیار زیادی دارد.
۸٫ گوگل درایو
این سرویس، برای ذخیره سازی انواع فایلهای شما پایه ریزی شده است که همسن با سرویس گوگل پلی است. در سال ۲۰۱۲، گوگل تصمیم میگیرد چنین سرویسی را مخصوصا برای کمک به کاربران کرومبوک طراحی کند که بعد از آن با طرفدران زیادی روبرو شد. این سرویس در حال حاضر به صورت عمومی، در دسترس قرار دارد. این سرویس دارای ۲۴۰ میلیون کاربر فعال در سال گذشته بوده که رقم بالایی است. همچنین امکان ویرایش مستقیم فایلها از طریق خود این سرویس فراهم است. سرویسهایی همانند گوگل داکس در ابتدا برای درایو طراحی شده بودند که بعدا، گوگل تصمیم به ارائه آنها در قالب سرویس گوگل آفیس میگیرد.
۹٫ گوگل اسکولار
این سرویس با ماهیت اصلی گوگل شباهت بیشتری دارد؛ بدین منظور که این سرویس، خود یک موتور جستجو میباشد که البته کاری که انجام میدهد معمولی نیست. وظیفهی این موتور جستجو، پیدا کردن مقالات علمی مختلف در هر شاخه، برای شما است. شما یک کلمه خاص را سرچ کرده و با مقالاتی که به آن کلمه مربوط باشند روبرو میشوید. سال آغاز کار این سرویس، سال ۲۰۰۴ میلادی است که به صورت بتا عرضه میشود و بعد از آن به صورت عمومی در دسترس قرار میگیرد.
۱۰٫ گوگل ارث
نقشه سه بعدی زمین! این سرویس در سال ۲۰۰۵، با هدف دسترسی به مدل سه بعدی زمین طراحی و ساخته میشود. این سرویس با کنار هم گذاشتن چندین تصویر ماهوارهای، زمینی را در دسترس شما قرار میدهد که توانایی گشت و گذار در پستی و بلندیهای آن وجود دارد. شما میتوانید هر مختصاتی از زمین را با سرچ در این سرویس، پیدا کنید. ساختمانها و مکانهای مختلف هم در این سرویس قرار دارند و شما میتوانید آنها را مشاهده کنید. نرمافزار این سرویس دارای دو نسخه پولی و رایگان است که در نسخه پولی مطمئنا امکاناتی بیشتر وجود دارد.
این بود از ۱۰ سرویس معروف گوگل. برسیم به بحث اصلی؛ مقر اصلی گوگل در Mountain View در شهر سانفرانسیسکو قرار دارد. همه شما هم میدانید که نام این مکان چیست؛ Googleplex. اما آیا میدانستید که گوگل مدتی در یک فروشگاه دوچرخه سازی مستقر بوده است؟! از همان زمان تا به حال، رسم بر این است که هر گوگلر، یک دوچرخه داشته باشد! اجباری در کار نیست ولی بهتر است چنین کاری را انجام دهد. دوچرخهها توسط خود گوگلر و به انتخاب خود او ساخته خواهند شد! گفتیم گوگلر! شاید بهتر باشید کمی با این کلمه یعنی “گوگلر” بیشتر آشنا شویم.
گوگلر به شخصی گفته میشود که در گوگل مشغول به کار است؛ در واقع به کارمندان گوگل، گوگلر گفته میشود. این واژه به رابطه دوستانه بین آنان هم کمک میکند چرا که در آنجا حتی به مدیر بخشهای بلندپایه هم گوگلر گفته میشود! همین یک کلمه میتواند چنین یکپارچگی و نظمی را ایجاد کند. البته اگر قصد داشته باشید به یک گوگلر تبدیل شوید، باید در ابتدا واژه “نوگلر” را بر دوش بکشید و مدتی بعد، پس از اینکه به موفقیتهایی در مرحله کارآموزی دست یافتید، تبدیل به یک گوگلر شوید.
بله!؛ گوگل در این مدت خود را قوی کرد، سرویسهایی را معرفی کرد، به موفقیتهای بسیاری دست پیدا کرد اما امسال یعنی سال ۲۰۱۵، گویا یک نقطه آغاز جدید برای گوگل است. بنظر میرسد خود گوگل هم به این نتیجه رسیده که سیاستهایی بر پایههای لغزان برپا میکند؛ گوگل همیشه دنبال خلاقیت بوده که بعضا هم به نفعش نبود. اما با همین هدف، به موفقیتهای بسیاری رسید، شرکتهایی در سیلیکون ولی، گوگل را به تمسخر میگرفتند که در حال حاضر هیچ نام و نشانی از آنها نیست! سال ۲۰۱۵ سال عجیبی برای گوگل است؛ با راهاندازی کمپانی آلفابت توسط لری پیج و سرگئی برین، این غول جستجو تبدیل به یک زیر مجموعه شده است! بله درست است که کمپانی آلفابت بیشتر جنبه نظارتی دارد، اما اینکه گوگل بالاخره به عنوان یک زیر مجموعه بحساب آید کمی عجیب است. لوگوی گوگل تغییر کرد، از هر جایی که فکرش را بکنید؛ از ساختمان گوگلپلکس گرفته تا حرف G کوچک بر روی آیکون گوگل مپس (!) همه و همه تغییر کرد. مدیر اصلی گوگل عوض شد و ساندار پیچای بر تخت مدیریت مینشیند. سرویسهای گوگل بیش از پیش در حال بروز رسانی هستند، شاید این بروز رسانیها به معنی رسیدن به یک نقطه برای شروع دوباره باشد.
گوگل کارهای بسیاری برای تکنولوژی انجام داد، در عرصه جستجوی اینترنتی هم بگونهای اینترنت را مدیون خود کرده است که حتی با کمتر از ۱۰ دقیقه از کار افتادن، حدود ۴۰ درصد از ترافیک اینترنت آزاد میشود. داستان گوگل و اندروید را همه ما شنیدهایم. در سال ۲۰۰۵ گوگل اقدام به خرید اندروید از اندی رابین میگند. اندی پس از پیوستن به گوگل، مقام بالایی در سمت مدیریت پیدا کرده و همچنین یک پشتیبان فوقالعاده برای سیستم عاملش پیدا شده است. گوگل در موفقیت اندروید تاثیر زیادی داشت. اما اندروید تنها سیستم عاملی نیست که گوگل در حال توسعه و آپدیت آن است؛ کروم او اس، یکی دیگر از سیستم عاملهای مورد تابع گوگل بوده که در کروم بوکها قابل نصب است. پروژه متن باز کرومیوم او اس، به توسعه دهندگان اجازهی توسعه این سیستم عامل را برای دیگر سختافزارها میدهد. به هر حال این سیستم عامل هم از سال ۲۰۱۱ توسط گوگل، به صورت رسمی پشتبیانی شده و موفقیت خوبی هم در زمینه توانایی خود، کسب کرده است.
اگر گوگلی وجود نداشت، اندی رابین هیچگاه نمیتوانست سیستم عامل خودش را، آنگونه که میخواهد توسعه دهد؛ چرا که گوگل تنها پشتیبان نرمافزاری و مالی اندروید بود و هیچگاه به اجبار تغییری در اندروید بوجود نیاورد. کروم بوکها سریعترین لپتاپهای موجود برای دانشجویان هستند که از سیستم عاملی بسیار خوب که البته بیشتر کارهایش بر پایه اینترنت است، بهره میبرند. سیستم جستجو در اینترنت، اصلیترین وظیفه گوگل در دوران خود، به لطف یک ایده عملی شد. اگر چنین ایدهای وجود نداشت، مسلما بدون موتور جستجو نمیماندیم! اما کدامشان به موفقیت گوگل رسیدهاند؟ روشها، ایدهها و خلاقیتی که گوگل در حل مشکلات یا ارائه خدمات دارد، در نوع خود بینظیر است و شاید بخاطر این باشد که هدف اصلی گوگل، دقیقا همین است؛ یعنی حل مشکلات با خلاقیت.
۹ سرویسی که معرفی کردیم (جدا از یوتیوب)، بدون گوگل اصلا بوجود نمیآمدند. یوتیوب مطمئنا به موفقیت خوبی دست پیدا میکرد، اما وجود گوگل هم در موفقیت کنونیاش، بیتاثیر نیست. باز هم همه اینها برمیگردد به همان ایده که وجود آن، به وجود گوگل وابسته است. درست است که همهی استارتآپها با یک ایده شروع بکار کرده و به راه خود ادامه میدهند، اما به موفقیت گوگل رسیدن هم جنم میخواهد! سومین یا دومین کمپانی برتر آمریکا شدن، آن هم تنها با ایده جستجو، کار هر کسی نیست. این ایده متعلق به لری پیج بود؛ اما آیا لری به اندازه کافی جرئت ارائه آن را داشت؟ بنظر میرسد اولین شخصی که گوگل موفقیتش را به اون مدیون است، سرگئی برین باشد.
برای جمع بندی میگوییم؛ ایدهای جرقه زد، گوگل بوجود آمد. گوگل که بوجود آمد، به مدت ۱۷ سال کارهای بسیار بزرگی انجام شد و سرویسهای زیادی معرفی شدند، سیستم عاملهای محبوبی هم به توسعه رسیدند، همه این سرویسها دست به دست هم یک جامعه بزرگ را بوجود آوردند، خرید کمپانیها و استارتآپهای مختلف توسط لری پیج، این جامعه را بزرگتر از قبل کرد. کنترل چنین جامعهای نیاز به یک سرپرست داشت، آلفابت همین سرپرست است. گوگل بعد از مدتها دچار تغییراتی اساسی و ناگهانی شده و نقطه شروع جدیدی به سمت آینده را طی میکند. تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که بگوییم “تولدت مبارک گوگل” و این بحث را به اتمام برسانیم چرا که دنیای گوگل، آنقدر بزرگ بوده که برای توضیح تک تک آنها، سرهای زیادی درد خواهند گرفت!