سافت سوئیچ را میتوان به عنوان یک سوئیچ نسل آینده تعریف کرد که یکی از مهمترین ویژگیهای آن ، دارا بودن محیط ایجاد خدمات است .سوئیچهای نسل بعد انعطاف پذیرتر هستند .چرا که آمیزه ای از مقیاس پذیری بالا ، محیط باز برای ایجاد خدمات ،عیب یابی
و مدیریت از راه دور بوده و بالاترین دسترسی پذیری را ایجاد می کنند .سافت سوئیچ مجموعه ای از پروتکل ها ،تجهیزات و کاربردهایی است که با جبران کلیه کاستی های موجود در سوئیچهای مداری به عنوان یک گره کنترل در شبکه NGN نماید .
نقطه تمایز آنها با سوئیچ مداری در تفکیک عملیات کنترل و پردازش مکالمه و عملیات سویچینگ و اجرای آنها در واحدهای مجزاست.سافت سوئیچ کنترل شبکه NGN را به عهده داشته و پیکربندی آن بر اساس سرویس ها و کاربران متفاوت همچون شبکه PSTN و PLMN و IN تعریف میشود .
نرم افزار استریسک ( Asterisk )
نرم افزاری میباشد که بر روی اکثر سیستم های عامل قابل اجراست اما به علت منبع باز بودن (open source ) و مبتنی بر متن ، بر روی سیستم عامل لینوکس کارایی بهتری دارد . از پروتکلهای مهم آن SIP و IAX می باشد .این نرم افزار در شبکه مورد استفاده ،نقش یک سرور را برای تماس های VOIP ایجاد میکند.استریسک در حال حاضر به عنوان یک سافت سویچ یکی از اعضای مؤثر دنیای شبکه های نسل آینده (NGN ) می باشد .با رشد ارتباطات مبتنی بر
شبکه های کامپیوتری ( IP Based ) استریسک با اقبالی روزافزون روبروست.رایگان بودن،راحتی نصب و راه اندازی ، انعطاف پذیری، در تعارض نبودن با سیستمهای مخابراتی سنتی ،امنیت و صحت عملکرد ، کلاسترینگ ، در دسترس بودن و رمزنگاری تبادلات، موجب شده اندکه اگر نه بالاتر ،شانه به شانه سیستمهای TDM Based بایستد.استریسک به شما اجازه ساخت برنامه هایی نظیر PBX ، VOIP Gateway ، IVR را می دهد .و همچنین میتواند جهت تبادلات صوتی ،تلفنی ، تصویری ، Call Center و یا یکپارچه سازی نرم افزارهای اتوماسیون اداری و ERP و …مورد بهره برداری قرار گیرد .نرم افزار الستیکسElastix
سیستمی ارتباطی محسوب میشود که شامل
مجموعه ای از نرم افزارها در کنار یکدیگر به صورت یکپارچه عمل میکنند و از طریق رابط گرافیکی (GUI ) و کاربر پسند راه اندازی و تنظیم می شوند .ضریب اطمینان بالا ، ماژولار بودن و سهولت استفاده از این سیستم ارتباطی آن را به بهترین گزینه در میان سیستمهای ارتباطی
مبتنی بر نرم افزار متن باز Asterisk نموده است .از امکانات این نرم افزار پشتیبانی ویدیویی ،مجازی سازی ،سیستم ارسال فاکس وارده به ایمیل ،رابط صورتحساب ،قابلیت راه اندازی دوباره ،گزارش کارکرد تماسهای ورودی و خروجی ، همچنین میزان استفاده از کانالها ،ماژول صندوق پستی ،پشتیبانی از زبانهای مختلف ،رابط ایمیل تحت وب و… می باشد .از پروتکلهای مهم آن ZAP ، IAX2 ، SIP و Custom می باشد . از ترکیب asterisk و نرم افزار free pbx و اضافه کردن چند ماژول ساده دیگر مثلا فاکس میتوان نرم افزاری با کارایی الستیکس ایجاد نمود.
محمد رضا همتی
rhemmati@fanava.com