صنعت خودرو مدت‌ها است درگیر چالش‌های متفاوتی است. اما چند سالی است نامتعادل بودن عرضه و تقاضا در بازار خودرو، باعث شده تا رد پای دلالی هم در میانه ماجرا دیده شود و در نتیجه اختلاف بسیاری بین قیمت کارخانه و بازار بسیار فاحش به وجود بیاید. از این رو در تازه ترین تصمیم٬ وزارت صمت به سراغ ایجاد یک سامانه عرضه یکپارچه خودرو (sale.iranecar.com) رفته است تا تمامی محصولات خودروسازان خصوصی و دولتی کشور را به شک یکسان از طریق یک سایت مشخص عرضه نماید.
این چالش‌ها و مشکلات دست به دست هم دادند تا نارضایتی مردم از خودروسازان داخلی بالا بگیرد و دولت هم به مسئله ورود کند. در همین راستا، ۱۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۰ رئیس جمهوری با صدور ۸ فرمان خواستار تحول در صنعت خودرو شد. ابراهیم رئیسی ضمن تاکید بر افرایش ۵۰ درصدی تولید خودرو، بر حذف تدریجی روند عرضه خودرو به صورت قرعه کشی و اصلاح و شفاف سازی فروش خودرو به مردم تاکید کرد. به همین دلیل ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۱، سیدرضا فاطمی امین، وزیر صمت، با معرفی سامانه یکپارچه خودروسازی عرضه خودروهای داخلی را از طرق دیگر ممنوع اعلام کرد.
طبق تاکید فاطمی امین تا زمان ایجاد توازن در عرضه و تقاضای خودرو، تمهیدات لازم برای قرعه‌کشی متمرکز خودرو توسط سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان حداکثر تا تاریخ ۱۴۰۱٫۲٫۲۵ باید فراهم شود.
در این رابطه، عبدالله توکلی‌لاهیجانی مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت در مورد آخرین وضعیت «ساماندهی قرعه‌کشی خودرو از طریق سامانه فروش یکپارچه» اظهار کرد: «در این سامانه یکپارچه، خودروسازان، محصولات خود را با هم عرضه خواهند کرد و متقاضیان در یک بازه زمانی مشخص به طور مثال یک دوره یک هفته‌ای، می‌توانند با قدرت انتخاب بالا اقدام به خرید خودروی مورد نظر خود کنند.»
وی افزود: «همچنین پیش بینی شده است که اگر میزان تقاضا برای یک خودرو پس از گذشت دوره ثبت نام بیشتر از ظرفیت اعلام شده، باشد انتخاب از طریق فرایند قرعه کشی انجام می‌شود و بنابراین اینطور نیست که هرکس زودتر وارد سایت ثبت نام شود شانس بیشتری خواهد داشت بلکه متقاضیان با فراغ خاطر می‌توانند در طی مدت اعلام شده اقدام به ثبت نام کنند اما اگر میزان تقاضا در حد عرضه نبود یعنی تقاضا و عرضه به یک میزان بود و یا اینکه تقاضا کمتر از عرضه بود، خودرو به شخص ثبت نام کننده تحویل می‌شود.»
توکلی‌لاهیجانی گفت: «با توجه به اینکه همه خودروسازان اعم از دولتی و خصوصی در این سامانه باید خودرو عرضه کنند، بنابراین هم محصولات متنوع‌تری عرضه خواهد شد و هم پیش بینی می‌شود که میزان عرضه‌ای که در سامانه یکپارچه فروش صورت می‌گیرد، چند برابر قرعه کشی‌های قبلی باشد.»
مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت با بیان اینکه از هفته جاری سامانه یکپارچه خودروسازی عرضه خودروهای داخلی آغاز به کار می‌کند، به عرضه خودرو از سوی خودروسازان بخش خصوصی اشاره کرد و افزود: «با توجه به اینکه شائبه‌هایی در مورد ایجاد بازارهایی از سوی خودروسازان بخش خصوصی جهت فروش با قیمت‌های گزاف، به وجود آمده بود بنابراین دیگر هیچ خودروسازی به تنهایی نمی‌تواند اقدام به فروش محصولات خود کند که همین مسئله موجب می‌شود شفافیت در مرحله فروش خودرو بالا رود.»
وی در مورد حذف قرعه کشی خودرو، اظهار کرد: «عرضه قطره چکانی خودرو منجر به شکل‌گیری سوداگری‌ها در بازار شد از این رو وزارت صمت به دنبال افزایش عرضه خودرو است بنابراین در صورتی که استراتژی تولید خودروی کامل و روند عرضه یکپارچه به درستی انجام می‌شود، می‌توان به حذف قرعه کشی امیدوار شد.در واقع٬ به دلیل شیوه جدید عرضه خودرو می‌توان گفت که مرحله به مرحله تقاضاهای سوداگرانه از صنعت خودرو حذف خواهد شد.»
محدودیت های قانونی برای ثبت نام در قرعه کشی خودروهای ایرانی و چینی از سایت ایرانی کار
در نخستین دوره فروش خودرو در سامانه فروش یکپارچه خودرو، بازه زمانی یک هفته‌ای برای ثبت نام متقاضیان در نظر گرفته‌شده است و تقدم یا تأخر زمان ثبت نام، هیچ تأثیری بر قرعه‌کشی و شانس برنده شدن نخواهد داشت و مراسم قرعه‌کشی با نظارت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان انجام می‌شود.
عرضه خودرو بر اساس این سامانه بسیار متنوع و چند برابر ظرفیت دوره‌های پیشین خواهد بود و خودروسازان موظفند تمامی محصولات خودروهای سواری خود را در این سامانه یکپارچه عرضه کنند و هیچگونه استثنایی برای تخصیص خودرو به مشتریان خارج از این سامانه وجود نخواهد داشت.
محدودیت های جدید برای ثبت نام در طرح قرعه کشی خودروها از سوی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان در سایت ایرانی کار (sale.iranecar.com/public/home) اعلام شد.
۱-انطباق همزمان کارت ملی، گواهینامه، حساب بانکی و سیم کارت به نام شخص متقاضی برای ثبت نام
۲-کد ملی (هر کدملی یک خودرو)
۳-سن (بالای ۱۸ سال)
۴-برای کلیه طرح های تا اطلاع ثانوی، محدودیت فاصله زمانی آخرین خرید، از سایر خودروسازها (۴۸ ماهه) ملاک می‌باشد.
*تبصره : در صورت اتصال به سامانه برخط راهور ناجا به سامانه فروش خودروسازان (صرفا برای فروش فوق العاده یا فوری) نداشتن پلاک فعال انتظامی ملاک قرار خواهد گرفت.
۵-دارا بودن گواهینامه رانندگی خودرو
۶-عدم امکان صلح در قراردادهای فروش
۷-صحت سنجی مندرجات سجلی و پستی بر اساس سامانه امتا
۸-غیرفعال نمودن گارانتی خودرو پس از ۵ ماه و ۱۰۰۰۰ کیلومتر از تاریخ تحویل در صورت عدم مراجعه برای سرویس اولیه.
۹-توجه به آدرس درگاه پرداخت اینترنتی و اطمینان از اینکه آدرس آن، صرفاً و بدون هیچ حرف یا علامت اضافه و کم، با کلمهhttps شروع و صرفاً با عبارت .shaparak.ir به پایان می‌رسد.
۱۰-درصورت ثبت نام و برنده شدن در قرعه کشی و عدم واریز وجه تا ۲ دوره نمی توان در طرح های فروش بعدی شرکت نماید.
۱۱-از آنجا که به منظور شفاف سازی زنجیره نقل و انتقالات خودرو و جزییات معاملات آن؛ کلیه اطلاعات سامانه یکپارچه تخصیص خودرو مطابق تبصره ۴ آیین نامه اجرایی ماده ۱۴ الحاقی قانون مبارزه با پولشویی در اختیار سامانه جامع تجارت، قرار می گیرد؛ اینجانب با علم به کلیه مسولیتهای مترتب بر انجام این معامله بر فرد ثبت نام کننده مطابق مشخصات مندرج در سامانه فروش ؛ اقدام به ثبت نام می نمایم.
