همزمان با انتشار اخباری از هک سامانه شاد و کلاهبرداری از طریق این سامانه مطرح شد:با نزدیک شدن به فصل امتحانات و انتشار اخباری از هک سامانه شاد، حالا پلیس فتا وارد عمل شده تا بتواند امنیت فضای مجازی در زمینه برگزار امتحانات نهایی دانشآموزان و دانشجویان را فراهم کند. مدتی است برخی سایتها با طرح ادعای داشتن سوالات امتحانی، سعی در کلاهبرداری از افراد دارند. در این راستا، سرهنگ رامین پاشایی رئیس معاونت اجتماعی پلیس فتای ناجا گفت: طرح عملیاتی پلیس فتا در حوزه تبلیغات دسیسه و تقلب در امتحانات نهایی دانش آموزان و دانشجویان در حال پیگیری بوده و اقدام قضائی علیه مرتکبین که در فضای مجازی در انتظار کلاهبرداری از متقاضیان و اعمال مجرمانه خود هستند، در حال اجراست.
کارگروهی برای کنترل تخلفات امتحانی
سرهنگ پاشایی اظهار کرد: طرح عملیاتی و رصد پیش دستانه پلیس فتا با همیاری بیش از ۱۲۰ کارگروه ویژه در واحدهای متناظر استانی و شهرستانی علیه هرگونه جریانات در حوزه تبلیغات دسیسه و تقلب در امتحانات نهایی دانش آموزان و دانشجویان در حال پیگیری بوده و اقدام قضائی علیه مرتکبین که در فضای مجازی مترصد کلاهبرداری از متقاضیان و اعمال مجرمانه خود هستند در حال اجراست.
رئیس معاونت اجتماعی پلیس فتای ناجا ادامه داد: بر اساس رصدهای صورت گرفته در فضای مجازی بیش از ۱۷۰ تارنما مجرمانه در این خصوص احصاء شد و بیش از ۱۴ فقره نیز تحت اقدامات قضائی اعم از دستگیری، احضار و مسدود سازی حسابهای مالی متهمان صورت گرفته است و با همکاری ویژه وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، رسیدگی با این گونه تخلفات در جریان میباشد.
پاشایی افزود: با تجزیه و تحلیل پروندههای قضائی ادوار گذشته مشخص است مجرمان سایبری فعال در این حوزه بدون داشتن هرگونه سواد علمی و یا دسترسی به سوالات امتحانی، پس از تبلیغات و فریب متقاضیان و دریافت مبالغ مختلف از آنان تحت عنوان ودیعه و سایر موارد، دیگر پاسخگوی متقاضیان نخواهند بود.
وی با بیان اینکه هنگام کشف موارد مجرمانه در این حوزه، اسامی دانش آموزان و دانشجویان متخلف نیز به نهادهای اجرایی دو وزارتخانه یاد شده با هدف اعمال برخوردهای لازم و قانونی اعلام خواهد شد از کلیه دانش آموزان و دانشجویان خواست به هیچ عنوان فریب این گونه تبلیغات را نخورند.
سرهنگ پاشایی: هنگام کشف موارد مجرمانه در این حوزه، اسامی دانش آموزان و دانشجویان متخلف نیز به نهادهای اجرایی دو وزارتخانه یاد شده با هدف اعمال برخوردهای لازم و قانونی اعلام خواهد شد از کلیه دانش آموزان و دانشجویان خواست به هیچ عنوان فریب این گونه تبلیغات را نخورند.
معاون فرهنگی اجتماعی پلیس فتا انتظامی کشور تصریح کرد: خانوادهها میبایست با توجه به اینکه ارتکاب این اعمال مجرمانه و متخلفانه که بعضا از سوی فرزندان آنها به صورت مخفیانه صورت میگیرد ضمن راهنمایی فرزندان خود، نظارت مستمر و دائمی را بر نحوه فعالیتهای تحصیلی و امتحانات آنان داشته باشند. پاشایی به عموم مردم توصیه کرد: در صورت مشاهده موارد مشکوک میتوانند موضوع را از طریق سایت رسمی پلیس فتا به آدرس www. cyberpolice. ir و یا شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ به جهت برخورد قانونی با متخلفان و مجرمان منعکس کنند.
انگیزه های متفاوت از هک شاد
در روزهای اخیر نیز، انتشار اخبری مبنی بر هک گوشی گروهی از دانشآموزان و معلمان از طریق سامانه شاد جنجال آفرین شده بود. طبق گزارشی که همشهری منتشر کرد، گروهی از این کلاهبرداران خود را به جای پشتیبانی شاد جای زده و ضمن تماس با کاربر، از وی میخواهند یک کد را برای آنها بخواند و از این طریق کنترل تلفن همراهی وی را به دست میگیرند. انگیزه هکرها در شبکه شاد متفاوت است، برخیها برای کلاهبرداری وارد این سامانه شده و برخی دیگر برای آزار دادن مدیر، معلم و سایر دانشآموزان این کار را میکنند.
ستاره علیان دانشآموز تهرانی که تا به حال ۲ بار از طریق شاد هک شده، میگوید: «از شماره عجیبی با من تماس گرفتند و گفتند که پشتیبان شاد هستند و یک کد برایم میفرستند که برایشان بخوانم. من هم خواندم و بعد از یک دقیقه قطع کردند. بلافاصله دسترسی من به شاد مسدود شد و بعد هم تماس گرفتند که اگر ۳ میلیون واریز نکنی، عکسهای گوشیات را برای پدر و مادرت میفرستیم و سپس در فضای مجازی منتشر میکنیم که من سریع به مادرم و مدیر مدرسه گفتم و چون بیتفاوت از کنارش عبور کردیم، کار خاصی انجام ندادند.»ستاره تنها کسی نیست که در سامانه شاد مورد سوءاستفاده قرار گرفته است، دانشآموزان، معلمان و مدیران دیگری نیز به این مسئله دچار شدهاند.
زهرا طاهریان، معلم ادبیات فارسی مدرسه تربیت اردستان برای همشهری توضیح داد: «یکبار بعد از گرفتن امتحان ترم، بلافاصله اکانت من هک شد و تمام برگههای امتحانی از بین رفت. واقعا موقعیت بدی بود؛ به مدیر مدرسه و پلیس هم اطلاع دادیم که بعدا فهمیدیم کار یکی از دانشآموزان بوده است. همین دانشآموز یکبار دیگر به کمک ۲ نفر دیگر اکانت مدیر مدرسه را هک کرده بودند.»
از فیشینگ تا حسابهای کاربری جعلی
سرهنگ علیمحمد رجبی، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا گفت: «ابتدای راهاندازی شاد، شاهد تلهگذاری یا «فیشینگ» بودیم که اطلاعات شخصی افراد را در اختیار میگرفتند تا سوءاستفاده مالی کنند اما با سازوکارهایی که انجام شد، این روش کاهش پیدا کرد. اما حالا شاهد حسابهای جعلی کاربری هستیم که با شیوههای جدید مثل ارسال کد به حسابهای دیگر دسترسی پیدا کرده و وارد کلاس میشوند و از طریق آن دانشآموزان، معلمان و مدیران را مورد آزار و اذیت قرار میدهند که برخی از آنها خود دانشآموزانی هستند که در شاد حضور دارند.»
رجبی افزود: « در برخی موارد هکرها با اکانتهای جعلی اقدام به ارسال محتوای نامناسب و غیراخلاقی برای دیگران میکنند و گاهی دیگر، دسترسی مدیر یا معلم مدرسه به کلاس را از بین میبرند و کلاسهای درس ایجاد شده را حذف میکنند و محتوای داخل آن را از بین میبرند. تلاش ما این است که از طریق خود طراحان شاد این مشکلات را تا حدودی کاهش دهیم. البته که آموزش و پرورش هم باید نحوه رعایت موارد ایمنی در این سامانه را به کاربران آن متذکر شود.»