دسترسی به اینترنت و داشتن پلتفرمها و نرمافزارها، به بخشی از زندگی مردم تبدیلشده است و حتی در برخی از روستاها نیز از اینترنت و نرمافزارها به عنوان یک راه کار برای بازار فروش محصولات استفاده می شود.، با شیوع ویروس کرونا، جهان بیش از گذشته احساس کرد که اینترنت و دانش رسانهای باید در زندگی مردم نقش ایفا کند و ازاینرو برخی از کشورها، برنامه های خود را بر محور فضای اینترنتی پیریزی کردند.
موضوع پلتفرمها و آینده آن ها در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشورها به حدی موردتوجه قرارگرفته که کارشناسان از نقش آفرینی آن در آینده ی حکمرانی فضای مجازی می گویند. به گفته کارشناسان؛ اگر نتوانیم به سمت توسعه و گسترش پلتفرمهای بومی برویم، دیگر قادر نخواهیم بود در این حوزه حکمرانی کنیم، زیرا که انقلاب آتی در کسبوکار، با مدل های پلتفرمی روی خواهد داد.البته واژه «پلتفرم» اغلب درست درک نمیشود، بهخصوص با رشد تعداد پلتفرمهای ابری، پلتفرمهای مدل کسبوکار دوسویه، پلتفرمهای گوشی و… . همچنین پلتفرمهای دیجیتال میتوانند بسیاری از ابزارها مانند یک سایت، سرویس ثبتنام، پایگاه دادهای از مخاطبان، فرایندهای پرداخت یک فروشگاه و فید خبری باشند. این ابزارها با توجه به کسبوکارها متغیر هستند و باوجودشان تجربه کاربری بهتری درست می کنند.اکنون در عصر پلتفرم دیجیتال هستیم؛ پلتفرمهایی که همه ی روزهای هفته و ۲۴ ساعته برای نسل جدیدی از مشتریان که خدمات فوری میخواهند، کار میکنند. این پلتفرمها در تمامی عملیاتی که باید در آن با مشتری مواجه شد؛ وجود دارند، از خدمات مالی گرفته تا بهداشت و درمان و گردشگری و توریسم.
پایان همه این تغییرات کجا است؟
کارشناسان اتفاقنظر دارند که نباید ناامید شد. دوره جدیدی از همکاری و مشارکت در حال شکلگیری است که در آن کسبوکارهای نوآورانه، مرزهای صنایع سنتی را درمینوردند. اکوسیستمها و پلتفرمها دو محور مهم در تحول دیجیتال هستند. با یک اکوسیستم کلان، دستهبندی از بخشها و صنایع، از چیزی که امروز میشناسیم، فراتر میرود.پلتفرمها علاوه بر این که مرزهای متداول بخش کسبوکار را از بین میبرند، بلکه امکان همکاری در موضوعات غیرتجاری را نیز فراهم میکنند. پروفسور «جاکوبایدز» معتقد است همکاری برای مقابله با چالشها در کسبوکار و امور اجتماعی، ممکن است با پیشرفت فنّاوری تسهیل شود، اما در چشماندازی که بهسرعت در حال تغییر است، فراست و مهارتهای انسانی است که میتواند کلید موفقیت باشد.
تحول دیجیتال نیازمند رویکردی جدید در بحث رشد کسبوکارهاست. پلتفرمها یا بازارهای چندوجهی، نوآوریهای صنعتی آینده را تسهیل میکنند. با ابداعات جدید و به لطف مشارکت نوآوران خارجی، شرکتها میتوانند تجربه کاربر، سهامداران و سرمایهگذاران را بهبود ببخشند، درحالیکه در هزینه و زمان، صرفهجویی میکنند. در مفهوم مدل کسبوکار پلتفرمی، هرچقدر یک پلتفرم، مشارکتکنندههای بیشتری را جذب کند، محیط جذابتری برای عرضهکنندگان میشود و ارزش پلتفرم هم بیش تر میشود.گزینههای موجود به قدری زیاد هستند که انتخاب را سخت میکنند. یکی از رویکردهای مؤثر در اجرای مدل کسبوکار پلتفرمی که عموماً توسط شرکتهای جهانی پذیرفتهشده، بدون شک بهره گرفتن از پلتفرمهای دیجیتال است. شاید از پلتفرمها بهصورت پروژهای استفاده شود و شاید هم در همکاریهای بلندمدت. شاید بعضی از منابعِ داخلی، بهصورت دائمی متعلق به شرکت باشند، بعضیها هم به اشتراک گذاشته شوند و نیز تعدادی هم از منابع بیرونی به دست آیند.
رویکرد کسبوکارها به اقتصاد پلتفرمی
اقتصاد پلتفرمی در گفتاری دیگر بانامهای پلتفرم آنلاین و پلتفرم دیجیتال هم شناخته میشوند؛ چراکه اغلب تجارتهای مبتنی بر این الگو از ساختارهای تحت شبکه و اینترنت برای تعامل با مشتریان استفاده میکنند. بسیاری از آن ها خدمات خود را در قالب فروشگاههای آنلاین یا سرویسهای به اشتراکگذاری خدمات، ارائه میدهند و تراکنشهای مالی و اقتصادی نیز در بطن همان پلتفرمها صورت میگیرند. «جفری پارکر» (Geoffrey Parker) کارشناس بازار اقتصاد پلتفرمی از دانشگاه MIT و نویسنده کتاب «انقلاب پلتفرم» دراینباره میگوید: «عمده قدرت در صنایع مختلف بهویژه فناوری، در حال حرکت به سمت اکوسیستمهاست. پیام این اتفاق واضح است که تمام شرکتها نیاز دارند با مفهوم پلتفرم آشنا شده و جایگاه خودشان را در ساختار نوین صنایع، پیدا کنند.»
طبق تحلیل آمار توسط کارشناسان تا حدود سال ۲۰۲۵ میلادی بالغ بر ۳۰ درصد از فعالیتهای اقتصادی جهان، مبلغی در حدود ۶۰ میلیارد دلار، فقط توسط پلتفرمهای دیجیتال و اقتصاد پلتفرمی در سراسر دنیا به گردش درخواهند آمد. هرچند پیشبینی میشود تنها حدود سه درصد از شرکت های فعلی، استراتژی پلتفرمی ایده آلی داشته باشند.درنهایت آن که پلتفرمها میتوانند با سیستمهای ضبط کسبوکار شما ادغام شوند، با فرایندهای در حال تغییر، منطبق شوند و فناوری های در حال تحول را در خود بگنجانند و در همان حال، امنیت، رشد و نظارت موردنیاز را نیز فراهم کنند. پلتفرمها، باعث قویترشدن انسجام کسبوکار میشوند که بسیار اهمیت دارد؛ چراکه این افراد هستند که باید پلتفرمها را به کار بگیرند.باید بپذیریم که آینده جهان در سیطره ی پلتفرمهاست و شرکت هایی می توانند گوی سبقت را بربایند که زیرساخت های پلتفرمی خود را همگام با نیاز مشتری و بازار توسعه دهند.