همان طور که پیشبینی می‌شد اعلام نتایج انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا به درازا کشیده است. در شبکه‌های اجتماعی هم غوغایی برپا شده.شبکه‌های اجتماعی در سال ۲۰۱۶ متهم شده بودند که ابزاری برای انتشار سریع و همگانی اخبار کاذب یا فیک نیوز شده‌اند، پس امسال تمهیداتی برای رفع این مشکل اندیشیده بودند، تا حدی که سعی می‌کردند که به کاربران هشدار دهند که ممکن است توییت‌های نامزدهای انتخابات درست نباشند.
در این چند وقت توییتر در صدر شرکت‌هایی بوده که با روند ترامپ در اتهام‌زنی (هر چند بررسی‌نشده) موافق نبوده. اما از آن سو برای مثال وقتی در اینستاگرام جو بایدن هم در پستی نوشته بود که در مسیر پیروزی قرار گرفته، باز اینستاگرام، به صورت متنی روی عکس منتشر شده، هشدار احتمال نادرست بودن مطلب را قرار داد.به سال ۲۰۱۶ برمی‌گردیم: بعد از اینکه نتیجه انتخابات اعلام شد معلوم شد به صورت غیرمترقبه ترامپ به صورت قاطع هیلاری کلینتون را شکست داده، انگشت تهام متوجه شبکه‌های اجتماعی شد. یک سال بعد جنجال درز اطلاعات خصوصی کاربران فیس‌بوک از طریق Cambridge Analytica پیش آمد و مدت‌ها در صدر اخبار قرار گرفت.
مشکل بعدی رواج اصطلاح اخبار کاذب یا fake news بود. ابتدا اصلا بحث بر سر این بود که تعریف اخبار کاذب چه باید باشد، همان چیزهایی که توسط گروه‌های افراطی یا اسپمرهای منفعت‌طلب منتشر می‌شدند. این اخبار آنقدر جذابیت ظاهری داشتند که اخبار جدی‌تر با منابع موثق را به جاشیه می‌بردند.فید یا صفحه چیده شده بر اساس الگوریتم فیس‌بوک اصلا محیط کشت خوبی برای اسپم و اخبار نادرست و شایعات شده بود.
اما در سال ۲۰۲۰ دیگر شبکه‌های اجتماعی آنقدر آسیب‌پذیر نبودند و اخبار کاذب به جز پیام‌های متنی روتین و ایمیل و تماس‌های صوتی روباتی، راه دیگری برای انتشار نداشتند. منتشرکنندگان اخبار کاذب دریافته بودند که توییتر و فیس‌بوک برای انتشار مطالب مورد نظرشان دیگر بیش از حد گران و وقت‌گیر شده‌اند.الان موضوع بر سر این است که تلاش شرکت‌ها برای فیلتر اخبار کاذب یا مطالبی که می‌توانند ذهن رای‌دهندگان را کانالیزه کنند، ممکن است به افتادن از آن سوی بام بینجامد و این سوال مطرح شده که آیا کارشناس‌ها و ادیتورهای توییتر یا فیس‌بوک، باعث منتشر نشدن یک سری خبر و مطلب که ممکن است درست باشند، نمی‌شوند و اصلا چقدر صلاحیت تحلیل دارند؟
باز به سال ۲۰۱۶ برمی‌گردیم. آن سال ادعا می‌شد که دخالت خارجی از طریق شبکه‌های اجتماعی بر روی نتیجه انتخابات تاثیر گذاشته شده و دنباله این کار به کرملین هم وصل شده بود.فیس‌بوک مجبور شد برای جبران، ۳۰ هزار کارمند نظارت‌کننده بر محتوای تمام‌وقت تا پایان سال ۲۰۱۸ استخدام کند. در بین آنها کارمندهای سابق اطلاعاتی آمریکا هم بودند. نتیجه این کار نظارت موثر بر اخبار و بسته شدن راه تعداد زیادی کارزار مشکوک تبلیغاتی بود.
به سال ۲۰۲۰ برمی‌گردیم، گرچه دیگر خبری از آن کارزارهای مشکوک هدایت شده توسط فرنگی‌ها نیست، اما خود پرزیدنت ترامپ و اطرافیانش به اخباری دامن می‌زنند که قبل از بررسی، همان ناآرامی و تشویش را برمی‌انگیزد. هر دو نامزد هم به شیوه‌های مختلف اعلام پیروزی پیش از هنگام کرده‌اند.به عبارتی می‌توانیم بگوییم گه چون به هر حال ماده اولیه و محتوای شبکه‌های اجتماعی را انسان‌ها تامین می‌کنند و هیچ انسانی بی‌نظر نیست، ما همیشه با خبر و مطالب کاذب یا جهت‌دهی شده روبرو هستیم و تا وقتی کاربران عادی اندیشیدن همه‌جانبه را فرانگیرند و قدرت تحلیل مستقل ادعاها را دست‌کم به صورت مقدماتی نداشته باشند و از قبل مطالعاتی در یک زمینه نداشته باشند، همواره احتمال دارد که به صورت خام تحت تاثیر قرار بگیرند یا جوگیرانه و تکانه‌ای عمل کنند.
