اسفند ماه ۹۸ در حال جمع آوری رویدادهای صنعت آی سی تی بودیم که کرونا آمد .با تمام انکارها کرونا بصورت گسترده ای در ایران شیوع پیدا کرد.کرونا آمد و حدود دو ماهی تمامی کسب و کارها را تعطیل و نیمه تعطیل کرد. همه را خانه نشین کرد و تا لحظه نگارش این مطلب ، فاصله گذاری هوشمند در ایران در حال اجرا شدن است.آنچه کرونا در این مدت دو ماه بجای گذاشت را میتوان کتابی پر ارزش و مستند، از فرصت ها و کاستی های موجود در تمامی حوزه ها دانست.
در حالی که صنعت و اقتصاد جهانی زیر سایه ویروس کرونا با بحران دست و پنجه نرم می‌کند و رکود و شکست را پیشِ روی خود می‌بیند، مدیریت کلان کشورهای مختلف، سیاست‌های و راهکارهای متفاوتی برای کاهش این آثار در پیش گرفته‌اند و از ابزارهای حمایتی و بسته‌های توانمندسازی سخن می‌گویند.در کشور ما هم پس از فراز و نشیب در برخورد با این پدیده، از انکار و سکوت گرفته تا وعده‌های حمایت، اخیرا سخن از بسته‌های حمایت برای شهروندان نیازمند می‌رود، و در چند روز اخیر، طرح‌هایی برای شاغلین مختلف، کسب و کارها و مجموعه‌های اقتصادی مطرح شده است.البته هیچیک از اینها هنوز شفاف نیست، ضمن اینکه گزارشی از اقدامات انجام شده هم ارائه نشده تا صاحبان کسب و کار بتوانند با اطمینان و اتکای به آن، برای آینده خود برنامه‌ریزی کنند.
در حوزه تکنولوژی و فناوری اطلاعات، که از بخش‌های آسیب‌پذیر به شمار می‌رود، تاکنون هیچ طرح و بسته شفاف و مشخصی سخن گفته نشده است؛ نه از سوی وزارت صمت، و نه به ویژه وزارت فاوا.البته برخی اقدامات جزئی مانند ارائه اینترنت رایگان، شاید برای کاربر نهایی بصورت مقطعی جذاب باشد، اما هیچ گره ی از مشکلات فراوان و فزاینده بخش و صنعت باز نمی‌کند. ضروری است که دولت و وزارتخانه‌های مرتبط این موضوع مهم را مدنظر قرار دهند تا این صنعت مهم و البته جوان، شاهد ورشکستگی نباشد.
کاهش سرعت اینترنت در دوران کرونا
با شیوع کرونا بسیاری از کسب‌و‌کارها اقدام به دورکاری کردند.ایرانسل ، همراه اول ، اسنپ ، کافه‌بازار ، تخفیفان ، نت‌برگ و … از اولین شرکتهایی بودند که برای حفظ جان کارکنان خود ، دورکاری را در دستور کار خود قرار دادند. از سوی دیگر مدارس ، دانشگاه ها و مراکز آموزشی نیز کلاسهای خود را بصورت آنلاین برگزار کردند.ازسوی دیگر مردم ترجیح دادند که در خانه‌‌هایشان بمانند تا از مبتلا شدن به در امان باشند و اینترنت به سرگرمی اول مردم تبدیل شد. تمامی این عوامل در کنار هم باعث کندی سرعت اینترنت شد که حواشی خود را به همراه داشت .
دولت الکترونیک و آنچه عیان شد
در روزهای همه گیری کرونا ، مطمئنا دولت الکترونیکی میتوانست نقش مهم و اساسی در رفع نیازهای مردم و به طبع کاهش ترددها داشته باشد .اما در این سالها عادت کرده ایم به شنیدن اینکه دولت الکترونیک چند درصد دیگر تا پیاده سازی فاصله دارد . حال اگر دولت الکترونیک پیاده سازی شده بود در بسیاری از موضوعات که خود دولت در اجرای آن چالش داشت ، بسیاری از امور با سرعت بیشتری انجام شود.
بعنوان مثال اگر دولت الکترونیکی در زمینه بهداشت و پیاده سازی پرونده سلامت الکترونیک موفق عمل کرده بود و با الکترونیکی شدن نسخه ها ، عملا نیازی به جابه‌‌جا کردن دفترچه بیمه بین بیمار و دکتر و داروخانه وجود نداشت و جدای از انجام سریع‌تر و دقیق‌تر امور در شرایط فعلی از انتشار ویروس کرونا نیز جلوگیری می‌‌شد.در حوزه آموزش الکترونیکی و کلاس آنلاین نیز اگر زیرساخت‌‌های لازم فراهم می‌‌شد امروز عملا امکان برگزاری آنلاین کلاسهای دانشگاه‌‌ها و مدارس فراهم بود.وزارت آموزش و پرورش هنوز یک زیرساخت و پلفترم برای استفاده ی دانش آموزان در اختیار ندارد و در این روزها والدین میان تلگرام و واتساپ سرگردان بودند تا اینکه بالاخره در روزهای اخیر با روبیکا بصورت انحصاری ، شادی را به والدین معرفی کرد. این درحالیست که سایر پیامرسانهای بومی از انحصار روبیکا معترضند!!!
در خصوص بانکداری الکترونیک هم اقداماتی صورت گرفت اما این اقدامات برای تعطیلی بانکها کافی نبود و شبکه بانکی در ایام شیوع ، تعدادی از کارکنان خود را از دست داد.این در حالی است که اگر بانکداری الکترونیک به معنای واقعی کلمه پیاده سازی شده بود ، دیگر شاهد حضور مردم در بانکها نبودیم.خدمات شهری الکترونیکی هم آنطور که به نظر میرسد الکترونیکی نیست چرا که حداقل چهل درصد از انجام کار را باید بصورت حضوری انجام داد.از سوی دیگر حضور کارکنان دولت برای انجام امور ضروری بود.
پساکرونا و توسعه تجارت الکترونیکی
آنچه همگان به آن اذعان دارند تغییر رفتار مردم در زمینه ی خرید پس از پایان دوران شیوع است.تغییر رفتار مردم در امر خرید ، آموزش ، خدمات از سنتی به آنلاین فرصتی فرصتی مناسب برای توسعه تجارت الکترونیکی در ایران می باشد اگر زیرساخت‌‌هایی مثل اینترنت با سرعت مطلوب و دولت الکترونیکی بصورت گسترده در دسترس همگان قرار گیرد
