اینروزها بازار کامپیوتر ایران شاید در یکی از بحرانی‌ترین وضعیت خود در سال‌های اخیر به سر می‌برد و هنوز برنامه‌ای مشخص برای ساماندهی آن ارائه نشده است. بنابر آنچه فعالان و فروشندگان حوزه رایانه و فروش کالا و خدمات عنوان می‌کنند وضعیت این روزهای بازار کامپیوتر به هیچ عنوان جالب و مناسب نیست.
افزایشِ بی رویه‌ی نرخ ارزهای خارجی و بی‌ثباتی فزاینده‌ای که به دنبالِ آن در بازار کامپیوتر ایجاد شد، باعث شد که بسیاری از شرکت‌ها و فروشندگان شرایطِ استثنایی و پیش‌بینی نشده‌ای را در یکی دو سال اخیر تجربه کنند و اقداماتِ جدیدی را در دستورِ کار خود قرار دهند. بازخوردِ شروع رسمی تحریم‌های جدیدِ تجاری هم در روزهای پیش‌رو احتمالا به مشکلاتِ عدیده‌ی فعلی خواهد افزود و تمامِ نشانه‌ها در مجموع دورنمای تیره و تاری را از وضعیتِ بازارِ کامپیوتر در اوضاعِ کنونی و افقِ پیشِ روی ما ترسیم می‌کند.
موجِ جدید نوساناتِ بازار کامپیوترِ همزمان با آغازِ تلاطمِ بازار در آذرماه به راه افتاد .امسال بر خلاف سال گذشته که با افزایش نرخ ارز شاهد افزایش سه برابری قیمت شده بود ، امسال با افزایش نرخ بنزین ، سبد خرید کالاهای دیجیتال ، چندین برابر کوچکتر شد.بر خلاف وعده هایی که در خصوص عدم افزایش سایر خدمات و محصولات با افزایش نرخ بنزین ، شاهد افزایش قیمت در تمامی سطوح بودیم و بازار کامپیوتر تحث تاثیر قرار گرفت.
یکی از دلایل رکود بازار را میتوان در افزایش نرخ ارز در سال گذشته و کوچکتر شدن سبد خرید مردم بعد از آبان ماه دانست.تقریبا تمامِ اقلام و قطعات اصلی و جانبیِ رایانه و لپ‌تاپ‌ها وارداتی هستند و به همین علت وابستگی مستقیمی به نرخِ ارز و حتی ایجادِ مشکلات احتمالی در گمرک و روندِ ترخیص کالاها دارند.
روند تغییر قیمت‌ها در چندین برهه آن‌چنان شتاب گرفت که شرکت‌های وارد کننده و خرده‌فروشان را از اعلام قیمت و عرضه‌ی کالا منصرف کرد. بسیاری از آنها به علت نگرانی از جایگزین نشدن کالاها و برخی نیز با اندیشه‌‌ی سوداگری به احتکارِ کالاها مبادرت کردند و با این روش در عرضِ چند ماه بسیاری از اقلام مصرفی نایاب شده‌اند یا با قیمت‌های بسیار گزاف یا حتی بیش از نرخ برابری آنها با ارزِ خارجی قابل خریداری هستند. .
از اواخر سال گذشته به دلیل مشکلات ثبت سفارش حجم واردات قانونی کالا در بازار به طور چشمگیری کاهش پیدا کرد که این امر تبعات زیادی به همراه داشت. نخست اینکه سازمانهای دولتی با توجه به اینکه میبایستی نیازهای خود را از طریق واردکنندگان مجاز تامین کنند، به مشکل جدی برخوردند و از سوی دیگر با کمبود کالا در بازار کامپیوتر، ورود کالا از طریق مبادی غیرمجاز و قاچاق به شدت افزایش یافت. در واقع هم واردکنندگان رسمی دچار ضرر و زیان بسیاری شدند و هم کالاهای بدون کیفیت چینی که از سال ۹۶ از گردونه بازار خارج شده بودند دوباره مثل علف هرز رشد کردند.
رونق فروش کالاهای دست دوم
در شرایط موجود قدرت مالی مصرف‌کنندگان به شدت کاهش یافته است و نمی‌توانند برای خرید کالای نو هزینه کنند به همین دلیل سراغ کالای دست دوم میروند که البته کنترل دست دوم فروشها بسیار سخت است. کالاهای تکنولوژی محور اعتبار زمانی مشخصی برای سالم بودن ندارند و عمر مفید آنها مشخص نیست بنابراین خرید آنها باید با دقت صورت گیرد. در عین حال بخش تعمیرات کالا نیز رونق گرفته است، زیرا اکنون اقلام ارزان نیستند که بتوانیم به راحتی از آنها عبور کنیم.
مالیات مشکلی که حل نشده است
با تمام مشکلات موجود گلایه مندی فعالان بازار سخت افزار بدلیل مشکلاتی که از سوی نهادهای دولتی صورت میگیرد بسیار بالا گرفته است . به عقیده ی فعالان بازار بزرگترین مشکل موجود بازار در کنار رکود ، مالیات است.قوانین موجود برای صنف رایانه بایستی هر چه سریعتر به روز شود. با توجه به افزایش نرخ ارز، کالایی که تا یکی دوسال گذشته با چند میلیون قابل خرید بود در حال حاضر بالای ده میلیون تومان قیمت دارد که باعث تغییر بند مالیاتی میشود.از سال ۹۶ نرخ دلار چندین برابر شده است که این امر باعث شده قیمت کالاها به نسبت افزایش یابد و گردش مالی نیز به تبع آن نسبت به سال ۹۶ چند برابر شده باشد. در حالیکه ضرایبی که در سازمان امور مالیاتی در نظر گرفته میشود برای قبل سال ۹۶ است و اکنون که گردش مالی بالا رفته کسبه این بیم و نگرانی را دارند که سازمان امور مالیاتی می‌خواهد چه سقفی برای فروش در نظر بگیرد.
بدیهی است که با شرایط موجود اگر نهادهای صنفی بصورت جدی در موضوع مالیات ورود پیدا نکنند مطمناَ شاهد کوچکتر شدن صنف رایانه خواهیم بود و علاوه بر آن افزایش فعالیت های زیرزمینی باعث ایجاد بازار ناامن برای مشتریان خواهد شد.
