نوشتن در مورد دکتر کورش خسروی سخت است. خسروی از آن دسته مدیرانی است که میداند برای اصفهان چه چیزی میخواهد. آنقدر بزرگ میخواهد که خیلیا درک آن را ندارند.خسروی ها را باید حفظ کرد.کسانی که بدون چشم داشت در تکاپو هستند.
امسال شاهد حمایت های ویژه ی دولت با طرحهایی چون طرح نوآفرین از استارتاپها بوده ایم.چنین طرحهایی را چقدر در گسترش اکوسیستم کارآفرینی مفید می دانید؟
بنده معتقدم چنین طرحهایی هر چند ناقص میتواند به بهبود اکوسیستم کارآفرینی کمک کند.یادمان باشد اکوسیستم کارآفرینی یک پازل بسیار بزرگ است و شامل قطعه های زیادی است و وقتی بخواهیم این پازل را تکیل کنیم بایستی همه ی اجزای آن از بخش دولتی و حاکمیتی ، بخش خصوصی ،دانشگاه ها و مراکز علمی ، سرمایه گذارها و بخش خصوصی بصورت یکپارچه کمک کنند.هر حرکتی در این سیستم میتواند به تکمیل پازل این اکوسیستم کمک کند.
طرحهایی که در دولتهای مختلف مصوب و اجرا میشوند،ضمانت اجرایی ندارند و عمرشان به اندازه عمر آن دولت است.نظر شما در این خصوص چیست؟
بله این موضوع کاملا صحیح است و اگر بخواهیم مثال عینی و عملی آن را ببینیم باید طرح تکفا را مثال بزنیم .همانطور که میدانید طرح تکفا که در دوره ی آقای خاتمی کلید خورد .طرح تکفا در زمان خود باعث تولد و رشد شرکتهای فناوری اطلاعات آن زمان شد و حتی شرکتهای بزرگی که در حال حاضر فعالیت دارند ، اثر مثبت طرح تکفا بوده است.اما این طرح در دولت بعدی متوقف شد .کما اینکه اگر این طرح متوقف نشده بود ،وضعیت صنعت آی تی میتوانست بسیار با آنچه اکنون می بینیم متفاوت باشد.برای جلوگیری از تکرار این موارد ، طرحهایی که به اکوسیستم کارآفرینی مربوط می شود و چون در مبحث اشتغال میتواند نقش بسزایی داشته باشد، این طرحها بایستی بصورت مطالبه ی عمومی درآید تا با تغییر دولت و مدیران تصمیم گیر این روند متوقف نشود.
اصفهان ، سیلیکون ولی آسیا میشود.به نظرتان چگونه ممکن است؟
اگر ما تمامی عناصر و آلمانهای مورد نیاز یک اکوسیستم کارآفرینی را در شهر اصفهان پیاده سازی شود ، اصفهان میتواند سیلیکون ولی غرب آسیا شود.مطمنا کتاب بلدر که مربوط به اکوسیستم کارآفرینی آن شهر است خوانده اید.شهر بلدر شهری کوچک با جمعیت دویست و پنجاه هزار نفری است ولی اکنون به یکی از شهرهای مهم و تاثیرگذار در مبحث اکوسیستم کارافرینی تبدیل شده است. حال اصفهان با جمعیتی بسیار بالاتر ، صنایع بزرگ ، ظرفیتهای گردشگری و تاریخی ، مراکز علمی میتواند موفقیت های بیشتری را بدست آورد.
آیا با تکیه بر گذشته میتوان امیدوار بود که اصفهان به این مهم دست پیدا کند؟
باید گفت که تنها تکیه به گذشته نیست ، هر چند اصفهانی ها به تاریخ گذشته ی خود مفتخر هستند چرا که اصفهان توانسته علاوه بر پرورش و معرفی کارآفرینان بزرگ و برجسته ی کشوری ،نقش بزرگی را در اقتصاد ایران داشته باشد.اما برای حفظ میراث گذشته با برنامه ریزی دقیق و شناسایی نقاط ضعف و قوت به سوی آینده حرکت کنیم.
جدا از موضوعات کارآفرینی و فضای استارتاپی ،آنچه سیلیکون ولی را متمایز کرده است ، زیرساختهای آن است.آیا ما در اصفهان چنین زیرساختی را داریم.
در خصوص سیلیکون ولی باید اذعان داشت آنچه آن را متمایز کرده است رخدادی عظیمی چون جنگ جهانی دوم بوده است .اتفاقات جنگ جهانی دوم بود که با قراردادهای بسیار بزرگ با شرکتهای سیلیکون ولی برای توسعه و ساخت رادارهای مرتبط با جنگ به آنها قدرت بخشید.قراردادها و سرمایه های بسیار بزرگی که بعد از جنگ جهانی دوم صرف زیرساختها شد تا رشد سریعتری داشته باشند و شرکتهای آن زمان را به غولهای فعلی سیلیکون ولی تبدیل کرده است.
یقینا ما چنین فرصتی را نداشتیم هر چند در دوره ی جنگ هشت ساله ی ایران و عراق ، کارهای تحقیقاتی بسیار ارزشمندی در اصفهان انجام شد اما به گستردگی جنگ جهانی دوم و سیلیکون ولی نبود.ما چنین سرمایه ای را نداشتیم و بایستی از راهای دیگری در جهت نیل به اهدافمان استفاده کنیم و علاوه بر این الزما برای رسیدن به جایگاه مطلوبمان نیازی به طی کردن مسیر سیلیکون ولی نداریم.
موضوع دیگر در خصوص سیلیکون ولی نگاه ویژه حاکمیتی بر آن است.بعنوان مثال فرانسه خواست مالیات بر گوگل را افزایش دهد که بلافاصله ترامپ نیز در اقدامی بر نوشیدنی محبوب فرانسه درآمریکا مالیات قرار داد.آیا چنین نگاهی از سوی بخش حاکمیتی به فعالان اکوسیستم کارآفرینی نه در اصفهان ، بلکه در ایران هستیم؟
یکی از غصه ها و درد دلهای من عدم یکپارچگی میان دولت و اجزای این اکوسیستم است .وقتی ما در ایران هنوز درگیر موضوعات جزیی چون احراز هویت در پلتفرمهای بومی چون دیوار و … هستیم و یا اگر اتفاقی در پلتفرم های درج آگهی افتاد و مالک آن را مسئول میدانیم،راه زیادی تا رسیدن به وضع مطلوب داریم.هر چند در سالهای اخیر شاهد پیشرفت قابل توجهی و تغییر رویکرد بخش حاکمیتی و حمایتهای خوبی بوده ایم.امیدواریم مسئولین سه قوه ی مجرییه ، مقننه و قضاییه و مدیران تصمیم گیر با اکوسیستم کارآفرینی همراه شوند چرا که معتقدم رشد این اکوسیستم میتواند در موضوعاتی چون اشتغال ، درآمد ارزی و ….در این شرایط فعلی اقتصادی به کشور کمک کند.
عدم سرمایه گذار و نبود روحیه ی کار تیمی در اصفهان ، چگونه میتوان انتظار تبدیل شدن به سیلیکون ولی را داشت؟
یکی از موضوعاتی که مایه خوشحالی است عدم سرمایه گذار خطر پذیر و نبود کار تیمی !!!!!!چرا که میدانیم مشکل اکوسیستم کارآفرینی چیست و درکدام بخشها ضعف داریم تا نسبت به برطرف کردن آن مشکل اقدام کنیم.ما سرمایه گذار خطرپذیر در اصفهان نداریم پس باید نسبت به ایجاد آن اقدام کنیم. هنوز نسبت به کار تیمی چشم انداز مثبتی نداریم پس باید آن را فرهنگ سازی کنیم.
این بسیار خوب است که حفره ها و باگهای یک موضوع را می شناسیم و مطمنا باگهای دیگری نیز وجود دارد که ما و شما از آن مطلع نیستیم و ممکن است با پیشرفت اکوسیستم کارآفرینی در سالهای دیگر به آن پی ببریم.
نبود کار تیمی و عدم سرمایه گذار خطرپذیر مواردی هست که میدانیم در اکوسیستم کارآفرینی اصفهان وجود دارد و باید نسبت به رفع آن اقدام کنیم.
حضور نهادهای متعدد در این اکوسیستم و نبود یک متولی برای تصمیمات راهبردی و متمرکز را چگونه ارزیابی میکنید؟
به نظرم وجود بازیگرانی چون شهرداری ، اتاق بازرگانی ، شهرک علمی و تحقیقاتی ، نهادهای صدور مجوز چون اتحادیه فناوری اطلاعات نه تنها مضر بلکه تکثر نهادهای تصمیم گیر در این حوزه میتواند کمک کننده باشد.بعنوان مثال اگر شورای شهر فعلی بصورت متولی این حوزه فعالیت داشته باشد و در سالهای بعدی و با تغییر اعضای شورای شهر و عدم رویکرد به حوزه ی کارآفرینی ، ممکن است این حوزه را با آسیب جدی روبرو کند اما اگر هر بازیگر بنا به هر دلیلی از زمین بازی کنار رود بازیگران دیگر میتواند به ادامه فعالیت خود در حوزه ی کارآفرینی ادامه دهد.
یکی از مشکلات کارآفرینان ، عدم دسترسی به داده های خام نهادها و ادارات دولتی است.آیا وقت آن نرسیده است که داده های خام که نقش طلا را برای کارآفرینان دارد،در اختیار این فعالان قرار گیرد ؟ علت عدم تمایل بخش حاکمیتی بجز موارد امنیتی چه مواردی است؟؟
به نظرم عمدتا علت عدم تعامل نهادهای دولتی در خصوص در اختیار گذاشتن داده های خام، امنیتی است .چرا که نمیدانند از دیتاهای مربوطه چه استفاده ای میشود علاوه بر این سطح دسترسی که چه داده هایی میتواند در اختیار کارآفرینان قرار گیرد مشخص نیست.همانطور که میدانید بابت عدم انتشار داده ها کسی مواخده نمیشود.این در حالیست که اگر داده های منتشر و از این داده ها سوء استفاده شود ، مطمنا ایجاد مشکل میکند.