تب تولید پول دیجیتال یا همان رمزارزها در ایران بالا گرفته است و این تجارت، بیشترین تأثیر را بر صنعت برق می‌گذارد.یکی از علل جذابیت این بازار بدلیل سود مناسب در قیاس با دیگر کسب و کارها است.برای تولید هر بیت کوین ۷۲ هزار کیلووات ساعت برق مصرف می‌شود و قیمت تمام‌شده هر کیلووات ساعت برق، ۲۵۰ تومان است؛ بنابراین برای تولید هر رمز ارز، کشور باید ۱۸ میلیون تومان هزینه کند، این درحالیست که قیمت بیت کوین حدود ۴۰ میلیون تومان می باشد.
اگرچه مدافعان پولهای دیجیتال آن را راهی برای دورزدن تحریم‌ها اعلام می‌کنند. در حال حاضر بدون اینکه دولت استراتژی مشخصی برای استفاده از پتانسیل ارزهای دیجیتال داشته باشد، گروهی معدود در کنج خانه‌های متروکه، شهرک‌های صنعتی نیمه‌فعال یا گاوداری‌ها و مرغ‌داری‌ها با نصب دستگاه‌های استخراج رمزارزها به دنبال پول‌دارشدن به مدد برق ارزان هستند و ماینرهای آنها به صورت ۲۴ساعته فعال است، هیئت دولت تصمیم گرفته است با تعیین تعرفه برای برق مصرف‌شده در تولید ارزهای دیجیتال سروسامانی به این بازار آشفته دهد. این در حالی است که هنوز در سطوح جهانی جدل‌ها برای قانونگذاری در زمینه ارزهای دیجیتال ادامه داشته و فقط آمریکا به صورت بی‌محابا به این بازار ناشناخته وارد شده است.اینکه چرا دولت در خصوص قانوگذاری این حوزه دچار تردید است به چندین پارامتر برمی گردد.
تعرفه ی برق
مهمترین پارامتری که در مورد آن بحث و جدل است ، تعرفه ی برق مصرفی است. بسیاری عقیده دارند تعرفه ی برق ایران نسبت به سایر کشورها پایین ترین نرخ است اما مقایسه درآمد و نرخ حامل های انرژی در سایر کشورها در نظر گرفته نمیشود. هرچند دولت در بخش کشاورزی و صنعتی یارانه های را در خصوص تعرفه ی برق اعمال کرده است . در وضعیت فعلی اقتصادی که هیچ کسب و کاری رونق خاصی ندارد ،کسانی هم که در شهرک‌های صنعتی واحدی دارند و کسب‌و‌کارشان دچار سوسو شده، برای اینکه سقوط نکنند، وارد این کار شده اند. از‌آنجا‌که برق شهرک‌های صنعتی هم تسهیلات ویژه نظیر یارانه و تقسیط پرداخت و… دارد، ابر و باد و مه و خورشید و فلک دست به دست هم داده‌اند که تولید ارز دیجیتال اقتصادی باشد.
اما موضوعی که باید به آن اشاره داشت این است که در حال حاضر صادرات برق ایران به سه کشور عراق ، ترکیه و ارمنستان با مشکلات خاص خود روبرو است.باز پرداخت حق برق از سوی این کشورها گاهی با بهانه هایی چون تحریم ، تهاتر کالا و … روبرو است .این در حالیست که اگر هر چه سریعتر قانونگذاری این موضوع مشخص شود حتی میتوان برق صادراتی را بجای کشورهای همسایه با نرخ صادراتی به فعالان این حوزه داد.موضوعی که مورد قبول اکثر فعالان این حوزه است.
پولشویی
همیشه در کشورمان مسئولانی را داریم که همیشه در خصوص فناوری های جدید، بدبینانه ترین حالت ممکن را متصور میشوند. این گروه مدعی هستند که ممکن است گروهی با این فناوری پولشویی صورت دهند.آیا قبل از داغ شدن استخراج ارز رمز ، شاهد پولشویی و فساد نبوده ایم؟!! درست است که ممکن است گروهی بخواهند از این فناوری ، پولهای مشکل دار خود را به ارز دیجیتال تبدیل کنند ولی چند درصد مردم در گروه پولشویی فعالند؟
صدور مجوز استخراج کنندگان
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه استخراج رمز ارز امروز پدیده ای رایج در دنیا است تاکید کرد : هزینه تمام شده برق مصرفی در ایران به دلیل برخورداری کشور از منابع گازی که به صورت تقریباً رایگان در اختیار تولید برق قرار می گیرد با سایر کشورها قابل قیاس نیست و قیمتی هم که عرضه می شود متناسب با همان هزینه ها است.وی اظهار کرد: اگر عده ای بخواهند از این برق بدون ضابطه استفاده کنند و با نرخ مصرف خانگی استخراج رمز ارز کنند و پول کلانی را هم به جیب بزنند مطلوب نیست اما این واقعیت را هم نباید نادیده گرفت که بخش زیادی از شبکه برق کشور و منابع تولیدی ما در ساعات غیر پیک آزاد است و استخراج رمز ارز به نوعی صادرات ارز به صورت مجازی محسوب می شود یعنی اینکه بدون سرمایه گذاری و راه اندازی شبکه کلان انتقال برق، می توان با استفاده از استخراج رمز ارز این برق را به صورت مجازی صادر کرد. وی گفت: باید به فعالان این بخش پروانه فعالیت قانونی داده شود و امتیازاتی برای آنها در نظر گرفته شود تا آنها بتواند فعالیتشان را به صورت قانونی انجام دهند.
ارز مجازی راه دور زدن تحریم نیست
وزیر ارتباطات با بیان این که ارز مجازی راه دور زدن تحریم نیست گفت: البته تولید بیت کوین برای کشور هم می تواند فرصت باشد و هم می تواند تهدید.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیرارتباطات درباره تولید ارز رمزهای دیجیتال و اینکه آیا بیت کوین می تواند در دور زدن تحریم کمک کننده باشد گفت: در معاملات کلان و در نیازهای اساسی کشور ارزهای دیجیتال نمی توانند نقشی را ایفا کنند و نمی تواند ابزاری برای دور زدن تحریم ها باشد.
وی ادامه داد: چون مبدا و مقصد باید یک تراکنش مالی داشته باشند و در صورت های مالی آنها ثبت می شود و آنهایی که به واسطه تحریم های یک جانبه دولت آمریکا، فشار را بر ایران گذاشته اند و با هر کسی که با آنها کار کند به آنها فشار می آورند،کانال نقل و انتقال پول ندارند.
وی ادامه : طبیعتاً در بسیاری از موارد در بانک های تحریم شده استفاده می شده است. مانند بسیاری از شرکت های چینی که از بانک های کنلون استفاده می کردند. بعد که کنلون تحریم شده است و همچنان این شرایط ادامه دارد و ممکن است آنها ارتباطشان را قطع کرده باشند و هیچ استنادی به کانال بانکی ندارند.
جهرمی بیان کرد: ارزرمزها در معاملات کلان، جهان موثر نیستند. شاید در معاملات خرد و نقل و انتقالات شخصی موثر باشند.منفذی برای تبادلات کوچک است.
وی در پاسخ به اینکه آیا نظارتی وجود دارد افزود: زمانی که بلاکچین می آید ، نظارت را به هم می ریزد و دیگر هیچ بانک مرکزی بر ارزهای جهان روا نظارت نمی کند. مکانیزم ضد پول شویی که در دنیا وجود دارد،در کشور ما هم دستورالعملی در مجموعه مبارزه با پولشویی دارد. این دستورالعمل قابل اعمال نیست چرا که نظارتی ندارد.
جهرمی اظهار داشت: اینکه کسی کلاه برداری کند و دزدی کند به راحتی می تواند پول را منتقل کند، کانال های تبادل مالی که قابل پایش هستند می تواند کور کند.
ممنوعیت فعالیت ارز رمزها
بانک مرکزی با انتشار اطلاعیه‌ای ۴ بندی، بار دیگر تاکید کرد که فعالیت رمزارزها در کشور غیرمجاز است و انتشار رمزارز با پشتوانه ریال، طلا، فلزات گرانبها و انواع ارز، در انحصار بانک مرکزی است.
بانک مرکزی با انتشار اطلاعیه‌ای ۴ بندی، بار دیگر تاکید کرد که فعالیت رمزارزها در کشور غیرمجاز است و انتشار رمزارز با پشتوانه ریال، طلا، فلزات گرانبها و انواع ارز، در انحصار بانک مرکزی است.
به نقل از بانک مرکزی، با استناد به قانون پولی و بانکی کشور (مصوب سال ۱۳۵۱ و اصلاحات بعدی آن) که تولید و انتشار پول رایج و تعیین ابزارهای پرداخت را در انحصار بانک مرکزی قرار داده است، این بانک ضمن تاکید مجدد به فعالان حوزه پولی و بانکی کشور مبنی بر رعایت و اجرای مصوبه مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۹ سی امین جلسه «شورای عالی مبارزه با پولشویی» در خصوص رمزارزها و با اشاره به مخاطرات ناشی از معرفی و استفاده از رمزارزها، موارد و نکات زیر را به آگاهی می‌رساند:
۱- انتشار رمز ارز با پشتوانه ریال، طلا و فلزات گرانبها و انواع ارز در انحصار بانک مرکزی است.
۲- تشکیل و فعالیت اشخاص برای ایجاد و اداره شبکه پولی و پرداخت مبتنی بر فناوری زنجیره بلوک، از نظر این بانک، غیرمجاز محسوب می‌شود. بانک مرکزی حق پیگرد قانونی اشخاصی که با نادیده گرفتن مقررات، به ایجاد و اداره شبکه اقدام یا نسبت به آن تبلیغ می‌کنند را برای خود محفوظ می‌داند.
۳- هرگونه ضرر و زیان ناشی از فعالیت بر اساس شبکه‌های پولی و پرداخت مبتنی بر فناوری زنجیره‌ای بلوک و کسب و کارهای مرتبط با آن، متوجه ناشر (ین)،پذیرنده (گان) و یا متعاملان آن است.
۴- موضوع استخراج رمز ارزهای جهان روا و شرایط آن در کمیسیون اقتصادی دولت در حال بررسی است و پس از اتخاذ تصمیمات لازم، ضوابط آن مطابق با مقررات و مصوبه فوق ابلاغ می شود.
رمز ارزها نباید جایگزین پول ملی شود
معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات درخصوص استفاده از رمز ارزها در خرید و فروش‌ها گفت: همه دستگاه‌های مرتبط با فعالیت استخراج رمز ارزها در کشور بر اینکه رمز ارزها نباید جایگزین پول ملی شوند، متفق‌القول هستند.
امیر ناظمی افزود: همه کشورها نیز این کار را مبنی بر اینکه این پول جایگزین پولی ملی‌شان نشود، انجام داده‌اند، حتی در کشورهایی که دیده می‌شود دستگاه‌های ای تی ام در خصوص این پول دیجیتال دارند، این دستگاه‌ها در حقیقت به مثابه صرافی حساب می‌شود یعنی در این دستگاه‌ها «بی تی ام» یا همان ارز دیجیتال به عنوان ارز جاری به یک ارز شناخته‌شده تبدیل می‌شود.
وی در خصوص خرید و فروش ارز رمز در کشور، بیان کرد: پیشنهاد ما این است که با ارز دیجیتال مانند ارز خارجی برخورد شود و صرافی‌ها بتوانند مجوز ارز دیجیتال را دریافت کنند.
وی ادامه داد: در حیطه استخراج رمز ارز در کشور، اکنون کمترین مشکل را با بانک مرکزی داریم چون تصمیم پیشنهادی این بوده که، با ارزی که می‌خواهد خرید و فروش شود همانند یک ارز خارجی برخورد شود، پس صرافی‌ها می‌توانند این کار را انجام دهند و باید مجوزهای این نوع ارز را هم از بانک مرکزی بگیرند، که این امر راه‌حل ساده و مورد قبول و معقولی است.
ناظمی یادآور شد: همین هفته، قرار است آئین‌نامه مربوط به کسب‌وکار ماینینگ و تولید ارزهای دیجیتال نهایی و ابلاغ شود.
