ایران امروزه یکی از قربانیان ترور و تهاجم سازمانیافته سایبری در دنیا شناخته میشود و صرف هزینههای هنگفت و برنامههای پیچیده در پوشش حمله ویروسهای استاکسنت و فلیم شاید تنها بخش کوچکی از حملات لو رفته و مهارشده به کشورمان تلقی میشود.همین چند روز قبل بود که یک شرکت امنیتی روسیه، اعلام کرد ایران دومین کشور دنیا از نظر آلودگی به بدافزارهای موبایلی است و البته نهادی هم واکنش و توجهی به این گزارش نشان نداد.
و چه بسا انبوهی کامپیوتر در خانهها و دستگاههای دولتی و میلیونها موبایل دست مردم و مسوولان نیز آلوده به بدافزارها و جاسوسافزارهای پیشرفته و پیچیدهای باشند که تا کنون از نگاه شرکتهای امنیتی بینالمللی و نهادهای مسوول در کشور پنهان مانده باشند.
اگرچه پرواضح است که در نهادهای حساس کشور مراقبتهای ویژه به عمل میآید و با تمام این تدابیر مقوله امنیت سایبری نیز امری مطلق تلقی نمیشود، کمااینکه نفوذ ناکام استاکسنت به تاسیسات هستهای و فلیم به تاسیسات نفتی کشور برخی از آن موارد است.
شاید به همین جهت است که در کشور سنگاپور دسترسی نهادهای دولتی به اینترنت قطع شده است و بعد از ماجرای ادوارد اسنودن و چلسی منینگ و جولیان آسانژ، در روسیه نیز شنیده شده کامپیوترها نیز از نهادهای حساس و امنیتی جمع شده و جای آنها را دستگاههای تایپ قدیمی گرفتهاند.
در کنار این قبیل اقدامات سلبی و پیشگیرانه دولتها، کشور انگلیس نیز ۲ میلیارد پوند به برنامه دفاع سایبری خود اختصاص داده و کشور آلمان نیز سال قبل یک نیروی نظامی جدید به نام فرماندهی سایبری به ارتش این کشور اضافه کرد.
در کشور ما نیز برنامه دفاع سایبری با یکسال تاخیر و برای سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ در برنامه ششم توسعه اضافه شده، تا دفاع سایبری ایران منسجم و هماهنگ پیش رود. در حال حاضر و در برنامه ششم توسعه از نهادهایی همچون سازمان پدافند غیرعامل، شورایعالی فضای مجازی، وزارت اطلاعات و ستاد کل نیروهای مسلح نام برده شده که هر کدام ماموریتهای مشخصی به عهده دارند و میبایست در مهلت زمانی مشخص پیوستها و اقدامات پیشبینی شده در این برنامه را اجرایی کنند.
آنچه مسلم است اهمیت مقوله امنیت سایبری امروزه برای همگان روشن است، اما آنچه محل نگرانی است، روشن شدن نهاد راهبر دفاع سایبری کشور و تعجیل در اجرای ماموریتهای مندرج در برنامه مذکور است. امروز ما در کشور و مشخصا در حوزه سایبری با انبوهی از قوانین مواجه هستیم که بعضا در اجرا دچار چالش هستند و تعدد نهادهای متولی در این عرصه نیز همچنان راهگشا نبوده است. لذا با اتکای به تجربیات مشابه در عرصه سایبری کشور، امید و انتظار بر این است که در حوزه دفاع سایبری شاهد انسجام و هماهنگی ویژهای باشیم تا مانع بروز تهدیدهایی شویم که برخی از آنها گاه میتواند صدمات جبرانناپذیری برای مردم و امنیت ملی کشور به بار آورد.