افزایش قیمت دلار و درهم در هفتهای که گذشت، از مهمترین رخدادهایی بود که بازار کالاهای گوناگون، از جمله کامپیوتر و دیجیتال را تحت تاثیر قرار داد.رشد نسبی قیمتها، افزایش تقاضا برای برخی از گروههای کالایی در بازار کامپیوتر و بههمخوردن تعادل میان عرضه و تقاضا نتیجه رشد ناگهانی قیمت دلار و درهم بوده است.این اتفاق با توجه به نزدیک شدن به فصل پایانی سال و زمانی که فعالان بازار کامپیوتر به رونق زمستانی بازار دل بستهاند، غیرقابل پیشبینی بود.با توجه به این اتفاق، در گزارش این هفته به بررسی وضعیت بازار کالاهای کامپیوتری و دیجیتال در هفتهای که گذشت پرداختهایم. اگر به این موضوع علاقهمندید، گزارش ما را از دست ندهید.
بررسی روند قیمت دلار و درهم در هفتهای که گذشت
در هفته گذشته نرخ دلار آزاد با حدود ۷۰ تومان افزایش قیمت به رقم تقریبی ۳۷۸۰ رسید و رکوردزنی جدیدی داشت. از اوایل هفتهای که گذشت نیز درهم آهنگی صعودی در پیش گرفت و با ۲۵ تومان افزایش قیمت، به حدود ۱۰۵۵ تومان رسید. نرخ حواله ارزی دلار نیز به رقم ۳۹۱۰ تومان و نرخ حواله درهم به رقم ۱۰۶۵ تومان رسید.
در رابطه با دلایل بروز نوسانات شدید در نزخ دلار و درهم، نظرات گوناگونی وجود دارد. برخی علت این اتفاق را به روی کار آمدن ترامپ نسبت میدهند و برخی بازیهای داخلی در بازار ارز را دلیل اصلی این اتفاق میدانند.
به گفته کارشناسان بازار ارز، **در حالی که در ابتدای هفته گذشته عدهای از معاملهگران انتظار کاهش قیمت دلار آزاد و درهم را داشتند، رشد نرخ حواله درهم و ادامه تقاضای تجاری در کنار تحرکات معاملهگران فردایی به رشد قیمت منجر شد. آنها معتقدند این نخستین بار در چهار سال اخیر است که نرخ دلار به رقم بالای ۳۶۰۰ تومان رسیده است.**
ثبت چنین عددی پس از چهار سال بهطور طبیعی میتواند انتظارات بازیگران بازار را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، برخی فعالان اعتقاد دارند که شماری از معاملهگران بهدلیل تعطیلات هفته گذشته، در روز ابتدایی هفته برای خرید ارز مورد نیاز خود وارد بازار شدهاند و با خروج این تقاضا، قیمت راه کاهشی را در پیش خواهد گرفت. این دسته انتظار ندارند که رشد این ارز بیش از این ادامه پیدا کند و در انتظار کاهش قیمت هستند.
فروشگاههای مجازی راه را بر افزایش قیمت بستند
واضح است که افزایش چشمگیر و ناگهانی قیمت ارز باید به رشد شدید قیمتها در بازار کامپیوتر و دیجیتال منجر شود، اما در بازار کالاهای کامپیوتری و بهویژه نوتبوک شاهد رشد دو تا پنج درصدی قیمت نمونههای ارزان و میانقیمت بودیم. قیمت کالاهای گرانقیمت نیز رشدی در حدود ۱۰ تا ۵۰ هزار تومان داشت.
این موضوع از اعمال قیمت برخی از فروشگاههای مجازی مانند دیجیتال نشات میگیرد.
بر اساس بررسیهای صورتگرفته از بازار کامپیوتر، **در مواقعی که نرخ دلار افزایشی چشمگیر را تجربه میکند، برخی از فروشگاههای مجازی شناختهشده، از تغییر قیمت کالاها خودداری میکنند که این موضوع نهتنها موجب جلب نظر خریداران میشود، بلکه بر روند قیمتها در بازار کامپیوتر تاثیر میگذارد. به این ترتیب فروشندگان بازار از ترس از دست دادن مشتریان خود ناچار به رعایت حد و حدودی میشوند و سعی میکنند کالاها را با اختلاف کمتری نسبت به فروشگاههای مجازی بهفروش برسانند. **در این میان برخی یا بهتر بگوییم تعداد زیادی از فعالان بازار کامپیوتر به امید افزایش بیشتر قیمتها از فروش کالاهای مورد نیاز خریداران خودداری میکنند.
البته کارشناسان معتقدند روند منطقی قیمتگذاری کالاها این است که کالاهایی که با دلار ارزان خریداری شدهاند، با همان قیمت بهفروش برسند و نوسانات نرخ دلار آزاد تاثیری بر قیمت کالاهای قدیمی نداشته باشد؛ روالی که معمولا تا پیش از این در بازار کامپیوتر ایران مرسوم نبود.
در هر حال در یکسال گذشته و در پی افزایش نفوذ برخی از فروشگاههای مجازی خریداران، بازار کامپیوتر از لحاظ قیمت تا حدودی یکسان شده است، مگر مواردی که کالایی در فهرست محصولات فروشگاههای مجازی قرار نگیرد و آن زمان است که فروشندگان بازار یکهتازی کرده و یک کالا با قیمتهای غیرعرف و البته متفاوت در بازار بهفروش میرسد.
برخی از فعالان بازار با انتقاد از عملکرد فروشگاههای مجازی میگویند: همانطور که رییس اتحادیه فناوران رایانه اعلام کرده است، برخی از فروشگاههای مجازی شناختهشده کالاهای کامپیوتری را بهصورت قاچاق وارد کشور میکنند و سود هنگفتی بابت فروش آنها میبرند؛ به همین دلیل است که در صورت بروز نوسانات نرخ دلار و درهم تغییری در قیمتها اعمال نمیکنند.
به گفته آنها، در شرایطی که اتحادیه فناوران رایانه و سازمان حمایت از حقوق مصرفکننده و تولیدکننده نظارتی جدی بر بازار کامپیوتر دارند، فروشگاههای مجازی بهراحتی و بدون هیچ مشکلی کالاهای خود را وارد کشور کرده و بهفروش میرسانند.
رییس اتحادیه هم با تایید این موضوع میگوید: فروشگاههای مجازی ملزم به رعایت قوانین وارداتی هستند و قرار بر این است که همانطور که طرح ساماندهی بر بازارهای کامپیوتر اجرا شده است، شاهد اجرای چنین طرحی در فروشگاههای مجازی نیز باشیم.
پیشبینی کارشناسان از بازار پیش رو چیست؟
اگرچه کارشناسان از زمانی که نرخ دلار آزاد به رقم بالای ۳۰۰۰ تومان رسید از موقتی بودن این روند خبر داده و اعلام کردند که رشد قیمت دلار آزاد حباب است، اما از کاهش قیمت خبری نبوده و دلار هر روز گرانتر از قبل میشود.
با این حال کارشناسان بازار کامپیوتر و همچنین کارشناسان بازار ارز همچنان بر موضع خود در رابطه با حباب بودن روند صعودی قیمت دلار پافشاری کرده و میگویند: نوسانات نرخ دلار آزاد و درهم بهدلیل بروز اتفاقهای سیاسی جدید و برخی مسایل درون بازار است و بهزودی قیمتها در بازار ارز روندی منطقی خواهد یافت.
کارشناسان بر این باورند که در تکنرخی شدن دلار، روند کاهشی قیمت در بازار ارز سرعت میگیرد و این تصمیمی است که مشخص نیست به چه علت دولت در اتخاذ آن تعلل میکند. به گفته آنها در صورتی که دلار تکنرخی نشود، بنا بر پیشبینی رییس کل سابق بانک مرکزی، در سال آینده با افزایش بیشتر قیمت دلار آزاد تا رقم ۴۰۰۰ تومان مواجه خواهیم بود.