این روزها پتانسیل ماشین های الکتریکی بیش از هر زمان دیگری به نظر می آید. خودروسازان سنتی از قبیل جنرال موتورز، فولکس واگن، Daimler AG و بسیاری دیگر، همگی حساب ویژه ای روی این دسته از خودروها باز کرده اند و تسلا هم که دیگر کل کسب و کارش را بر پایه اتومبیل های یاد شده بنا کرده است.اما خودروهای الکتریکی ابدا تازگی ندارند، آنها از تاریخچه ای بس غنی در ایالات متحده آمریکا برخورداند و حتی در برهه ای، اصلی ترین اسباب حمل و نقل شهروندان این کشور به شمار می رفتند.در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با هم نگاهی بیاندازیم به تاریخچه این ماشین ها.
نخستین روزهای اوج خودروهای الکتریکی را می توان اواخر دهه ۱۸۰۰ و اوایل دهه ۱۹۰۰ میلادی دانست.
در سال های ۱۸۹۹ و ۱۹۰۰ میلادی، فروش ماشین های الکتریکی بیش از سایر مدل ها بود. در واقع ۲۸ درصد از تمامی ۴۱۹۲ خودروی تولیدی در ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۰۰ الکتریکی بودند. کل ارزش خودروهای فروخته شده از این دسته نیز بیش از انواع بنزین سوز و ماشین های بخار در آن سال بود.
در اوایل دهه ۱۹۰۰ میلادی، این ماشین ها مزایایی کلیدی نسبت به انواع بهره مند از موتورهای بنزین سوز و بخار داشتند.
نمونه های اولیه از خودروهای الکتریکی فاقد اسب بودند و می توان آنها را درشکه هایی خواند که انرژی مورد نیاز خود را از باتری ها تامین می کردند و البته مزایای بیشماری داشتند.
برای نمونه، این خودروها هیچگونه دود، سر و صدا و لرزشی که معمولا از طریق ماشین های بنزین سوز و انواع بخار تولید می شد را نداشتند و کار کردن با آنها نیز به مراتب آسان تر بود.
ماشین های بنزین سوز برای آنکه روشن شوند به هندل نیاز داشتند و علاوه بر این، رانندگان آنها باید به صورت دستی دنده شان را در حین حرکت عوض می کردند (کما اینکه در ایران خودمان هم هنوز بخش اعظمی از ماشین ها اینطور هستند).
البته در ماشین های بخار، نیازی به عوض کردن دنده به صورت دستی نبود اما استارت زدن و شروع به حرکت آنها اندکی زمان می برد و علاوه بر این برد کمتری هم در مقایسه با ماشین های الکتریکی داشتند.
تا سال ۱۹۳۵ میلادی، محبوبیت ماشین های الکتریکی از میان رفت
تا دهه ۱۹۲۰ میلادی، تولید کنندگان ماشین های الکتریکی به موفقیت های قابل توجهی دست پیدا کردند اما تولید این خودروها در سال ۱۹۱۲ میلادی به اوج خود رسید.
در این زمان، تولید انبوه موتورهای احتراقی هنری فورد، باعث شد که قیمت اتومبیل های بنزین سوز به میزان زیادی نسبت به انواع الکتریکی پایین بیاید. برای مثال در سال ۱۹۱۲ میلادی، یک سواری الکتریکی قیمتی در حدود ۱۷۵۰ دلار داشت در حالی که ماشین های بنزین سوزی با قیمت ۶۵۰ دلار فروخته می شدند.
نسل بعدی ماشین های بنزین سوز نیز همراه با بهبودهای دیگری ارائه گردید که از آن جمله می توان به استارت الکتریکی اشاره نمود و همین مساله باعث شد که در سال ۱۹۳۵ میلادی، از میزان تولید خودروهای الکتریکی به شدت کاسته شود.
در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی، علاقه به ماشین های الکتریکی مجددا زیاد شد.
درست مانند امروز، نگرانی از بابت آلودگی هوا یکی از اصلی ترین دلایلی بود که باعث شد علاقه به تکنولوژی ماشین های الکتریکی و تولید آنها بار دیگر زیاد شود.
در سال ۱۹۷۰ میلادی، قانونی به نام هوای پاک به تصویب رسید که به موجب آن، ایالت های مختلف باید کنترل کیفیت هوای خود را در دست می گرفتند و استانداردهای تازه ای براساس مهلت های اعلام شده از سوی دولت مرکزی کسب می نمودند.
از طرفی، تحریم نفت سازمان اپک در سال ۱۹۷۳ میلادی، باعث شد که قیمت بنزین به میزان سرسام آوری افزایش پیدا کند و در نتیجه بر تمایل شرکت ها برای یافتن راهکارهای جایگزین اضافه گردد.
در سال ۱۹۷۶ میلادی هم کنگره آمریکا وارد عمل شد و قانونی را برای انجام تحقیقات، توسعه و نمایش ماشین های الکتریکی و هیبریدی به تصویب رساند که به سازمان انرژی این کشور مجوز می داد از انجام تحقیقات و توسعه خودروهای الکتریکی و هیبریدی حمایت به عمل آورد.
در دهه ۱۹۷۰ میلادی، دو شرکت در زمینه ساخت ماشین های الکتریکی پیشتاز شدند. یکی از آنها Sebring-Vanguard بود که بیش از ۲۰۰۰ دستگاه خودروی CitiCar تولید کرد.
بیشینه سرعت این ماشیین های الکتریکی برابر با ۷۰ کیلومتر بر سرعت بود و سرعت متوسط شان ۶۱ کیلومتر بر ساعت اعلام شد و بردی در حدود ۸۰ الی ۹۵ کیلومتر داشتند.
گفتنی است که تا سال ۲۰۱۱ میلادی، Citicar و نسخه های مختلف آن بیشتر از هر مدل دیگری تولید شدند تا اینکه رودستر تسلا آن را پشت سر گذاشت.
شرکت دیگری که به موقعیت خوبی در این صنعت دست پیدا کرد Elcar Corporation بود.
ماشین های این کمپانی بیشینه سرعتی برابر با ۷۲ کیلومتر بر ساعت داشتند و برد حدودی شان هم ۱۰۰ کیلومتر اعلام شده بود و با قیمتی معادل ۴۰۰۰ الی ۴۵۰۰ دلار فروخته می شدند.
ماشین های الکتریکی صرفا یک پدیده آمریکایی نبودند و خودروسازان سرتاسر دنیا به تدریج سرمایه گذاری های بیشتری را روی این حوزه انجام دادند. جالب است بدانید که حتی BMW هم نخستین خودروی الکتریکی خود را در جریان بازی های المپیک تابستانه سال ۱۹۷۲ رونمایی کرد.
خودروی ۱۶۰۲ E محصول بی ام و در سال ۱۹۷۲ توسعه یافت و در همان سال نیز در بازی های المپیک تابستانه به نمایش گذاشته شد.
۱۶۰۲ E انرژی مورد نیازش را از ۱۲ باتری سرب-اسید تامین می کرد و موتور آن توانی معادل ۴۲ اسب بخار داشت. بیشینه سرعت آن ماشین برابر با ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بود و می توانست با هر بار شارژ ۶۰ کیلومتر را طی کند.
برگزار کنندگان المپیک در جریان بازی های مونیخ از این ماشین ها استفاده کردند با این همه، آن خودرو هیچگاه به مرحله تولید نرسید.
در دهه ۱۹۷۰ میلادی، ماشین های الکتریکی بیشتری تولید شدند اما فروششان خوب نبود.
محدودیت هایی که در سرعت و برد این ماشن ها وجود داشت و البته سبک و ظاهر کلی شان باعث شد که استقبال عمومی از آنها کم باشد و محبوبیت شان در دهه ۱۹۸۰ میلادی به پایین ترین حد خود برسد.
اما قوانینی که تا دهه ۱۹۹۰ میلادی در مورد تصاعدات کربنی اتومبیل ها به تصویب رسید، خودروسازان را بر آن داشت تا بار دیگر به شکلی جدی تر در مورد ماشین های الکتریکی فکر کنند.
قانون هوای پاک سال ۱۹۹۰ میلادی و قانون سیاست انرژی سال ۱۹۹۲، انگیزه لازم برای سرمایه گذاری شرکت ها در این حوزه را فراهم کرد.
هیئت منابع هوایی کالیفرنیا (California Air Resources Board) علاوه بر اینها، قوانین تازه ای را به تصویب رساند که خودروسازان را ملزم می کرد ماشین هایی فاقد تصاعدات کربنی بسازند.
یکی از محبوب ترین ماشین های الکتریکی که در این دوران ساخته شد مدل EV 1 جنرال موتورز بود.
جنرال موتورز از سال ۱۹۹۶ میلادی، تولید این ماشین را آغاز کرد و ۱۱۱۷ دستگاه از آن را ساخت. این ماشین تنها در دسترسی شهروندان کالیفرنیا، آریزونا و جرجیا قرار می گرفت و امکان خریدش وجود نداشت و صرفا اجاره داده می شد.
برد ماشین پس از هر بار شارژ برابر با ۱۶۰ کیلومتر بود و ظرف تنها هفت ثانیه می توانست سرعت خود را از ۰ به صد کیلومتر بر ساعت برساند.
واکنش مصرف کنندگان به این خودرو مثبت بود، با این همه، تولید EV 1 کسب و کار پرسودی برای جنرال موتورز نبود و در نهایت این شرکت تصمیم گرفت که پس از اتمام دوران اجاره، همه ماشین های سطح ایالات یاد شده را فرا بخواند.
در مرحله بعد، جنرال موتورز اغلب آن ماشین ها را نابود کرد و تنها ۴۰ دستگاه از آنها را نگه داشت تا به موزه و موسسات تحقیقاتی اهدایشان کند.
ظهور تویوتا پریوس باعث افزایش علاقمندی کاربران به ماشین های کم مصرف شد.
پریوس نخستین بار در سال ۱۹۷۷ میلادی در ژاپن تولید شد اما کمی بعد یعنی در سال ۲۰۰۰ میلادی به اقصی نقاط جهان عرضه گردید.
پریوس یکی از نخستین ماشین های هیبریدی-الکتریکی در دنیاست که به صورت انبوه تولید گردید و به سرعت به محبوبیت رسید. در سال اول عرضه این ماشین به صورت جهانی، شرکت تویوتا حدود ۵۰ هزار دستگاه از آن را فروخت.
تا جولای سال ۲۰۱۵ میلادی، این شرکت بیش از ۸ میلیون دستگاه خودروی ترکیبی فروخته است که بالغ بر ۵ میلیون دستگاه آن را پریوس تشکیل می دهد.
انتشار خبر برنامه های تسلا برای ساخت ماشین های باتری خور با برد ۳۲۰ کیلومتر پس از هر بار شارژ در سال ۲۰۰۶ میلادی، جان تازه ای به این صنعت بخشید.
تسلا در سال ۲۰۱۱ میلادی، رودستر خود را معرفی کرد. آن ماشین علیرغم وعده های شرکت سازنده اش بردی برابر با ۳۸۶ کیلومتر بر ساعت داشت با این همه، قیمت تعیین شده برای آن بالغ بر ۱۰۰ هزار دلار بود.
در سال ۲۰۱۰ میلادی، نیسان نیز خودروی تماما الکتریکی خود به نام Leaf را به بازار آمریکا عرضه کرد.
این ماشین با هر بار شارژ قادر بود مسافتی در حدود ۱۶۰ کیلومتر را طی کند و با قیمت منطقی تر ۳۰ هزار دلار فروخته می شد.
در حال حاضر می توان Leaf را پرفروش ترین ماشین الکتریکی دنیا با قابلیت استفاده در سطح بزرگراه ها خواند. تا دسامبر امسال، نیسان، بیش از ۲۰۰ هزار دستگاه از این ماشین را به فروش رساند که بالغ بر ۸۸۰۰۰ دستگاه آن توسط شهروندان آمریکایی خریداری شد.
تسلا که چشم به آینده دوخته، در نظر دارد تا سال ۲۰۱۷ میلادی نخستین ماشین خود برای بازارهای انبوه را با نام مدل ۳ تولید کند.
این شرکت تا به امروز بیشتر روی ساخت ماشین های لوکس و بسیار پیشرفته تمرکز کرده است، با این همه، پیش بینی کرده که تا سال ۲۰۱۷ نخستین خودروی اقتصادی اش را به بازار عرضه کند.
مدل ۳ بردی برابر با ۳۲۰ کیلومتر خواهد داشت و با قیمت ۳۵ هزار دلار فروخته می شود.
اما خودروسازان سنتی نظیر فولکس واگن و جنرال موتورز هم بیکار ننشسته اند و در تلاشند تا جای پای خود را در این بازار محکم کنند.
در سال های آتی، خودروهای الکتریکی متعددی از سوی خودروسازان قدیمی وارد بازار می شوند.
جنرال موتورز در نظر دارد ماشین Chevy Bolt خود (که در بالا می بینید) را در اواخر سال ۲۰۱۶ وارد مرحله تولید انبوه کند. این ماشین بردی برابر با ۳۲۰ کیلومتر دارد و باتری آن ظرف تنها ۴۵ دقیقه تا ۸۰ درصد شارژ می شود.
پیش بینی شده که بولت با قیمت حدودی ۳۰ هزار دلار فروخته شود و در نتیحه می توان آن را رقیب مستقیم مدل ۳ تسلا خواند.
استارتاپ جدیدی در زمینه خودرو نیز به تازگی پای جای تسلا گذاشته است. این شرکت که Faraday Future نام دارد تصمیم گرفته یک ماشین الکتریکی با برد طولانی تولید کند.
اخبار مربوط به این خودرو کاملا محرمانه هستند و شرکت سازنده اش هم اعلام کرده که آن را تا سال ۲۰۲۰ میلادی آماده می کند.
این شرکت اطلاعاتی را در خصوص برد خودروی خود اعلام نکرده با این همه، نیک سمسون مدیر واحد توسعه و تحقیق آن اعلام کرده که باتری های مورد استفاده در این ماشین ها بزرگ تر از انواعی است که در خودروهای تسلا دیده می شوند.
این گفته می تواند بدان معنا باشد که نخستین اتومبیل های تولیدی این استارتاپ بردی در حدود ۴۰۰ کیلومتر یا بیشتر را پس از هر بار شارژ داشته باشند.