یلیها دوست دارند ساعتها روی کاناپه لم بدهند و روزنامه و مجله بخوانند؛ آنها خواندن از روی کاغذ را با هیچچیز عوض نمیکنند. بعضیها هم برای خبردارشدن، هنوز هم به تلویزیون و رادیو وابستهاند. عدهای هم بهروزترند و از وبسایتها و فیدهای خبری مرسوم استفاده کنند. اما خوب است بدانید که شبکههای اجتماعی در حال تبدیلشدن به اصلیترین رسانهی خبری در دنیا هستند.
شاید تعریف من از مطالعه با شما فرق کند؛ احتمالا خیلی از شما خواندن مقالههای آنلاین را اساسا مطالعه بهحساب نمیآورید. جدا از اینکه تعریف ما از مطالعه چیست، یک واقعیت ساده وجود دارد: اینروزها، افراد زمان زیادی را محیطهای آنلاین سپری میکنند و شدیدا به خواندن کوتاهنوشتههای بیبنیان و مقالههای نیمهونصفه علاقه نشان میدهند. این درحالی است که در یکقدمی آنها ابزاری وجود دارد که سخت از آن غافلاند. ابزاری که باهوشترین و آگاهترین مردم دنیا برای یافتن خبر و مقاله از آن استفاده میکنند؛ در مورد شبکههای اجتماعی نظیر توییتر و فیسبوک صحبت میکنیم.
در سالهای اخیر یک جملهی معروف در بین صاحبان رسانه جا افتاده: «به آنجایی بروید که مخاطبتان آنجاست». چند ماه پیش استارتاپی به نام NowThis به افراطیترین شکل ممکن این شعار را سرلوحهی کار خود قرار داد. این شرکت نوپا با تعطیل کردن وبسایتش، بهطور کامل به شبکههای اجتماعی مهاجرت کرد. شرکت NowThis از یک تاریخ به بعد، محتوای تولیدیاش را تنها از طریق شبکههای اجتماعی منتشر کرد. در زیر میتوانید تصویری از صفحهی اصلی وبسایت این شرکت را ببینید. این رسانه حتی صفحهی Homepage خود را هم به سخره میگیرد.
تا همین چند سال پیش، اکثر رسانههای آنلاین سعی میکردند تمام محتوای تولیدی خود را بر روی وبسایتشان قرار دهند و از شبکههای اجتماعی، تنها برای اظهار وجود استفاده کنند. اما بهتدریج و با تغییراتی که در موتورهای جستجو صورت گرفت، آنها متوجه شدند که باید حضور بیشتری در شبکههای اجتماعی داشته باشند. با اوجگیری استفاده از دستگاههای موبایل، این قضیه جدیتر هم شد؛ بهطوریکه امروزه رسانههای معروف دنیا تقریبا تمامی خبرها و مقالههای خوبشان را روی شبکههای اجتماعی هم به اشتراک میگذارند. این کار، هم وضعیتشان را در موتورهای جستجو بهتر میکند و هم شانس دستبهدست شدن مطالب را به حداکثر میرساند.
همانطور که میدانید پستهای اشتراکگذاشتهشده روی شبکههای اجتماعی، فقط بخش محدودی از محتوا را برای کاربر نمایش میدهند. کاربر از طریق یک لینک میتواند کل مطلب را در مرورگر وب مشاهده کند. مدتی است که فیسبوک و توییتر برای اینکه کاربر از اپلیکیشنشان بیرون نرود، راه هوشمندانهای را انتخاب کردهاند. آنها بهجای هدایت کاربران به مرورگرهایی مثل کروم یا فایرفاکس، صفحهی درخواستشدهی کاربر را در مرورگرهای داخلی خود نشان میدهند. اما داستان به همینجا ختم نمیشود. فیسبوک و توییتر بهدنبال راههای بهتری هستند.
چند ماه پیش فیسبوک از راهاندازی یک قابلیت جالب با نام Instant Articles خبر داد. فیسبوک با همکاری ناشران مطرحی چون «نیویورک تایمز» و «نشنال جئوگرافیک» این پروژه را شروع کرد. بر اساس مدل مورد نظر فیسبوک، این شبکهی اجتماعی میزبانی محتوای ناشران را بر عهده گرفته و آنرا در یک قالب سبک روی گوشی یا تبلت کاربران نمایش میدهد. به زبان سادهتر، دیگر لازم نیست کاربر برای خواندن کل مقاله به وبسایت ناشر مراجعه کند؛ بلکه میتواند در کسری از ثانیه، کل محتوا را در اپلیکیشن فیسبوک بخواند.
فیسبوک گفته که این صفحات تا ۱۰ برابر سریعتر از صفحات مرورگرها بارگذاری میشوند. دو نکتهی مهم در مورد این طرح وجود دارد: اول اینکه تولیدکنندگان محتوا (ناشران) کنترل کاملی روی فرمت نمایش محتوای خود خواهند داشت. دوم اینکه تمام سود حاصل از تبلیغات مربوط به نمایش مقالات به ناشر تعلق میگیرد. ظاهرا از نظر مالی، جای شکایتی هم برای تولیدکنندگان محتوا باقی نمیماند. میبینیم که فیسبوک دارد کاری میکند که مردم برای اطلاع از اخبار روز یا خواندن مقالات بلند، مستقیم به این شبکهی اجتماعی بیایند.
در این میان توییتر هم ساکت ننشسته. این شبکهی اجتماعی سالهاست که نقش پاتوق خورههای خبر را بازی میکند. توییتر دستش را به سمت گوگل دراز کرده تا با کمکش بتواند در رقابت نمایش بهتر محتوا، بازی را به فیسبوک نبازد. خبر رسیده که این دو، در حال کار بر روی یک پروژهی مشترک هستند. این پروژه، درواقع توسعهی پلتفرمی منبع باز است که در آن متن کامل مقالات در شبکههای اجتماعی، در عرض چند میلیثانیه پیش روی کاربران قرار میگیرد.
کوششهای اخیر، هم برای تولیدکنندگان محتوا و هم برای صاحبان شبکههای اجتماعی، برد به همراه دارد. بهنظر میرسد که در آیندهای نزدیک، شیوهی نمایش اطلاعات در دستگاههای موبایل، شکل و شمایل جدیدی پیدا کند. در دنیایی زندگی میکنیم که مردم بخش زیادی از مطالعهی روزانهشان را روی تلفنهای هوشمند و تبلتها انجام میدهند. دورخیز صاحبان شبکههای اجتماعی به ما در پیشبینی آینده کمک میکند؛ آنها سعی دارند ما را متقاعد کنند که بهترین پلتفرم برای خواندن خبر و مقاله هستند.