شرکتهای مایکروسافت و اپل، غولهای دنیای فناوری؛ به تازگی آخرین سیستم عامل خود را همراه با ویژگیهای جدید و بهبودهای فراوان معرفی کردهاند. جدیدترین سیستم عامل مایکروسافت تحت عنوان ویندوز ۱۰، هماکنون به صورت رسمی در اختیار کاربرها قرار دارد. سیستم عامل جدید OS X 10.11 اپل هم، تحت عنوان اِلکاپیتان (El Capitan) درحال گذراندن مراحل پایانی انتشار رسمی خود بوده و درحال حاضر، نسخهی بتای عمومی آن در دسترس علاقهمندان است. حالا بهترین فرصت برای مقایسهی جامع آخرین دستاوردهای جنجالی غولهای دنیای فناوری است.
چند سال گذشته برای مایکروسافت، سالهایی پرفراز و نشیب و بسیار دشواری محسوب میشود. این شرکت تلاش زیادی برای ارتقا یا حداقل حفظ جایگاه قبلی خود با معرفی ویندوز ۸ و ۸.۱ کرد اما متاسفانه همه چیز طبق خواستهی مایکروسافت پیش نرفت و اوضاع بر وفق مراد نبود؛ تا این که در تاریخ ۲۹ جولای ۲۰۱۵، ویندوز ۱۰ با شعار سادهی “آشنای جدید” به صورت رسمی منتشر شد و در دسترس کاربرها قرار گرفت.
شعار “آشنای جدید” بهترین راه برای یادآوری این نکته است که، ویندوز ۱۰ آغازی دوباره برای کاربرهایی است که علاقهای به ویندوز ۸ و ۸.۱ نداشتند. همهی این موارد نشان دهندهی علاقهی مایکروسافت به تجدید حیات همراه با تغییر نگرش است. ویندوز ۱۰ کاملترین سیستم عامل ردموندیها محسوب میشود.
همچنین، شرکت اپل در همایش توسعه دهندگان جهانی (WWDC) سال پیش، پرده از سیستم عامل یوسمیتی برداشت؛ سیستم عاملی که با تغییرهایی اساسی، مربوط به هسته و رابط کاربری همراه بود. این شرکت در همایش WWDC 2015 هم، از جدیدترین سیستم عامل خود یعنی OS X 10.11 تحت عنوان اِلکاپیتان (El Capitan) رونمایی کرد. زمان انتشار رسمی این سیستم عامل، هشتم مهر ماه است، اما هماکنون نسخهی بتای آن در دسترس عموم قرار دارد. شعار “موارد دوست داشتنی زیادی با هر بار کلیک وجود دارد” انتخاب اپل برای سیستم عامل الکاپیتان است، که بیانگر وجود بهبودهای بسیاری در لایههای اصلی و هستهی سیستم عامل به اضافهی ارائهی تجربهای بهتر برای کاربرها است.
پس از استفادهی چند هفتهای و بررسی موشکافانهی نسخهی نهایی رسمی سیستم عامل ویندوز ۱۰ و آخرین نسخهی بتای عمومی سیستم عامل الکاپیتان، اقدام به ارزیابی و مقایسهی این دو سیستم عامل در ۱۵ دستهبندی متفاوت با مقیاس بندی کلی ۱۰۰ امتیازی کردهایم. در این مقاله سعی شده تا همهی موارد مهم در دستهبندیهای مختلف بیان شود. همچنین به خاطر اهمیت بالای برخی از دستهبندیها، امتیاز بیشتری را به آنها اختصاص دادهایم. بر اساس تجربهی ما، حالا سیستم عامل جدید مایکروسافت حرفی برای گفتن در مقابل اپل دارد؛ اثبات این تجربه را در ادامهی مقاله مشاهده خواهید کرد!
معمولا نسخههای بتای سیستمعاملها دارای باگهای متعددی هستند به همین خاطر در این مقاله، در مورد عملکرد و کارایی سیستم عاملها مقایسهای صورت نگرفته است. هنگامی که اپل نسخهی نهایی الکاپیتان را در روزهای ابتدایی پاییز پیش رو منتشر کند، ما هم اقدام به مقایسهی عملکرد هر دو سیستم عامل کرده و نتیجه را با عنوان بروزرسانی در همین مقاله بیان خواهیم کرد.
برای مشاهدهی جزئیات نتایج ارزیابی و مقایسهی جامع آخرین دستاوردهای جنجالی غولهای دنیای فناوری با ادامهی مقاله همراه باشید.
رویارویى آغازی
ویندوز ۱۰ به طور حقیقی در برخی از حوزهها از جمله چند وظیفگی و دستیار شخصی، از سیستم عامل الکاپیتان اپل پیش افتاده است. اما این موضوع به این مفهوم نیست که الکاپیتان بروزرسانی شایستهای برای کاربرهای رایانهی مک نیست. مایکروسافت و اپل، هر دو تمرکز ویژهای بر روی کاربرهای دسکتاپ کردهاند. ویندوز ۱۰ همراه با مجموعه ویژگیهای جدیدی رونمایی شد که تقریبا بیشتر آنها در ویندوز ۸.۱ هم وجود دارند. الکاپیتان هم از لحاظ ظاهری تقریبا یک بروز رسانی تکراری محسوب میشود و هیچ تغییر اساسی در سیستم عامل به چشم نمیخورد.
تمرکز الکاپیتان بر روی بهبود کارایی نرمافزارهایی مانند مرورگر سافاری و جستجوگر اسپاتلایت (Spotlight)، اصلاح و تنظیم دقیق رابط کاربری، کیفیت، نرمافزارهای اصلاح شدهی کم حجمتر، سیستم امنیتی، پشتیبانی بهتر از آیفون و آیپدهای جدید، تنظیمهای سودمند و برخی از ویژگیهای جدید است. ویندوز ۱۰ هم بهبودها و ویژگیهای جدیدی مشابه با موارد یاد شده را شامل میشود؛ با این تفاوت که مایکروسافت تعداد بیشتری از قابلیتها را همراه با سفارشی سازیهای بیشتر، به تک تک کاربرهای رایانههای شخصی ارائه میکند؛ به عبارت دیگر، دست و بال کاربرها را در بیشتر موارد باز نگه میدارد!
قیمت
شرکت اپل بعد از سال ۲۰۱۳ در همایش معرفی سیستم عامل مَوریکس، تصمیم به عرضهی رایگان سیستمعاملهای خود گرفت. از آن زمان، کاربرها تنها با مراجعه به فروشگاه نرمافزار اپل و کلیک روی Updates یا با فشردن آیکون سیب گاز زده و انتخاب Software Updates قادر به بروز رسانی بدون هزینه هستند. به علاوه این که، اگر کاربرها رایانهی مک جدیدی خریداری کنند، مجموعه نرمافزارهای iWork و iLife را هم به صورت رایگان در اختیار خواهند داشت.
بروز رسانی به ویندوز ۱۰ هم، تحت شرایطی کاملا رایگان است! برای بروز رسانی رایگان نیازمند دستگاههایی هستید که فقط دارای سیستمعاملهای ویندوز ۷، ۸، ۸.۱ و ویندوز فون ۸.۱ هستند. همچنین برای انجام بروز رسانی بایستی کمی عجله کنید، زیرا تنها یک سال برای دریافت سیستم عامل ویندوز ۱۰ فرصت دارید.
شرکت مایکروسافت پس از اتمام این یک سال، نسخهی خانگی ویندوز ۱۰ را با قیمت ۱۱۹ دلار و نسخهی پرو را هم با قیمت ۱۹۹ دلار به کسانی که فرصت طلایی بروز رسانی رایگان را از دست دادهاند، به فروش خواهد رساند.
علاوه بر این موارد، در حال حاضر ارتقا رایگان برای کاربرهای حقوقی ممکن نیست. همچنین، نرمافزار ویندوز دیویدی پلیری که در برخی از نسخههای ویندوز ۷ رایگان بود، هماکنون این نرمافزار ساده و ابتدایی با قیمت ۱۱.۵۹ پوند در فروشگاه نرمافزاری ویندوز ۱۰ به فروش میرسد!
علاوهبر این، نرمافزارهای پیش فرض دیگری هم مانند Minesweeper از ویندوز ۱۰ حذف شده و از طریق فروشگاه ویندوز با پرداخت درون برنامهای قابل نصب هستند.
برنده: الکاپیتان
استدلال: ویندوز ۱۰ برای مدت محدود یکساله، فقط برای کاربر ویندوزهای ۷، ۸ و ۸.۱ رایگان بوده و به نظر، شرکت اپل در این زمینه دست و دل بازتر از مایکروسافت است!
رابط کاربری
همانطور که قبلا هم گفتیم، هر دو سیستم عاملهای ویندوز ۱۰ و الکاپیتان، تمرکز ویژهای بر روی رابط کاربری دسکتاپ داشتهاند. مایکروسافت در ویندوز ۱۰، منوی شروعی را ارائه داده که ترکیبی از بهترین موارد منوی شروع ویندوز ۷ و صفحهی شروع ویندوز ۸ است؛ به طوری که مورد پسند کاربرها باشد. در واقع، مایکروسافت با این کار قصد به دست آوردن دل همهی کاربرها را داشته است!
منوی استارت جدید، طراحی هوشمندانهای داشته و وجود پسزمینهی تیره در آن، به نوعی نشان از بلوغ و تغییر نگرش در طراحی ویندوز دارد. کاربرها میتوانند میانبری از آیکونهای مرورگر فایل ویندوز، پوشهی اسناد، لیست همهی نرمافزارها، گزینههای خاموش کردن سیستم و تنظیمها، همراه با نرمافزارهایی که به طور مکرر از آنها استفاده شده است را در سمت چپ منوی شروع جدید مشاهده کنند. سمت راست منوی شروع از صفحهی شروع ویندوز ۸ اقتباس شده و دارای کاشیهای زنده و پویا برای نرمافزارهایی مانند ایمیل، تقویم و Photos است. کاربرها با راست کلیک بر روی کاشیها، قادر به تغییر اندازهی آنها در دو حالت بزرگ (Large) و عریض (Wide) هستند. همچنین، کاربرها به راحتی میتوانند نرمافزارهای مورد نظر خود (نرمافزارهای یونیوِرسال و دسکتاپ) را به منوی شروع، سنجاق (در اصطلاح فرنگی Pin) کنند. این خوب است که کاربرها قادر به تغییر اندازهی منوی شروع با کشیدن سمت راست نوار لغزنده هستند؛ اما این تغییر اندازه، نمایی به هم ریخته ایجاد میکند.
طراحی و مکان ابزار جستجویی که با کورتانا ادغام شده، بسیار مناسب است. ابزار جستجو هم به صورت آیکون و هم به صورت جعبهی جستجو در دسترس کاربرها است. امتیاز دیگر برای ویندوز ۱۰ آن است که حالا همهی نرمافزارها رفتار مشابهی دارند. به طوری که مشابه با نرمافزارهای دسکتاپ، نرمافزارهای فروشگاه ویندوز (یونیورسال) هم در قالب پنجره اجرا شده و میتوان اندازهی پنجرهی آنها را تغییر داد. همچنین نرمافزارهای یونیورسال هم، دارای نوار عنوان شده و دکمههای بزرگنمایی، کوچکنمایی و بستن پنجره هستند. با این وجود میتوان آسودهتر از قبل اقدام به بستن پنجرهها کرد. پیش از این، با کشیدن نرمافزارهای به سبک مدرن به طرف پایین صفحه نمایش، بسته میشدند. علاوه بر موارد یاد شده، امکان سفارشی سازی رنگ و تِم ویندوز ۱۰ هم بیشتر از قبل شده است و میتوان در پنجرههای غیر فعال هم پیمایش کرد.
طراحی دسکتاپ سیستم عامل الکاپیتان تختتر از قبل شده؛ به عنوان مثال، Spinning Beachball که عملکردی مشابه با آیکون دایرهی آبی رنگ (Busy) نمایان شده در هنگام مشغول بودن ویندوز ۱۰ دارد، به صورت تخت، باز طراحی شده است. همچنین طراحی نرمافزارهایی مانند Disk Utility هم تختتر و مدرن شده است. با این حال، الکاپیتان از لحاظ کاربری تفاوت چندانی با نسخههای قبلی سیستم عاملهای اپل ندارد.
داک سیستم عامل الکاپیتان همچنان به صورت تخت و مدرن باقی مانده و استفاده از آن برای اجرای نرمافزارها آسان است. فونت سیستمی الکاپیتان به San Francisco تغییر یافته است. این فونت برای رزولوشنهای بالا و نمایشگرهای کوچکتر بهینه شده است. در الکاپیتان هنگامی که نشانگر موس بین پنجرههای مختلف دیده نمیشود، با لرزاندن نسبتا سریع موس، اندازهی نشانگر بزرگتر میشود تا به راحتی قابل مشاهده باشد. با این که ویژگی عجیبی به نظر میرسد اما میتواند گاهی اوقات کاربردی باشد. همچنین، کاربرها قادر به مخفی کردن نوار منوی سیستم عامل الکاپیتان هستند. با اینکه اپل امکان سفارشی سازی در سیستم عامل جدیدش را افزایش داده اما هنوز به پای ویندوز ۱۰ مایکروسافت نمیرسد!
میشن کنترل (Mission Control) در الکاپیتان امکان مشاهدهی همهی دسکتاپهای ایجاد شده، پوشههای باز و نرمافزارهای در حال اجرا و جابهجایی در حالت تمام صفحه، بین فضاها را به کاربر میدهد. به هر یک از تصاویر بند انگشتی موجود در میشن کنترل یک فضا (Space) گفته میشود. حالا این فضاها و پنجرههای موجود در آنها، در وضعیت مکانی منظم و یکسانی بدون همپوشانی گیج کننده قرار دارند. به طوری که میتوان، پنجرهها را با چیدمان خاصی در کنار هم قرار داد. متاسفانه امکان بستن پنجرهی نرمافزارها از میشن کنترل وجود ندارد و تنها میتوان فضاهای ایجاد شده را بست.
عملکرد تَسک ویو (Task View) ویندوز ۱۰ هم مشابه با میشن کنترل است با یک تفاوت مثبت که میتوان فقط با کلیک بر روی علامت ضربدر واقع در گوشهی بالای سمت راست پنجرههای موجود در تسک ویو، اقدام به بستن پنجرهی نرمافزارها و پوشهها کرد. کلیدهای ترکیبی Alt+Tab در ویندوز ۱۰، عملکردی شبیه به تسک ویو دارند به طوری که با فشردن آنها تنها میتوان بین پنجرههای باز موجود در یک دسکتاپ جابهجا شد اما در تسک ویو علاوه بر جابهجایی بین پنجرهها میتوان بین دسکتاپهای مجازی ایجاد شده به وسیلهی تسک ویو هم جابهجا شد. الکاپیتان هم از کلیدهای ترکیبی بیشتری پشتیبانی میکند.
ویندوز ۱۰ دارای حالت تبلت (Tablet Mode) است که استفاده از نرمافزارها در حالت تمام صفحه را ممکن میکند. حالت تبلت زیر مجموعهی قابلیت کانتینیوم (Continuum) است که برای دستگاههای هیبریدی و نمایشگرهای کوچک کاربرد داشته و به صورت هوشمند به وسیلهی ویندوز ۱۰ تشخیص داده میشود! در واقع مایکروسافت با این کار، یک قدم دیگر به سمت یکپارچگی پیش رفته است.
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: اگرچه طراحی ویندوز ۱۰ در مواردی نادر، به هم ریختهتر از الکاپیتان اپل بوده و اندکی سردرگم کننده است، اما رابط کاربری مایکروسافت بسیار جذاب، مدرن و سریع بوده و قابلیت سفارشی سازی بیشتری دارد. همچنین، رابط کاربری ویندوز ۱۰ در همهی دستگاههای ویندوزی یکسان و یکپارچه است.
اعلانیه
پیشرفت چشمگیر محیط اعلانیه (Notification Area) از سیستم عامل یوسمیتی اپل آغاز شده و در الکاپیتان به کمال خود رسیده است. محیط اعلانیهی الکاپیتان، اطلاعیهها و موارد مهم سیستم عامل و نرمافزارهای داخلی آن را در اختیار کاربرها میگذارد. این محیط، همچنین محلی برای نمایش ابزارکهایی (Widget) مانند هواشناسی و ماشین حساب است که اطلاعاتی مانند هواشناسی را در اختیار کاربرها گذاشته و امکان محاسبههای ریاضی سریعتری را فراهم میکند. هماکنون، افزودن ابزارک Find My Friends برای یافتن مکان حضور دوستان به محیط اعلانیهی الکاپیتان ممکن شده است.
همچنین، محیط اعلانیه قادر به پشتیبانی از ابزارکهای مفید مربوط به نرمافزارهای شخص ثالث هم است. دسترسی به محیط اعلانیه فقط با دو روش امکانپذیر است؛ اولین روش این است که کاربرها میتوانند بر روی آیکون محیط اعلانیه در گوشهی بالای سمت راست صفحه کلیک کنند. دومین روش هم با کشیدن دو انگشت از سمت راست به چپ بر روی ترکپدممکن میشود.
اگر چه نام و عملکرد مرکز فعالیت (Action Centre) ویندوز ۱۰ از ویژگی موجود در گوشیهای هوشمند ویندوزی گرفته شده است، اما تقریبا مشابه با محیط اعلانیهی الکاپیتان اپل است. اکشن سِنتر ویندوز ۱۰، با کلیک بر روی آیکون مربوطهی واقع در سمت راست نوار وظیفه، همانند محیط اعلانیهی الکاپیتان از سمت راست صفحه نمایش، ظاهر میشود.
اعلانیهی مربوط به خود ویندوز و نرمافزارهای مختلف مانند Mail (هنگام دریافت ایمیلهای جدید) و هواشناسی در اکشن سنتر قابل نمایش است. اما در حقیقت عملکرد محیط اعلانیهی الکاپیتان در اکشن سنتر و کاشیهای زندهی منوی شروع جدید گسترده شده است! اطلاعات ارائه شده در اکشن سنتر دارای جزئیات کاملتری از کاشیهای زنده بوده و لیست اعلانیهها بر اساس موضوعهایی مانند امنیت، AutoPlay و غیره نمایش داده میشود. در واقع، وجود کاشیهای زنده فقط برای حالت تبلت ضروری است.
قابلیت Do Not Disturb در OS X اپل واقع در بخش System Preferences الکاپیتان، امکان غیرفعال کردن تمامی اعلانیهها را برای یک دورهی تعیین شده فراهم میکند. مایکروسافت به صورت آشکار نمونهی مشابه قابلیت یاد شده را تحت عنوان کوایِت آوِرز (Quiet Hours)، واقع در میان دکمههای کوییک اَکشِن (Quick Action) موجود در اکشن سنتر را، در ویندوز ۱۰ قرار داده است. با این حال، امکان غیر فعال کردن تک تک اعلانیهها با راست کلیک بر روی اعلانیهی مورد نظر و انتخاب Turn off notifications for this App هم وجود دارد.
برنده: الکاپیتان
استدلال: طراحی محیط اعلانیه در الکاپیتان چشمنواز است. همچنین، امکان استفاده از ابزارکهای مفید برای داشتن کارایی سریعتر و دسترسی سریع به رویدادهای اخیر سیستم عامل و نرمافزارها در محیط اعلانیه وجود دارد.
امنیت
با توجه به این که رایانههای مک سهم بسیار کمی از بازار رایانهها را نسبت به ویندوز در دست دارند، به مراتب کمتر هدف بدافزارها قرار میگیرند. با این حال، OS X اپل به خصوص الکاپیتان، واقعا امنتر از ویندوز ۱۰ است.
هستهی OS X اپل بر پایهی یونیکس است. این هسته به صورت ذاتی دارای مکانیسم امنیتی Sandbox (سَندباکس) است که از اجرای کدها یا نرمافزارهای مخرب در هستهی سیستم عامل تا حد زیادی جلوگیری میکند و اجازهی آسیب رسانی بیش از حد را نمیدهد.
با توجه به گزارشهای وبسایت MacWorld، اپل در حال کار بر روی بهینه سازیهای ویژهای در مورد امنیت بنیادی سیستم عامل الکاپیتان است. بهینه سازیها و قابلیتهای جدید امنیتی الکاپیتان شامل توسعهی سیستم امنیتی تحت عنوان Rootless (روتلِس)، تغییر معماری نرمافزارهای اپل، رمزنگاری فایلهای انتقالی، دریافتی و فایل نرمافزارهای همگام سازی شده با آیکلاد، قابلیت ورود و تصدیق دو مرحلهای به دستگاههای اپلی تحت عنوان two-factor authentication، به علاوهی قابلیت Trusted Wi-Fi است.
پلتفرم روتلس، سیستم امنیتی در سطح هسته بوده و امکان جلوگیری از بدافزارها و تامین امنیت دادههای حساس کاربران را به وسیلهی جلوگیری از دسترسی به فایلهای تعیین شدهی سیستمی حتی در سطح اَدمین را فراهم میسازد! همچنین، پلتفرم یاد شده، امنیت افزونهها را هم افزایش میدهد. قابلیت Trusted Wi-Fi هم، امکان برقراری ارتباط با روترهای امن را بدون اقدامات امنیتی اضافی فراهم کرده و در روترهای غیر امن، با استفاده از رمزنگاری سنگین بسیار امنی، برقراری ارتباط را انجام میدهد. پلاگینها یکی از آسیبپذیرترین ابزارهای موجود هستند. اپل بیشتر از دیگر شرکتها در تلاش برای غیر فعال کردن پلاگینها بوده است؛ به طوری که از سال ۲۰۱۰ به بعد، پلاگین فلش و در سال ۲۰۱۲ هم پلاگینهای جاوا را از مرورگرهای نصب شدهی خود حذف کرد. با این حال، کاربرها قادر به نصب اختیاری پلاگینهای یاد شده هستند.
بروز رسانی امنیتی برای ویندوز ۱۰ شامل Device Guard به منظور جلوگیری از حملات روز صفر برای نفوذ به دستگاههای ویندوزی، سیستم احراز هویت بیومتریک با نام Windows Hello که سریعا کاربرها را با استفاده از اسکن صورت، عنبیه یا اثر انگشت، شناسایی میکند و قابلیت جدیدی به نام Passport که اجازهی دسترسی کاربرها به محدودهی عظیمی از وبسایتها و سرویسها را با یکبار احراز هویت به وسیلهی پین کد یا ویندوز هلو را میدهد، است. مایکروسافت همچنین اعلام کرده که درحال کار بر روی حذف رمزهای عبور سنتی و ایجاد جایگزینی امنتر برای آنها است. مایکروسافت در حال کار با شرکای سختافزاری مختلفی برای عرضهی دستگاههایی است که مخصوص ویندوز ۱۰ طراحی شدهاند و با سیستم احراز هویت بیومتریک آن سازگاری دارند. همچنین شرکت مایکروسافت، رویکرد امنتری را درمورد دریافت و مدیریت بروز رسانیهای ویندوز ۱۰ اتخاذ کرده است.
شرکتهای مایکروسافت و اپل هر دو با ارائهی فروشگاه مجازی خود به مسئلهی نصب نرمافزارهای جانبی آسیبپذیر و تایید نشده از منابع غیر امن، پایان دادهاند. در این فروشگاهها نه تنها نرمافزارها برحسب اصل بودن قرار میگیرند، بلکه باید از یک سری صافیهای امنیتی به نام Sandboxing هم عبور کنند. این سندباکسینگها، دسترسی نرمافزارها به سیستم عامل و دیگر برنامهها را محدود میکنند. البته هنوز امکان نصب نرمافزار از سایر منابع در هر دو سیستم عامل وجود دارد. با این وجود، هر دو سیستم عامل الکاپیتان و ویندوز ۱۰ امکان بررسی امضای دیجیتالی نرمافزارها را به کاربر میدهند.
امنیت دادههای شخصی کاربرها هم اهمیت بسیار بالایی دارد. بیش از یک دهه است که OS X اپل به استفاده از سیستم فایل ژورنالی HFS روی آورده است. این سیستم فایل، تغییرات را قبل از اعمال کردن در سیستم فایل اصلی، به صورت گردشی در ناحیهی مخصوصی به نام ژورنال، پیگیری و نگهداری میکند. با انجام این کار، احتمال آسیبپذیری دیسک سخت و از دست دادن دادهها در مواقعی مانند حملهی بدافزارها به سیستم فایل و نوسان برق بسیار پایین خواهد بود. حتی در صورت آسیب احتمالی هم، بازگردانی دادهها به راحتی قابل انجام است. متاسفانه ویندوز ۱۰، هنوز هم از فناوری سیستم فایل غیر ژورنالی و قدیمی NTFS استفاده میکند. اما ردموندیها در این مدت بیکار نبودهاند! مایکروسافت فعلا در حال استفاده از سیستم فایل ReFS برای ویندوز سرور است. خوشبختانه این سیستم فایل به زودی وارد ویندوز ۱۰ هم خواهد شد.
با وجود تمامی این تفاسیر، بیشترین بخش مقولهی امنیت، به خود کاربر و نحوهی محافظت از سیستم هنگام استفاده بستگی دارد.
برنده: الکاپیتان
استدلال: وجود هستهی امن بر پایهی یونیکس، تدابیر امنیتی هوشمندانه و تنظیمات استاندارد، پلتفرم امنیتی روتلس به علاوهی سیستم فایل ژورنالی HFS
چند وظیفگی
شرکت اپل در پی دستیابی به قابلیت چند وظیفگی و جبران مافات بوده در حالی که مایکروسافت قابلیت مذکور را پیشرفت داده است. خبر خوب برای کاربرهای رایانهی مک این است که الکاپیتان ویژگی جدیدی به نام اسپلیت ویو (Split View) را به همراه دارد. این ویژگی، اجازهی نمایش دو نرمافزار به صورت یکجا و در کنار هم را به ارمغان میآورد. برای فعال کردن اسپلیت ویو تنها باید دکمهی سبز رنگ واقع در گوشهی بالایی سمت چپ پنجره را فشار داده و نگه دارید. همچنین میتوانید با کشیدن و رها کردن دو پنجره به داخل یک فضا و کلیک بر روی آن، این قابلیت را فعال کنید.
علاوهبر این، قادر به جایگزین کردن پنجرهی نرمافزارهای دیگر با دو نرمافزار موجود هم خواهید بود. کاربرها قادر به تغییر اندازهی پنجرهی نرمافزارها با استفاده از نوار لغزندهی بین دو نرمافزار و موقعیت قرارگیری آنها هستند. الکاپیتان اجازهی کشیدن پنجره به بالای صفحه برای وارد کردن آن به میشن کنترل و دسترسی به نوار فضاها (Spaces Bar) را به کاربر میدهد. اصطلاح اِسپِیس (Space) یا فضا، به هر یک از تصاویر بند انگشتی موجود در میشن کنترل اطلاق میشود. در صورتی که آیکون یک نرمافزار را به درون یکی از فضاها بکشید، همهی پنجرههای باز آن نرمافزار در فضاهای دیگر، به درون آن فضا منتقل خواهد شد. همچنین، هنگامی که از پنجرهی نرمافزاری در حالت تمام صفحه استفاده میکنید، به طور خودکار یک فضا در میشن کنترل ایجاد میشود.
مایکروسافت در ویندوز ۷ قابلیت جدیدی به نام اِسنَپ (Snap) را معرفی کرد. کاربرها با استفاده از این قابلیت میتوانستند با کشیدن پنجرهی نرمافزارهای در حال اجرا به سمت راست یا چپ دسکتاپ، صفحه نمایش را به دو نیم تقسیم کرده و هم زمان از دو نرمافزار استفاده کنند. قابلیت اسنپ در ویندوز ۱۰ دارای عملکردی هوشمندانه و قدرتمندتری است؛ به طوری که با کشیدن یک پنجره به سمت چپ دسکتاپ، این پنجره به نیمهی سمت چپ اسنپ شده و در نیمهی سمت راست هم تسک ویو ظاهر میشود؛ این قابلیت، دستیار نمایش (Assist view) نام دارد. با انتخاب یکی از پنجرههای موجود در آن، میتوان سمت راست صفحه را هم با پنجرهی دیگری پوشش داد. کاربرها همچنین قادر به اسنپ کردن ۳ و ۴ پنجره در یک صفحه به صورت یکجا هستند.
از دیگر مزایای چند وظیفگی در ویندوز ۱۰، ویژگی اسنپ خودکار آن است که از ویندوز ۸ به ارث رسیده است. برای مثال اگر بر روی لینک موجود در ایمیلی کلیک کنید، مرورگر اِج بارگذاری شده و به سمت راست صفحه اسنپ میشود. اسنپ کردن پنجرهها در ویندوز ۱۰ بسیار سادهتر از فعال کردن قابلیت طاقت فرسای اسپلیت ویو در الکاپیتان است.
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: امکان اسنپ کردن ۳ و ۴ پنجره، قابلیت اسنپ خودکار ۲ پنجره و فرآیند سادهی اسنپ کردن در ویندوز ۱۰
قابلیتهای ویژه
کورتانا، دستیار صوتی است که با تکیه کلام “هی کورتانا” و صدای کاربر فعال میشود و بیشتر از دستیاری که فقط وظیفهاش جواب دادن به سوالهای کاربر است، کاربرد دارد. این دستیار ستارهای درخشان در ویندوز ۱۰ است. همانند گوگل ناو، کورتانا هم کارتهایی را برای داشتن مروری سریع و اجمالی در آب و هوا، اخبار، امتیازهای مربوط به بازیهای ورزشی، پیشنهادهای رستوران و موارد بیشتر، در اختیار کاربرها میگذارد. کورتانا با استفادهی هرچه بیشتر کاربر، به مرور زمان هوشمندتر خواهد شد. با این حال، کاربرها میتوانند برای شخصی سازی دستیار صوتی خود، به صورت یکجا تمامی اطلاعات شخصی و علایق خود را با استفاده از بخش تنظیمات Notebook کورتانا، در اختیار این دستیار صوتی قرار دهند.
کورتانا اجازهی دیکته کردن فرمان مورد نظر، برای نوشتن ایمیل و ایجاد یادآور را در اختیار کاربر میگذارد. یادآورها میتوانند در زمینههای مختلفی ایجاد و به صورت پاپآپ نمایش داده شوند. همچنین، کورتانا قادر به ایجاد زنگهای هشدار و اجرای نرمافزارهای داخلی ویندوز ۱۰ است. متاسفانه هیچ اثری از نسخهی دسکتاپ سیری اپل وجود ندارد! اپل میتوانست سیری را با جستجوگر اسپاتلایت خود ادغام کند.
ویندوز ۱۰ برای کسانی که از دستگاههای هیبریدی بهره میبرند، قابلیت Continuum را پیشنهاد می کند. ویندوز ۱۰ به طور هوشمندانه و با توجه به نوع استفاده از دستگاه ( وجود یا عدم وجود کیبورد و خم کردن نمایشگر در دستگاههای هیبریدی) بین حالت تبلت و دسکتاپ جابهجا میشود؛ قبل از جابهجا شدن، تایید آن از کاربر سوال میشود. در حالت تبلت، تمامی نرمافزارها به صورت تمام صفحه اجرا میشوند.
عدم وجود چنین قابلیتی، ایرادی در لپتاپهای اپل محسوب نمیشود. زیرا اپل از دو سیستم عامل مجزا برای لپتاپها و دستگاههای لمسی دارای نمایشگر کوچک بهره میبرد. OS X اپل، از نمایشگرهای لمسی پشتیبانی نمیکند اما میتوان از طریق ویژگی هندآف (Handoff)، عمل نیمه تمام خود در آیمک یا مکبوک را در دستگاههای اپلی دیگری مانند آیپد یا آیفون دنبال کرد. پاسخ دیگر اپل در مورد یکپارچه سازی سیستم عامل، قابلیتی به نام کانتینیویتی (Continuity) است که شامل اِیردراپ (Airdrop) هم میشود. با بهرهمندی از این قابلیت، میتوان اطلاعات را بین دستگاههای دارای سیستم عامل iOS و OS X به اشتراک گذاشت. اکنون کاربرهای مک قادر به ارسال پیامک بدون در نظر گرفتن نوع موبایل مقصد هستند. قبلا تنها امکان ارسال پیامک به کاربرهای آیکلاد وجود داشت. همچنین میتوان با بهره گیری از قابلیت Call Relay از طریق شمارهی آیفون، منوط به اینکه آیفون با بلوتوث به رایانهی مک متصل باشد، تماس برقرار کرد.
شبیهترین قابلیت موجود در ویندوز ۱۰، نرمافزار اسکایپ و سرویسهای پیامرسانی متکی به IP است. در ویندوز ۱۰ اگر بخواهید پیامک بفرستید، اسکایپ به صورت اتوماتیک باز شده و میتوانید گفت و گوی زندهی متنی، تصویری یا صوتی داشته باشید.
از دیگر قابلیتهای ویژهی ویندوز ۱۰، میتوان به مجموعه API (رابط برنامهنویسی نرمافزاری) DirectX 12 را نام برد. این قابلیت، باعث عملکرد عالی گرافیک شده و امکان استریم بازی رایانهای در حال اجرای ایکسباکس وان را به روی رایانهی کاربر میدهد. کاربرد اصلی این قابلیت در هندلینگهای چند رسانهای و گرافیک بازیها است. با این حال، قابلیتهای DirectX 12 فراتر از آن است که بتوان در این مقاله آن را جای داد!
شرکت اپل هم با افزودن API متال گرافیک (Metal Graphics) به الکاپیتان، وعدهی افزایش کارایی و سرعت اجرای OS X به وسیلهی tag-team کردن پردازندهی مرکزی و پردازندهی گرافیکی را به کاربرها میدهد. نتیجهی استفاده از این قابلیت، افزایش ۱۰ برابری عملکرد بازیهای رایانهای و نرمافزارهای گرافیکی سطح حرفهای است. برای بررسی این ادعا باید تا ابتدای پاییز منتظر بمانیم!
سیستم عامل الکاپیتان اپل، ویژگیهای معرفی شده در یوسمیتی را بهبود بخشیده و قابلیتهای ویژهی زیادی را غیر از اسپلیت ویو و متال گرافیک، که هنوز در هالهای از ابهام قرار دارند، شامل نمیشود.
دیگر قابلیت ویژهی ویندوز ۱۰، خط فرمان بهبود یافته و PowerShell موجود در آن است که قابلیتی همه چیز تمام برای کاربرهای حرفهای است. همچنین، پشتیبانی پیشفرض از فرمتهایFLAC ،MKV و HEVC برای بهرهمندی از ویدیوهای با رزولوشن بالا هم، قابلیت ویژهی مهمی است که هماکنون در دسترس کاربرهای ویندوز ۱۰ قرار دارد.
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: جدیدترین سیستم عامل مایکروسافت، به طور حقیقی ویژگیهای برجستهی بیشتری را نسبت به الکاپیتان، به صورت یکسان برای کاربرهای معمولی و حرفهای ارائه میدهد.
بازی
مایکروسافت به طور هوشمندانه، امپراطوری بازی ایکسباکس خود را با نرمافزار Xbox، بر روی ویندوز ۱۰ هم توسعه داده است! با این نرمافزار، گیمرها قادر به اجرای بازیهای Xbox One از طریق استریم مستقیم از کنسول بازی به تبلت یا رایانهی ویندوزی خواهند بود. علاوهبر این، کاربرها میتوانند از نرمافزار ایکسباکس ویندوز ۱۰، به اطلاعات پروفایل و سابقهی بازیهای رایانهای به اضافهی کلیپهای ضبط شدهی خود دسترسی داشته و بازیهای چند نفرهی آنلاین انجام دهند. همچنین، ابزار داخلی جدیدی به نام Game Bar (گیم بار) برای ضبط صحنههای جذاب بازی به ویندوز ۱۰ افزوده شده است. میتوان از این ابزار برای تهیهی ویدیوهای آموزشی هم استفاده کرد.
مایکروسافت در حال کار بر روی پروژهی سیستم واقعیت مجازی تحت عنوان HoloLens است. هولولنز از هدست کوچکی مانند عینک گوگل بهره میبرد. ویندوز ۱۰، اولین پلتفرم محاسباتی هولوگرافیک است که مجموعهای از APIهای هولوگرافیک را دارد. به این معنی که توسعه دهندگان میتوانند تجربههای هولوگرافیکی در دنیای واقعی ایجاد کنند. ظاهرا هولولنز امکان تعامل با هولوگرامهای دنیای واقعی را میدهد. کاربرها میتوانند برای اجرای بازی در محیط مجازی ۳ بعدی از هولولنز استفاده کنند.
هیچ یک از سیستم عاملهای اپل، تاکنون پلتفرم مخصوص بازیهای رایانهای نداشتهاند. معرفی پلتفرم شخص ثالث Steam که برای OS X هم در دسترس است، به آرامی در حال تغییر این وضعیت است اما انگار به این زودیها، اپل قصد تغییر نگرش خود در این زمینه را ندارد! علاوه بر این، تاکنون عصر مدرن اپل از سرگرمیهایی مانند هدستهای واقعیت مجازی فاصلهی زیادی داشته است.
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: امپراطوری بازیهای ایکباکس و گیم بار به اضافهی تعداد بینهایتِ بازی در سیستم عامل ویندوز ۱۰!
جستجو
ابزار جستجوی اسپاتلایت (Spotlight)، یکی از برجستهترین ویژگیهای سیستم عامل الکاپیتان است. همانطور که استیو جابز فقید هم هنگام معرفی اسپاتلایت در سال ۲۰۰۴ به آن اشاره کرد، این قابلیت مفهوم فایل سیستم را از بین برده و دسترسی به هر نوع فایلی را ممکن میکند. کاربرها میتوانند برای بازکردن فایلها، اجرا کردن نرمافزارها، جستجوی ایمیلها و موارد دیگر، از اسپاتلایت استفاده کنند.
اسپاتلایت در سیستم عامل یوسمیتی برای جستجوی فوقالعاده سریع وب، ویکیپدیا، فروشگاه نرمافزار و جستجو در نقشه توسعه داده شده است. هماکنون اسپاتلایت در الکاپیتان از فرمتهای فایل بیشتر، جستجو به زبان طبیعی، درک دستورهای پیچیده و موضوعات اضافی مانند سهام و ویدیوهای وب پشتیبانی کرده و پنجرهی آن قابل جابهجایی است. برای مثال، اگر عبارت New York Weather را تایپ کنید، پیشبینی ۱۰ روزهای را مشاهده خواهید کرد که ساعت به ساعت دنبال میشود.
همچنین در صورتی که نام تیم ورزشی مورد نظر خود را جستجو کنید، قادر به مشاهدهی آخرین امتیازها و برنامهی بازی تیم مورد نظر خواهید بود!
موتور جستجوی بینگ و کورتانا در ویندوز ۱۰ با همکاری هم، قابلیتهای مشابهی را به کاربرها پیشنهاد میکنند. کورتانا اطلاعات سهام اپل و وضعیت آب و هوای جاری را بدون راهاندازی مرورگر اج در اختیار کاربر میگذارد. اطلاعات ورزشی ارائه شدهی کورتانا هم مانند اسپاتلایت کامل بود اما وارد کردن علایق کاربرها برای دسترسی به اطلاعات بدون راهاندازی مرورگر، ضروری است. کورتانا هم از جستجو با زبان طبیعی و محاورهای پشتیبانی کرده و دستیار بسیار هوشمندی است!
به عنوان نمونه، ما عبارت “Photos from 2013” (عکسهای سال ۲۰۱۳) را در هر دو سیستم عامل جستجو کردیم. در الکاپیتان با لیستی از نتایجی روبهرو شدیم که تصاویر مورد نظر ما در انتهای آن قرار داشت.
در ویندوز ۱۰ هم، برای دستیابی به نتیجهی مورد نیاز به انتخاب گزینهی Photos از بخش Show کورتانا وجود داشت.
مزیت برجستهی کورتانا امکان جستجوی متنی و صوتی است. مزیت برجستهی اسپاتلایت هم، فیلتر کردن نتایج با توجه به کلماتی است که تایپ میشود. به عنوان مثال، با جستجوی عبارت “documents I worked on yesterday” در هر دو سیستم عامل، اسپاتلایت بلافاصله سند وردی که دیروز روی آن کار کرده بودیم را نمایش داد اما باز هم در کورتانا باید نوع فایل، تعریف میشد.
برنده: ندارد!
استدلال: کورتانا امکان جستجوی متنی و صوتی را فراهم میکند، اسپاتلایت هم به وسیلهی جستجوی سریع و فیلتر کردن نتایج تایپ شده، در زمان صرفه جویی میکند. انتخاب یکی از این دو به عنوان گزینه برتر دشوار است.
مرورگر اینترنت
هر دو شرکت اپل و مایکروسافت، قدمهای بزرگ و بهجایی را در راه بهبود بخشی به مرورگرهای داخلی سیستم عامل خود برداشتهاند. با این حال، قطعاً کاربرها در انتخاب مرورگر مورد نظر خود صاحب اختیار هستند.
ویندوز ۱۰ دارای دو مرورگر داخلی است؛ مرورگر Internet Explorer قدیمی و Edge که مرورگر پیش فرض سیستم است! قدم نهادن مرورگر اج به ویندوز ۱۰، به هم ریختگیها را از بین برده و ابزارهای هوشمندانهی جدیدی را برای وبگردی به همراه آورده است. ابزارهای جدید اج شامل قلم دیجیتالی، قابلیت هایلایت کردن متن، حاشیه نویسی، افزودن یادداشت تایپ شده به صفحهی وب و گرفتن اسکرینشات از بخش خاصی از صفحهی مرورگر است. قابلیت هایلایت کردن متن، با استفاده از قلم استایلوس ایدهآل است اما با استفاده از انگشت کاربر هم عملکرد خوبی دارد. کاربرها میتوانند صفحهی علامت گذاری شده را برای افزودن به نرمافزار نوت و به اشتراک گذاری با دوستان، در سیستم ذخیره کنند. مرورگر اج، دیگر از ActiveX (چهارچوب نرمافزاری مستقل از زبان برنامهنویسی) پشتیبانی نمیکند.
از دیگر موارد برجسته، یکپارچگی مرورگر اج با کورتانا است. به عنوان مثال، اگر در صفحهی وب یک رستوران هستید، دستیار مایکروسافت به صورت پاپآپ در نوار آدرس نمایان شده و هشدار میدهد که میتواند اطلاعات بیشتری را در اختیار کاربر بگذارد. این اطلاعات شامل آدرس، شماره تماس و نتایج بررسی رستوران است. مایکروسافت قصد دارد که این ویژگی را برای موضوعهای دیگری هم توسعه دهد. اما هنوز اطلاعیهای رسمی از درستی این ادعا موجود نیست. همچنین، نوار آدرس در مرورگر اج هوشمندتر شده است؛ به طوری که اجازه میدهد نگاهی اجمالی به اطلاعات هواشناسی، سهام شرکتها، واحدهای تبدیل و غیره، بدون ترک نوار آدرس داشته باشید. یکی از ضعفهای اج هم، عدم تنظیم مسیر دانلود فایلها به وسیلهی کاربر است.
و اما مرورگر اینترنت اکسپلورر! نمیتوان هیچ حرف مثبتی در مورد مرورگری که حرفی برای گفتن ندارد، زد!
رابط کاربری این مرورگر بسیار زننده و زمخت است. تبهای آن به زور خود را در کنار نوار جستجو جا میکنند! با اینکه بهبودهایی مانند HTTP2 به طور سرپوشیده در سال ۲۰۱۴ بر روی اینترنت اکسپلورر صورت گرفت، اما بازهم قابلیتهای آن بسیار ابتدایی هستند.
مرورگر سافاری اپل هم، با بهرهگیری از پیشنهادهای جستجوگر اسپاتلایت، هوشمندیهای مشابهی دارد. به علاوه، سافاری امکان استفاده از افزونههای خوبی مانند Pinterest، ۱Password و Save to Pocket را هم در اختیار کاربرها میگذارد. قابلیت استفاده از افزونهها در مرورگر اج فعلا در دسترس نیست اما طبق وعدهی ردموندیها، کاربرها به زودی میتوانند افزونههای مرورگر گوگل کروم را به راحتی تبدیل به افزونهی قابل استفاده در اج کنند.
ویژگی عالی پین کردن تبها در مرورگر اپل، در اصل تبهای کوچکتری برای وبسایتهای مورد علاقهی کاربر ایجاد میکند که باعث زیبایی و نظم خاصی میشود؛ همچنین فضای بیشتری هم در اختیار کاربر میگذارد. برخلاف مرورگر اج، سافاری اجازهی بیصدا کردن تبهای دارای ویدیوهای تبلیغاتی پر سر و صدا، با استفاده از دکمهی سمت راست نوار جستجو را میدهد. همچنین، قابلیت Shared Links به منظور بروز نگه داشتن وبسایتهای مورد علاقه و توییتها به مرورگر سافاری اضافه شده است.
هر دو مرورگر رقیب، رایگان و بدون تبلیغهای مزاحم هستند. با این حال، هر دو دارای حالت ویژهی نمایش صفحه برای خواندن مقالهها بدون حواس پرتی (Reading View) هستند که مرورگر اج تمایل به پاکسازی بیشتری دارد. با استفاده از مرورگر سافاری، حتی قادر به تغییر فونت و تِم هم خواهید بود! همچنین هر دو مرورگر دارای قابلیتی به نام Reading List هستند که امکان ذخیرهی مقالهها و وبگردی آفلاین را به کاربر میدهد؛ با این تفاوت که سافاری از روش آسودهتری برای فراخوانی مقاله بهره میبرد.
برنده: الکاپیتان
استدلال: ویژگی پین کردن وبسایتها، توانایی بیصدا کردن همهی تبها و استفاده از افزونهها در مرورگر سافاری، برای وبگردی روزانه کاربردیتر است.
ذخیره سازی ابری
هر دو سرویس ذخیره سازی ابری iCloud اپل و OneDrive مایکروسافت، قادر به همگام سازی فایلها و تنظیمها از طریق پوشهای سحرآمیز که محتوای آن به صورت خودکار و همزمان، بین رایانهها و دستگاههای دیگر به اشتراک گذاشته شده، هستند. اگر چه واندرایو شباهت نسبتا زیادی به دراپباکس دارد اما با وجود برخی از مشکلات جدی در آیکلاد، این شباهت نکتهای منفی تلقی نمیشود! واندرایو و آیکلاد به طور عمیق با سیستم عامل ادغام و یکپارچه شدهاند؛ به گونهای که هر دو سرویس ابری به ترتیب در فایل اکسپلورر ویندوز ۱۰ و فایندر الکاپیتان قابل دسترسی هستند.
واندرایو قابلیت بسیار ویژهای را به کاربرهای ویندوز عرضه میکند. قابلیتی که دسترسی از راه دور به همهی فایلهای موجود در هارد دیسک کاربر را ممکن میکند. قابلیت مذکور، شامل به اشتراک گذاری شبکهای به صورت درایو مپینگ (قابلیت به اشتراک گذاری فضای هارد دیسک با پوشهای خاص، رایانههای دیگر و شبکه) هم است. این ویژگی اندکی شبیه به قابلیت Back to My Mac (شبکه کردن رایانههای مک به منظور اشتراک گذاری داده) در الکاپیتان اپل است؛ اما راهاندازی آن به دلیل انتقال فایل از طریق واندرایو به جای راهاندازی از طریق پورت مپینگ پیچیده (امکان اتصال کاربران خارج از شبکهی محلی به رایانه یا سرویس دهندهای خاص برای دریافت خدمات)، بسیار سادهتر از قابلیت Back to My Mac اپل است.
در حال حاضر، واندرایو به دلیل نوآورانه و ارزان بودن، نسبت به آیکلاد جایگاه برتری دارد. در صورتی که قصد وابسته بودن به اکوسیستم خاصی را ندارید، میتوانید سرویسهای ابری دیگری همچون دراپباکس را مد نظر قرار دهید.
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: واندرایو فوقالعاده ارزانتر از آیکلاد است، با مرورگر فایل ویندوز ۱۰ ادغام شده و قابلیت دسترسی به فایلهای دیسک سخت کاربر را از هر نقطهای دارد!
یکپارچگی با گوشی هوشمند
یکی از بهترین دلایل انتخاب رایانهی مک به جای رایانههای ویندوزی، یکپارچگی آیفون با OS X اپل است. قابلیت کانتینیویتی که در زمان رونمایی از سیستم عامل یوسمیتی معرفی شد، امکان برقراری تماس و ارسال یا دریافت پیامهای متنی از طریق رایانهی مک با آیفون را فراهم میکند. متاسفانه، ویندوز ۱۰ از چنین قابلیتی کاملا بیبهره است!
ویژگی دیگری که زیر مجموعهی قابلیت کانتینیویتی است، هندآف نام دارد؛ با استفاده از این ویژگی، میتوان عمل نیمه تمام خود در آیمک یا مکبوک را در دیگر دستگاههای اپلی مانند آیپد یا آیفون دنبال کرد. عمل نیمه تمام میتواند ایجاد یک ایمیل، نگارش مقاله یا موارد دیگر باشد. میتوان از هندآف به صورت معکوس هم استفاده کرد! ویژگی دیگر وابسته به کانتینیویتی، ایردراپ است که عمل انتقال اطلاعات بین دستگاههای دارای سیستم عامل iOS و OS X را به صورت بیسیم و با استفاده از فناوری وایفای بر عهده دارد. همچنین میتوان با بهره گیری از قابلیت Call Relay از طریق شمارهی آیفون، منوط به اینکه آیفون با بلوتوث به رایانهی مک متصل باشد، تماس برقرار کرد.
ویندوز ۱۰ برخی از ترفندهایی را که آغازگر آن کورتانا است، برای یکپارچگی با تلفنهای هوشمند ویندوزی در آستین دارد! برای مثال، اگر یادآوری را روی ویندوز ۱۰ نسخهی دسکتاپ ایجاد کنید، کاربر را در گوشی ویندوزی دنبال خواهد کرد. اوضاع زمانی که قابلیت کانتینیوم برای ویندوز ۱۰ گوشیهای هوشمند در روزهای پایانی سال ارائه شود، بسیار جالبتر خواهد شد. با قابلیت یاد شده، تلفنهای هوشمند دارای ویندوز ۱۰ قادر به ارسال متن، نرمافزار و موارد دیگر، به رایانهی شخصی و دیگر نمایشگرهای بزرگ خواهند بود. متاسفانه این قابلیت مفید نیازمند استفاده از سختافزار جدیدی است. همچنین، اگر صاحب گوشی هوشمند اندرویدی یا یک آیفون هستید، نرمافزار فون کوُمپَنیوُن (Phone Companion) در ویندوز ۱۰، شما را در همگام سازی فایلها با رایانهی شخصی، یاری میکند.
موردی که نیاز به سختافزار جدید ندارد، استفاده از نرمافزارهای یونیورسال فروشگاه مایکروسافت در رایانهها و گوشیهای هوشمند است! کاربرهای گوشیهای هوشمند ویندوزی به دلیل بهرهمندی از یک پلتفرم نرمافزاری در هر دستگاهی، واقعا میتوانند یک نرمافزار را از فروشگاه نرمافزاری مایکروسافت در هر دو دستگاه ویندوزی (رایانه و گوشی هوشمند) دانلود کرده و از آن استفاده کنند. به عنوان نمونه میتوان به نرمافزارهای توییتر، نِتفلیکس و ادوبی فتوشاپ اکسپرس اشاره کرد. افسوس که OS X و iOS اپل با وجود ویژگیهای نسبتا مشابه با ویندوز، جدا از هم باقی ماندهاند و احتمالا، باقی هم خواهند ماند!
برنده: الکاپیتان
استدلال: آیفون و مک، سازگاری و یکپارچگی بهتری با همدیگر دارند.
نرمافزارهای داخلی
شرکت مایکروسافت، نرمافزارهای بسیار زیادی نسبت به اپل برای رایانهی دسکتاپ ارائه کرده و از نرمافزارهای شخص ثالث تقریبا بینهایتی پشتیبانی میکند. بنابراین برندهی بیبدیل این بخش مایکروسافت خواهد بود! اما در این بخش از رویارویی دو حریف، فقط بر روی نرمافزارهای داخلی تمرکز خواهیم کرد.
بسیاری از نرمافزارها برای استفاده در ویندوز ۱۰ باز طراحی شده هستند. مایکروسافت دارای ۶ نرمافزار کلیدی برجسته به نامهای Calendar، Movies & TV، Groove Music، Maps، Mail و Photos در ویندوز ۱۰ است.
نرمافزار Photos به صورت ویژهای عالی است؛ زیرا به صورت خودکار اقدام به ایجاد آلبوم از تصاویر کاربر که در زمانهای یکسان گرفته شده، میکند. نرمافزار یاد شده همچنین ابزارهای قدرتمند ویرایش و فیلترگذاری روی تصاویر را به کاربرها پیشنهاد میدهد. کوچک شدن اندازهی تصویر هنگام کلیک بر روی دکمهی Edit، عملی غیر حرفهای محسوب میشود؛ این عمل در نرمافزار Photos بروز رسانی شدهی اپل وجود ندارد. با تغییرات جدیدی که در نرمافزار Photos اعمال شده است، کاربر میتواند استریم عکس یکسانی در تمام دستگاههای ویندوزی خود داشته باشد. این قابلیت شباهت بسیاری به iCloud Photo Library دارد که هنوز در مرحلهی بتا به سر میبرد. این ویژگی امکان دسترسی به تمام عکسها در هر دستگاه اپلی یا حتی دستگاههای غیر اپلی، از طریق iCloud را فراهم میسازد.
نرمافزارPhotos اپل از طریق کتابخانهی تصاویر آیکلود، به صورت خودکار از تصاویر موجود در آیفون پشتیبان گیری میکند. رابط کاربری این نرمافزار در ابتدا اندکی ساده و شبیه به نسخهی iOS به نظر میرسد، اما هنگامی که شروع به ویرایش عکس میکنید گزینههای مختلفی شامل Enhance، Filters، Adjust (نور، رنگ و…) و Retouch را خواهید دید. دکمهی لغزندهی هوشمند، تنظیم کردن تصاویر را آسانتر میسازد و اپل منحصرا اجازه میدهد تا در داخل نرمافزار، آلبوم عکس خود را بسازید. این نرمافزار، همچنین قادر به تشخیص چهرههای موجود در تصاویر هم است. با این حال، بهترین موارد در افزونههای نرمافزار نهفته است که عاشقان عکاسی را قادر به یکپارچه سازی فیلترها و ابزارهای ویرایش با دیگر نرمافزارها میسازد.
هر دو سیستم عامل ویندوز ۱۰ و الکاپیتان دارای نرمافزار مدیریت ایمیل داخلی به نام مِیل (Mail) هستند. در ویندوز ۱۰ میتوان قالببندیهایی به سبک نرمافزار ورد در متن ایمیل اعمال کرده و از ژستهای لمسی استفاده کرد. در این نرمافزار، به سادگی میتوان به نرمافزار تقویم هم سوییچ کرد. نرمافزار میل ویندوز ۱۰، ابتدایی بوده و برای کسانی که هر روزه تعداد زیادی ایمیل دریافتی دارند، اصلا مناسب نیست. گرچه بسیاری از کاربرهای ویندوز از Outlook استفاده می کنند!
نرمافزار یاد شده در سیستم عامل الکاپیتان هم از ژستهایی مانند سوایپ به سمت چپ یا راست بر روی پیامها به منظور ذخیرهی سریع یک ایمیل در پوشه یا حذف آنها پشتیبانی میکند. نرمافزار میل اپل، با پیشنهاد هوشمندانهی مخاطبهای جدید بر پایهی رویداد موجود در محتوای پیامها یک گام جلوتر از مایکروسافت قرار دارد! اگر در حالت تمام صفحه، در آنِ واحد بیش از یک پیام ایجاد کنید، میتوانید از تبهای چندگانه بهرهمند شوید. این نرمافزار دارای قابلیتی تحت عنوان مِیل دراپ است که ارسال فایلهای حجیم بزرگتر از ۵ مگابایت را با پشتیبانی آیکلود و بدون هیچ زحمتی میسر میکند. بنابراین نیازی به استفاده از سرویسهای ابری شخص ثالث نیست. امکان حاشیه نویسی نمودارها و تصاویر، به اضافهی جستجو با زبان محاورهای هم در نرمافزار ایمیل اپل وجود دارد که ابزارهایی فوقالعاده کاربردی به حساب میآیند.
نوبت به نرمافزار نقشه رسید! نرمافزار نقشهی اپل، ظاهری منظم و تمیز داشته و استفاده از آن به لطف نقاط کدبندی شدهی رنگی از موارد مورد علاقهی کاربر، سادهتر است.
نرمافزار نقشهی مایکروسافت تک رنگ بوده و در مقایسه با پلتفرم اپل وضوح پایینی دارد. هر دو نرمافزار شامل مسیرهای حملونقل عمومی هستند اما نرمافزار نقشهی اپل قابلیتهایی مانند نمایش کارتخوان ایستگاهها و توانایی ارسال مسیرها به آیفون یا اپل واچ را دارد که فعلا پلتفرم مایکروسافت از آنها بیبهره است.
نرمافزارهای Groove Music و Movies & TV مایکروسافت هم، سرویس پخش و استریم موسیقی و فیلم هستند که اپل با نرمافزارهای قدرتمند Music و اپل تیوی خود، پاسخی قاطعانه به نرمافزارهای مایکروسافت داده است!
میتوان فایلهای پیدیاف، آدرسهای اینترنتی و فایلهای نقشه را به نرمافزار نوت اپل اضافه کرد. همچنین، نرمافزار یاد شده قابلیت نمایش ضمیمهها را هم دارد. نرمافزار یونیورسال OneNote هم، در ویندوز ۱۰ عملکرد و کارایی خوبی دارد. یادداشتها به صورت خودکار در فضای ابری ذخیره میشوند. با این حال، ویژگیهای کمی نسبت به نوت الکاپیتان دارد.
با وجود این که برخلاف الکاپیتان، سیستم عامل ویندوز ۱۰ از تقویم شمسی هم پشتیبانی میکند، اما نرمافزار تقویم هنوز ابتداییتر از نمونهی مشابه در الکاپیتان اپل است.
نسخهی یونیورسال نرمافزارهای PowerPoint ،Excel ،Word و Outlook هم به صورت رایگان، برای دستگاههای ویندوزی در فروشگاه ویندوز قابل دسترس هستند. در هر یک از این نرمافزارها، لیستی از آخرین اسناد ویرایش شده در دسترس تمام دستگاههای مجهز به ویندوز ۱۰ قرار میگیرد. اگر نیازمند نسخهی کاملتر این نرمافزارها هستید، باید نسخهی دسکتاپ آن را خریداری کنید!
برنده: الکاپیتان
استدلال: نرمافزارهای داخلی اپل، طراحی بهتری داشته و در بسیاری از موارد عملکرد توانمندتری دارند.
فروشگاه نرمافزار
فروشگاه نرمافزاری شرکت اپل بعد از عرضه، به سرعت به وسیلهی گوگل و مایکروسافت هم مورد استفاده قرار گرفت! با این حال، فروشگاه نرمافزاری مایکروسافت که خلاقیت در آن موج میزند، با استفاده از API مشترک در نسخهی دسکتاپ و موبایلی ویندوز ۱۰ و باز طراحی فروشگاه برای بهره بردن در دسکتاپ، تجربهای متفاوت از یک فروشگاه نرمافزاری را در ویندوز ۱۰ به ارمغان آورده است. با وجود اِیپیآی مشترک، کار برای توسعه دهندگان نرمافزاری بسیار آسان خواهد بود؛ به طوری که با نوشتن یک نرمافزار واحد، میتوانند نرمافزار خود را برای رایانهها، تبلتها و گوشیهای هوشمند ویندوزی عرضه کنند. بدون شک، کاربرها هم سود زیادی از مشترک بودن ایپیآی خواهند برد! علاوهبر این موارد، یکپارچگی ویندوز ۱۰ در دستگاههای مختلف هم بیشتر شده است.
طراحی جدید فروشگاه نرمافزاری ویندوز ۱۰، هنوز هم انعطاف پذیری بیشتری با نمایشگرهای لمسی دارد. به عنوان نمونه، میتوان برای مشاهدهی دستهبندیهای مختلف به صورت عمودی، در صفحه پیمایش کرد. همچنین میتوان برای دستیابی به منوی Options، از سمت راست به چپ سوایپ کرد.
استفاده از فروشگاه نرمافزاری اپل، با ارائهی اطلاعات بیشتر در مورد نرمافزارها درون همان رابط کاربری قبلی، کمی سادهتر از پیش شده است.
فروشگاه نرمافزاری OS X و iOS، کاملا از هم سوا هستند. اگرچه استفاده از نرمافزارهای iOS در OS X غیر کاربردی بوده و اجرای نرمافزارهای سیستم عامل X بر روی iOS خندهآور است، اما اجرای بازیهای iOS در OS X مطمئنا پتانسیل استقبال به وسیلهی کاربرها را دارد. این کار از لحاظ فنی برای توسعه دهندگان امکانپذیر است. پس عملی کردن این کار دور از انتظار نیست!
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: خلاقیت و وجود فروشگاه نرمافزاری واحد، برای تمامی دستگاههای دارای ویندوز ۱۰
یکپارچگی با شبکههای اجتماعی
سیستم عاملهای ویندوز ۱۰ و الکاپیتان، رویکردهای متفاوتی نسبت به اشتراک گذاری دارند. ویندوز ۱۰ در این خصوص دست و بال کاربر را بازتر گذاشته است! در صورتی که نرمافزارهای نصب شده دارای گواهی به اشتراک گذاری باشند، کاربرها میتوانند فایلها و موارد دیگر را با استفاده از آنها به اشتراک بگذارند. هیچ مشکلی در مورد افزودن شبکههای اجتماعی فیسبوک و توییتر به بخش Share سیستم عامل وجود ندارد اما متاسفانه فعلا نمیتوان لینکدین را هم به لیست اضافه کرد. با این حال، بسیاری از نرمافزارهای شخص ثالث مانند Tweetium (جایگزین توییتر)، Tubecast (یوتیوب!) و Pouch (مشابه Pocket)، اجازهی به اشتراک گذاری با ویندوز ۱۰ را میدهند.
کاربرها در الکاپیتان علاوهبر Messages و Mail، به نرمافزارهای توییتر، فیسبوک و لینکدین هم دسترسی دارند. در الکاپیتان قادر به اشتراک گذاری یادآوریها و یادداشتها هم خواهید بود.
اما اگر خواستار گزینههای بیشتری برای به اشتراک گذاری هستید، نمیتوانید شبکههای اجتماعی جدیدی را به الکاپیتان اضافه کنید.
برنده: ویندوز ۱۰
استدلال: حتی اگر نیاز کمی هم به گزینههای به اشتراک گذاری بیشتری داشته باشید، ویندوز ۱۰ عملکرد بهتر و بازتری در این زمینه دارد.
تنظیمات
سیستم عامل الکاپیتان از عدم وجود یک منوی تنظیمات سریع مانند Quick Actions واقع در بخش اعلانیهی ویندوز ۱۰، رنج میبرد!
همچنین جدا بودن بخش تنظیمات سیستم عامل و محیط اعلانیهی الکاپیتان قابل قبول نیست. با این حال، بخش تنظیمهای الکاپیتان به دلیل یکپارچگی و تجمیع تمامی تنظیمهای مربوط به سیستم عامل در System Preferences، سادگی بیشتری به همراه داشته و کارآمدتر است؛ همچنین نیازی به کاوش تنظیمها در پنجرههای تو در تو هم نیست!
سیستم عامل ویندوز ۱۰ شامل دو بخش تنظیمات جداگانه به نامهای Settings و Control Panel است. بخش Settings ساده بوده و طراحی مدرنی دارد اما کنترل پنل، پیچیدهتر بوده و طراحی آن سنتی است.
برای مثال، در Settings و زیر منوی بخش Power & Sleep فقط دو نوع زمان سنج، یکی برای کار با باتری و دیگری هم در هنگام متصل بودن به برق، برای خاموش شدن نمایشگر وجود دارد. در صورتی که کاربر خواستار ایجاد Power Plan یا انتخاب عملکرد دکمهی پاور باشد، نیازمند کلیک بر روی عبارت Additional Power Settings و مراجعه به کنترل پنل خواهد بود.
برنده: الکاپیتان
استدلال: یک بخش تنظیمات بهتر از دو نوع است!
سخن آخر این که: سیستم عامل ویندوز ۱۰ مایکروسافت در مقایسه با الکاپیتان اپل، عملکرد بهتری با چند وظیفگی داشته، پویاتر بوده و قابلیت شخصی سازی بیشتری را در اختیار کاربرها میگذارد. حتی اگر ایدهی مکالمه با رایانهی شخصی مورد پسند بیشتر کاربرها نباشد؛ بیتردید به دلیل قابلیتهای زیاد، کورتانا دستیار صوتی بسیار مفیدی است. همچنین، تسک ویو ویندوز ۱۰ به میشن کنترل الکاپیتان میچربد! الکاپیتان هم در مورد یکپارچگی با آیفون، وجود نرمافزارهای داخلی قدرتمندی مانند میل، سافاری و نوت به علاوهی جستجوگر اسپاتلایت بهبود یافته، برتر از ویندوز ۱۰ است.
اما برتری ویندوز ۱۰، نمیتواند دلیل کوچ کردن کاربرهای الکاپیتان به این پلتفرم باشد! ویندوز ۱۰ هم ضعفهای خود را داشته و بدون کمبود نیست. به عنوان مثال، نصب و راهاندازی سیستم عامل ویندوز همراه با درایورهای سختافزاری کمی زمانبر است. همچنین، برخی از نرمافزارها با ویندوز ۱۰ ناسازگار هستند.
انتخاب سیستم عامل بین الکاپیتان اپل و ویندوز ۱۰ مایکروسافت، تنها به مقولهی نرمافزاری ختم نمیشود. بعضی از کاربرها به دلیل طراحی زیبایی شناختی رایانههای مک و امنیت نسبی هستهی سیستم عامل آن، استفاده از پلتفرم اپل را ترجیح میدهند. از سوی دیگر، برخی از کاربرها هم به دلیل وجود لپتاپهای ویندوزی مختلف دارای نمایشگر بزرگ، لمسی و دستگاههای هیبریدی به اضافهی قیمت بسیار پایین نسبت به رایانهی مک، پلتفرم مایکروسافت را انتخابی برتر میدانند.
برندهی نهایی: ویندوز ۱۰
در کل، هر دو شرکت مایکروسافت و اپل، در بیشتر موارد از ایدهها و ویژگیهای نرمافزاری یکدیگر در سیستم عامل خود استفاده کردهاند. استفاده از ایدههای یکدیگر برای دستیابی به پلتفرمی کامل، به شرط عدم کپی برداری بدون تکامل بخشی به ایده و اعمال تغییرهای مفید به آن، در بیشتر اوقات چیز بدی نیست؛ بلکه میتواند باعث تکامل هم باشد!
هر یک از سیستم عاملهای مورد بررسی، اشکالات و کمبودهایی به همراه داشتند. سیستم عاملی کامل و بهتر است که تمامی یا حداقل، قابلیتهای برتر بیشتری را باهم در اختیار داشته باشد. بر اساس همین موضوع به اضافهی تعداد زیاد دستگاههای جدید سازگار با ویندوز ۱۰ و تجربهی استفادهی نرمافزاری از آنها، بدون شک پیروزی با اختلاف اندک از آنِ ویندوز ۱۰ شد.
هدف اصلی این مقاله، معرفی سیستم عامل برتر نیست! زیرا نمیتوان به صورت کامل و با پرداختن به کوچکترین جزئیات، سیستم عاملها را مورد بررسی قرار داد. بنابراین، هر کاربر بایستی با در نظر گرفتن برتری هر یک از سیستم عاملها در بخشبندیهای مختلف این مقاله، متناسب با نیاز و سلیقهی خود سیستم عامل مورد نظر را انتخاب کند.