یکی از رویاهای بشر ظهور روبات‌ها در آینده است. برخی ظهور روبات‌ها را به حقیقت پیوستن یک رویای شیرین می‌دانند و برخی دیگر آن را کابوس قلمداد می‌کنند. در این بین خودروهای بدون راننده حالا تبدیل به موضوع تحقیقاتی بسیار مهمی شده‌اند و سرمایه‌گذاری کلانی هم روی آن‌ها صورت گرفته است. اما ترس همیشگی انسان‌ها این است که با روی کار آمدن روبات‌ها امنیت شغلی انسان‌ها تهدید شود.
شاید مهم‌ترین مساله‌‌ای که باید درباره‌ی خودروهای کاملا خودکار آینده، درک کنیم این است که خودرو دیگر برای شما نباشد. به نظر می‌رسد اکثر افرادی که نظرات جدی در مورد نقش بهینه خودروهای بدون راننده ارائه داده‌اند با این نکته موافق هستند که حداقل در مناطق پر جمعیت از این خودروها به عنوان یک وسیله عمومی استفاده شود. این امر هدف اصلی گوگل از همان ابتدای کار بوده است. همانطور که سرگی برین یکی از بنیان‌گذاران گوگل هم در مصاحبه خود با New Yorker گفته است:
نگاهی به بیرون بیاندازید و در پارکینگ‌ها و جاده‌های چند لاینه قدم بزنید، به هر طرف که نگاه می‌کنید، زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل را می‌بینید و این هزینه سنگینی را به دوش کشور می‌گذارد.
گوگل در نظر دارد تا مدل صاحب خودرو- استفاده کننده از خودرو (یعنی این که شما باید ابتدا خودرویی برای خود بخرید و بعد از آن استفاده کنید) را که در حال حاضر در دنیا رایج است، تغییر دهد. در آینده شما به راحتی به کمک گوشی هوشمند یا هر ابزار دیگری که متصل به اینترنت باشد می‌توانید هر وقت که نیاز داشته باشید درخواست یک خودروی بدون راننده را بدهید. به این ترتیب ماشین‌ها به جای این که ۹۰ درصد اوقات در پارکینگ باشند، به میزان بیشتری مورد استفاده قرار خواهند گرفت. تنها همین مورد انقلابی در سیستم کرایه خودروهای شهری پدید می‌آورد. محل‌های فعلی که ساعت‌ها در طول شبانه‌روز برای پارک خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توانند برای سایر مصارف استفاده شوند. البته همین خوروهای بدون راننده هم باید زمانی که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، در محلی پارک شوند ولی خوبی آن‌ها این است که ترتیبی برای پارک آن‌ها وجود ندارد برای مثال این‌طور نیست که ماشین آقای X جلوتر پارک شود و ماشین آقای Y عقب‌تر باشد بلکه همه ماشین‌ها یکسان هستند و تفاوتی در پارک آن‌ها نیست.
البته دلایلی دیگری هم وجود دارد که با توجه به آن‌ها سخت است که باور کنیم در نهایت خودروهای شهری به صورت عمومی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. تبدیل شدن خودروهای شخصی به عمومی در تضاد کامل با سیاست‌های شرکت‌های خودروسازی است که در تلاش هستند تا هر فرد یک خودرو داشته باشد.
از طرف دیگر برای این که این مدل کار کند، در زمان‌های شلوغی مثل زمان تعطیل شدن ادارات افراد باید خودروها را با هم به صورت اشتراکی استفاده کنند در غیر این صوت برای استفاده فردی باید هزینه بیشتری بپردازند که شاید همه مردم از عهده آن برنیایند. نکته دیگر بحث امنیت در یک خودروی اشتراکی است. حتی اگر فرض کنیم که نرم‌افزار خودرو بتواند مسائل مربوط به خدمت رسانی به موقع و زمان‌بندی صحیح را برای رساندن مسافران به مقصد حل کند، افراد در یک خودروی کوچک نسبت به اتوبوس یا قطار در حضور غریبه‌ها احساس خوبی نخواهند داشت.
البته شاید راه حل‌هایی برای این موضوع وجود داشته باشد. برای مثال، خودروهای این‌چنینی می‌توانند طوری طراحی شوند که بخش‌های جداگانه برای هر مسافر داشته باشند به نحوی که اصلا نیازی نباشد که شما سایر مسافران را ببینید. همچنین برای این که مسافران احساس نکنند که در خودرو حبس شده‌اند، پنجره‌های مجازی که در واقع نمایشگرهای با رزولوشن بالا هستند تصاویری را که از طریق دوربین‌های خارجی خودرو از محیط بیرون دریافت می‌کنند برای مسافران پخش می‌کنند.
تا زمانی که به این مرحله از استفاده از خودروهای بدون سرنشین برسیم، بدون تردید سخت‌افزار تولید این خودروها هم ارزانتر خواهد شد. تصور کنید که خودرویی در جلوی شما بایستد، یکی از درها با رنگ سبز مشخص شود و شما از همان در وارد خودرو شوید تا به مقصد مورد نظرتان بروید. در واقع شما سوار یک خودروی اشتراکی شده‌اید ولی فضای اختصاصی مخصوص به خود را دارید. شاید خودروهای دیگری هم برای حمل و نقلِ گروهیِ افراد طراحی شوند، افرادی که مشکلی با مواجهه با غریبه‌ها نداشته باشند.
در سال ۲۰۱۴ گوگل اعلام کرد که فاز بعدی تحقیقات این شرکت در ارتباط با توسعه‌ی خودروهای الکتریکی ۲ مسافره با حداکثر سرعت ۴۰ کیلومتر در ساعت بخصوص برای مناطق شهری متمرکز خواهد بود. مسافران از طریق گوشی هوشمند خود درخواست یک خودرو را می‌دهند و مقصد را نیز تعیین می‌کنند. مهندسان گوگل به این نتیجه رسیده‌اند که ایجاد قابلیت کنترل خودرو حتی در مواقع اضطراری توسط مسافران امری غیر قابل توجیه است از این رو، خودرو کاملا اتوماتیک خواهد بود بدون این که خبری از فرمان یا پدال‌های گاز و ترمز باشد.
اما به نظر می‌رسد که باید راه‌های دیگری نیز برای استفاده از خودروهای اشتراکی اتوماتیک ایجاد شود. برخی تحلیل‌گران نظیر کوین درام اعتقاد دارند که خودروهای بدون راننده طی ۱۰ سال آینده در دسترس خواهند بود و شرایط حمل و نقل را بطور کلی تغییر خواهند داد. او معتقد است باید قابلیتی فراهم شود تا هر کسی از قبل یک صندلی روی خودرو رزرو کند و بدون این که نگران صندلی باشد به کارهای روزانه خود مشغول شود. از سوی دیگر باید هزینه‌ی رزرو نیز پایین باشد تا برای عموم مردم قابل استفاده باشد.
اگر استفاده اشتراکی از خودروها رایج شود، بنابراین شاهد خودروهای کمتری نسبت به جمعیت خواهیم بود. در این صورت فعالان محیط زیست و برنامه‌ریزان شهری خیلی خوشحال خواهند شد البته شاید این خوشحالی را نتوانیم برای تولید کنندگان خودرو متصور شویم. ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که با گسترش خودروهای اشتراکی خودروهای لوکس و برندهای معتبر هم به نوعی تهدید خواهند شد چرا که اگر قرار باشد شما خودرو نخرید و فقط برای رفت‌و‌آمدهای کوتاه شهری از خودروهای اشتراکی استفاده کنید شاید دیگر مهم نباشد که خودرویی که سوار آن هستید تولید کدام شرکت است.
با توجه به دلایل ذکر شده شاید بهتر باشد بگوییم که تولید کنندگان خودرو تمام تلاش خود را خواهند کرد تا همچنان یک نفر روی صندلی راننده بنشیند حتی اگر او به ندرت نیاز به کنترل خودرو داشته باشد. حالا تولید کنندگان خودرو بر سر یک دو راهی قرار گرفته‌اند، دو راهی که معمولا با ظهور فناوری‌های جدید، شرکت‌های بزرگ به آن بر می‌خورند و در صورتی که آینده پژوهی و انعطاف‌پذیری لازم را نداشته باشند از دور رقابت خارج می‌شوند. شرکت‌ها مجبور هستند که بین تجارت فعلی که برایشان درآمدزا است و احتمالا در آینده نزدیک نیز درآمدزا خواهد بود و کمک به تکمیل و توسعه یک فناوری نوظهور که ممکن است در آینده تجارت قبلی آن‌ها را نابود کند، یکی را انتخاب کنند.
تجربه نشان داده که معمولا در چنین شرایطی شرکت‌ها تجارت فعلی خود را حفظ می‌کنند و اگر قرار باشد انقلابی که سرگی برین در نظر دارد عملی شود، باید در جایی غیر از کارخانه‌های خودروسازی فعلی به دنبالش باشیم. البته به نظر می‌رسد که سرگی برین در جای درستی برای رقم خوردن این انقلاب است.
اگر مدل صاحب خودروهای شخصی بودن از بین برود در این صورت تأثیر زیادی بر اقتصاد و اشتغال جامعه خواهد داشت. افرادی که در کار خرید و فروش خودرو هستند، تعمیرگاه‌های خودرو و البته جایگاه‌های عرضه سوخت را که در نزدیکی خانه شما هستند در نظر بگیرید، بقای این کسب‌و‌کارها تا حد زیادی به این امر بستگی دارد که خودرو با حجم زیادی در بین مردم توزیع شده باشد. اما در دنیایی که گوگل برای آینده متصور است، خودروهای روباتیک به صورت ناوگان‌های مختلفی در دسترس خواهند بود از این رو نگهداری و تعمیرات آن‌ها، بیمه و تأمین سوخت این خودروها نیز به همین ترتیب متمرکز خواهد شد. بدیهی است که هزاران کسب و کار کوچک و شغل‌های مرتبط با آن‌ها نیز در آینده از بین خواهند رفت. برای این که تقریبا متوجه شوید که چه تعدادی از افراد شغل خود را از دست می‌دهند شاید خوب باشد که بدانیم فقط در لس‌آنجلس آمریکا حدود ۱۰ هزار نفر در کارواش کار می‌کنند. البته برخی معتقدند با از بین رفتن برخی شغل‌ها همواره شغل‌های جدیدی ایجاد و جایگزین آن‌ها می‌شوند.
شاید استفاده از خودروهای اشتراکی تبدیل به چالشی برای غربی‌ها در آینده شود ولی ما در ایران به عنوان یکی از معدودهای کشورهای دنیا سال‌ها است که به استفاده از تاکسی‌های اشتراکی عادت داریم با این تفاوت که هنوز تاکسی‌های ما بدون راننده نشده‌اند، بنابراین به نظر می‌رسد در این زمینه ما از آن‌ها سال‌ها جلوتر هستیم! نظر شما چیست؟
