سال گذشته میلادی، شرکت سامسونگ به عنوان برند نخست تولید گوشی در دنیا فراز و نشیب های زیادی داشت. این شرکت که همچنان رتبه اول در فروش گوشی های هوشمند را برای خود حفظ کرده است، از ماه های قبل با روند نزولی در فروش روبرو شد و هزینه های بالای بازاریابی و پایین آمدن میزان فروش، سرانجام در چهار ماهه سوم سال ۲۰۱۴ این شرکت را با کاهش ۲۰ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته مواجه کرد.
چالش نخست سامسونگ
شرکت سامسونگ در سال گذشته، هم در عرصه فروش گوشی های پیشتاز و گران قیمت و هم در عرصه گوشی های ارزان قیمت با رقبای سرسختی دست و پنجه نرم کرد. کمپانی اپل با عرضه آیفون ۶ به بازار فروش، پرچمداران این شرکت کرده ای را به شدت تحت تاثیر قرار داد.
اپل که پس از سامسونگ در مقام دوم از فهرست پرفروش ترین شرکت ها قرار دارد، رقیب خوبی برای پرچمداران سایر کمپانی ها از جمله سامسونگ محسوب می شود اما مسئله اصلی برای سامسونگ در سال ۲۰۱۵ این رقیب قدیمی نیست؛ چرا که کمپانی اپل فقط در عرصه گوشی های گران قیمت با سامسونگ رقابت می کند. چالش بزرگ سامسونگ در سال جدید در زمینه فروش گوشی های میان رده و ارزان قیمت ظاهر می شود.
حضور سه شرکت چینی هواوی، شیائومی و لنوو معادلات گذشته بازار را برهم زده و این شرکت ها توانستند با تولید گوشی های متنوع و ارزان قیمت در مدت زمان کوتاهی، سهم خوبی از بازار به دست آورند، به طوری که شیائومی توانست پس از اپل در رتبه سوم پرفروش ترین ها قرار گیرد و هواوی با استراتژی تولید گوشی های هوشمند با قابلیت های بالا و قیمت مناسب به سهمی معادل ۵٫۳ درصد از بازار دست یافت.
لنوو نیز با خرید موتورولا ادعا کرده که قصد تولید بیش از ۶۰ مدل گوشی هوشمند را دارد. تغییر و تحولاتس ریع در صنعت گوشی های هوشمند و رشد سریع بازارهای نوظهور، سامسونگ را بر آن داشت تا به عنوان بزرگترین شرت گوشی ساز تغییراتی در استراتژی خود به وجود آورد.
طبق گزارش وال استریت ژورنال، این شرت در سال گذشته میلادی اعلام کرده بود که میزان تولید گوشی های هوشمندخود را تا ۳۰ درصد کاهش خواهد داد. این تصمیم به معنای کاهش تولید مدل های خاص نیست، بلکه سامسونگ قصد دارد تنوع محصولات خود را کاهش داده و تمرکز خود را روی انواع محدودتری معطوف کند اما آیا این تصمیم واکنش مناسبی در مقابل بازارهای نوظهور است؟
چالش دوم سامسونگ
در رابطه با شرکت های تولیدکننده اسمارت فون های ارزان قیمت، سامسونگ با ۲ مسئله اصلی روبرو است؛ یکی اینکه این شرکت ها که عمدتا در چین و هند هستند، سعی دارند بازار کشورهای خود را به دست آورند و آنها را از مصرف گوشی های خارجی بی نیاز کنند و این برای سامسونگ به معنای از دست دادن سود سرشار در بازارهای بزرگ چین و هند است.
از طرف دیگر این شرکت های تازه وارد رویکرد در دسترس قرار دادن گوشی های هوشمند برای همگان با هر سطح درآمد را در پیش گرفته اند و با این شعار درصدد تصرف بازارهای کشورهای دیگر از جمله آسیای میانه و آمریکای لاتین برآمده اند که این امر نیز با محدود کردن بازار سامسونگ، بر میزان فروش این شرکت تاثیر منفی خواهد گذاشت.
با این وجود به نظر می رسد تلاش های این شرکت برای به دست آوردن گذشته درخشان خود کافی نباشد. حال سوال اینجاست که سامسونگ برای ماندن در قله باید چه چیزهایی را قربانی کند؟
در حال حاضر دو سوم از گوشی های هوشمند در سرتاسر دنیا کمتر از دویست دلار به فروش می رسند در حالی که این مبلغ تغییر چندانی نکرده، تنوع گوشی های ارزان قیمت به شدت افزایش یافته و امکان انتخاب بیشتر و بهتری را برای کاربران فراهم مآورده و این در حالی است که گوشی های رده بالا مانند galaxy55 و iPhone6 جیزی بیش از ۵۰۰ دلار می ارزند و تا سال ۲۰۱۸ فقط ۱۴ درصد از کل گوشی های هوشمند موجود در بازار را تشکیل می دهند. پس رقابت اصلی بر سر تولید گوشی ها با قیمت مناسب است که تا حد زیادی میزان فروش را تحت تاثیر قرار می دهد.
کشور چین که خود بزرگترین مصرف کننده گوشی های ارزان قیمت است، در سال میلادی جاری یک سوم از کل فروش گوشی در بازار را از آن خود خواهد کرد.
پس سامسونگ ضربه نهایی را از شرکت های نوظهور خواهد خورد و اگر امروز راه حلی برای این مشکل پیدا نکند، شاید فردا زمانی برای این کار نمانده باشد.
سامسونگ سالیان طولانی با اپل بر سر گوشی های رده بالا رقابت کرده اما برگ برنده این شرکت برای رسیدن به صدر جدول گوشی های ارزان قیمت بوده؛ بخشی که اپل از ابتدا در آن نقشی نداشته و اساسا محصولی برای رقابت در بازار پایین رده ها عرضه نمی کند. شرکت اپل برخلاف سامسونگ تکلیف خود را در انتخاب مخاطب روشن کرده و آن دسته از بازار را هدف قرار داده که طرفدار گوشی های لوکس هستند و حاضرند برای تهیه آیفون های گران این شرکت یک سال به انتظار بنشینند.
در مقابل سامسونگ نیز توانسته بود بازار چین را از آن خود کند؛ جایی که گوشی های هوشمند قدیمی و البته ارزان این شرکت طرفداران زیادی داشت اما یک اشتباه محاسباتی باعث بروز ضررهای متوالی برای این شرکت شد: مشتریان جدید در بازارهای نوظهور دیگر تمایلی به استفاده از اسمارت فون های قدیمی با تکنولوژی پایین نداشتند؛ هر چند که با قیمت مناسبی عرضه شوند، بلکه آنها خواهان استفاده از گوشی های رده بالا با قیمت مناسب بودند. اینجا بود که شیائومی در کنار شرکت های نوظهور دیگر این نیاز را شناسایی کردند و به قیمت عقب راندن سامسونگ جایگاه خوبی برای خود به دست آوردند.
قبل از ظهور شیائومی، سامسونگ بیش از سه سال متمادی بر بازار چین تسلط کامل داشت تا اینکه شیائومی در چهار ماهه دوم سال ۲۰۱۴ سرانجام به این سلطه خاتمه داد و در مدت زمان اندکی یعنی تا پایان سپتامبر سال گذشته توانست سهم سامسونگ را از بازار کشور چین ۹ درصد دیگر کاهش دهد اما در بازار هند وضع سامسونگ اندکی بهتر بود و این شرکت در چهار ماهه سوم سال گذشته ۲۳ درصد از بازار این کشور را در دست داشت؛ گرچه این مقدار نیز نسبت به سال قبل با کاهش روبرو بود.
تهدید تمام گوشی سازها
رقابتی که شرکت های چینی در پیش گرفته اند ممکن است تمام کمپانی های سازنده گوشی را تحت تاثیر قرار دهد. طبق گزارش IDC، مصرف کنندگان دیگر مجبور نیستند برای پیدا کردن یک گوشی با سخت افزار مناسب و کیفیت بالا، در گوشی های پرچمدار و رده بالا جستجو کنند بلکه تنوع زیاد گوشی ها، رقابت کمپانی های جدید و خارج شدن بازار از انحصار کمپانی های بزرگ به آنها قدرت انتخاب آنها را بیشتر کرده است و این یعنی دیگر رقابت فقط بر سر کیفیت سخت افزار و تکنولوژی های جدید به کار رفته در گوشی ها نیست بلکه این رقابت به عرصه قیمت گذاری آنها نیز کشیده شده و این سوال اساسی را به وجود آورده که کمپانی ها تا چه حد می توانند قیمت گوشی های خود را کاهش دهند تا در میدان باقی بمانند و آیا سامسونگ چنین برنامه ای را برای نجات خود در نظر دارد؟
همانطور که قبلا گفته شد، یکی از این راه حل های سامسونگ برای نجات از این ورطه محدود کردن تولید گوشی ها و تمرکز بر کیفیت آنهاست. این شرکت تصمیم دارد در سال جدید با کاهش ۲۵ تا ۳۰ درصدی در تولید، تغییر اساسی در محصولات جدید خود به وجود آورد و همچنین وعده داده با استفاده از متریال جدید و به کارگیری طراحی های خلاقانه در گوشی های هوشمند میان رده و پایین رده، آنها را با سخت افزار با کیفیت و قیمت مناسب روانه بازار کند.
همچنین سامسونگ تصمیم دارد برای مقرون به صرفه تر شدن آنها از محتوای یکسانی استفاده کند، تا اینجا حرفی از صرف نظر کردن بخشی از سود به میان نیامده است.
ابتکارهای کره ای
علاوه بر این، شرکت مذکور برای بهبود موقعیت خود در بازار هند و جلب نظر کاربران تصمیم گرفت تا پایان سال ۲۰۱۴ برای اولین بار در کشور هند گوشی های هوشمندی عرضه کند که به جای اندروید، از سیستم عامل تایزن استفاده می کنند تا با کاهش اتکای خود به اندروید، دست خود را برای کاهش قیمت تمام شده محصولاتش بازتر بگذارد.
این شرکت قصد داشت گوشی های تایزنی خودرا به قیمت ۱۰۰ دلار به فروش برساند و بتواند با گوشی های اندرویدی ارزان قیمت به رقابت بپردازد.
اما سال ۲۰۱۴ به پایان رسید و وعده سامسونگ برای ارئه سیستم عامل تایزن در این سال به سرانجام نرسید. به نظر می رسد سامسونگ در طراحی و آماده سازی سخت افزار و نرم افزار لازم برای کار با این OS با مشکلاتی روبرو است. با وجود سرمایه گذاری عظیم این شرت در این زمینه، فیچرها و اپلیکیشن های این سیستم عامل هنوز با کاستی هایی دست و پنجه نرم می کند و جای خالی اپلیکیشن های مهمی چون Facebook و WhatsApp در این سیستم عامل احساس می شود.
در مقابل، گوگل با مشارکت سه شرکت Karbonn، Micromax و Spice برای اولین بار با گوشی Sparkle V اندروید وان را در هند روانه بازار کرد. این گوشی که فقط ۱۰۵ دلار قیمت داشت، پیش از اینکه سامسونگ بتواند سیستم عامل خود ار در هند عرضه کند، در دسترس کاربران قرار گرفت و گوگل با این شراکت، کار را برای سامسونگ و سیستم عامل تایزنش دشوارتر از پیش کرد.
با وجود اینکه سامسونگ برای عملی کردن برنامه های خود و نجات از رکود راه دشواری در پیش دارد اما امکن حفظ موقعیت کنونی اش به هیچ وجه غیرممکن نیست. مهمترین عاملی که در این رابطه کارساز خواهد بود، صرفنظر کردن آن از دریافت سود قابل توجه و بسنده کردن به سودآوری پایین در مقابل فروش بالا است.
تولید گوشی های پرچمدار که بیشترین سودآوری را برای این شرکت دارد نیز می تواند وضعیت این شرکت را بهبود بخشد و از صعود رقبایی چون اپل از جایگاه دوم به اول جلوگیری کند. شایان ذکر است که کمپانی اپل به رغم داشتن سهم کوچکی از بازار، سود سرشاری به دست می آورد.
راه حل دیگر برای سامسونگ، طراحی نرم افزار مخصوص به خود و مقابله با انحصارطلبی اپل است. البته این شرکت با استخدام صدها مهندس و صرف هزینه های هنگفت به موفقیت هایی در این زمینه رسیده است اما این دستاوردها از نظر کاربران پنهان ماندند و مورد توجه شایانی قرار نگرفتند.
با این وجود در بازاری که سخت افزار امتیاز ویژه ای برای پیش افتادن از رقبا محسوب نمی شود، نرم افزار می تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند. با همه این تفاسیر، سال ۲۰۱۵ سال دشواری برای سامسونگ خواهد بود. در این سال این شرکت باید با در پیش گرفتن اقداماتی مناسب، از دچار شدن به سرنوشت نوکیا و بلک بری جلوگیری کند و مقتدرانه مقام خود را در صدر جدول حفظ کند.
منبع:هفته نامه عصرارتباط