گم‌ شدن یک میلیون و ۶۰۰ هزار مشترک رایتلی

اجرای رومینگ ملی و استفاده اپراتورهای تلفن ‌همراه از آنتن‌های یکدیگر، باعث طرح برخی مسائل شده است. یکی از این ابهامات تعداد واقعی مشترکان فعال رایتل است؛ در حالی که گفته می‌شود این اپراتور یک میلیون و ۸۰۰ هزار مشترک فعال دارد؛ اما در عملکرد یک ماهه ردپای حداکثر ۲۰۰ هزار مشترک دیده می‌شود.یکی از اتفاقات تازه در بازار موبایل ایران اجرای رومینگ ملی و استفاده اپراتورهای موبایل از شبکه‌های یکدیگر است.در کنار تمام محاسن اجرای طرح، در دل آن آمارهایی نهفته که قابل توجه است. آمارهایی از نوع ابهام در تعداد واقعی مشترکان اپراتور سوم تلفن‌همراه. اینکه به واقع این اپراتور چند مشترک فعال در شبکه دارد و سطح سرویس فعلی که به مشترکان ارائه می‌شود ناشی از استفاده توأمان چند مشترک از شبکه این اپراتور است؟فاز نخست طرح رومینگ ملی از یک ماه پیش و با استفاده مشترکان رایتل از آنتن‌های همراه اول و ایرانسل آغاز شد.

بنابر اعلام مسئولان در روز نخست اجرای این طرح، در تهران ۸ هزار نفر از مشترکان رایتل از آنتن‌ همراه اول و ۵ هزار نفر از آنتن ایرانسل استفاده کرده‌اند. در دومین روز اجرای رومینگ ملی یکی از اپراتورهای موبایل اعلام کرد در مجموع طی یک روز در سراسر کشور ۱۵ هزار مشترک منحصر به فرد رایتلی به شبکه این اپراتور وارد شده‌اند. احتمالا این رقم برای دیگر اپراتور نیز کمی بیشتر یا کمتر بوده است.

با گذشت نزدیک به یک ماه از آغاز این طرح، آمارها افزایش یافت و رگولاتوری نتایج رسمی آن را اعلام کرد. بنابه گفته رئیس رگولاتوری «تاکنون ۳۷ هزار و ۹۴۰ مشترک از شبکه همراه اول و ۶۳ هزار و ۲۳۶ مشترک از شبکه ایرانسل استفاده کرده‌اند»؛ به این ترتیب تاکنون در مجموع ۱۰۰ هزار مشترک رایتلی یا بهره‌گیری از رومینگ ملی، از آنتن‌های دو اپراتور دیگر استفاده کرده‌اند. البته این آمار همپوشانی نیز دارد؛ به این معنی که احتمالا بخشی از مشترکانی که به شبکه همراه اول وارد شده‌اند به شبکه ایرانسل نیز وارد شد و در آمار هر دو اپراتور محسوب شده‌اند.

از سوی دیگر با توجه به عدم آنتن‌دهی کامل و کمبود تعداد آنتن‌های رایتل در سطح شهرها، احتمالا اغلب مشترکان فعال رایتل در طول روز و طی جابه‌جایی حداقل یکبار با ضعف آنتن‌دهی و استفاده از آنتن‌های دو اپراتور دیگر ناگزیر شده‌اند. در نتیجه آمار مشترکان رومینگی رایتل می‌تواند به نوعی انعکاسی از ضریب تعداد مشترکان فعال این اپراتور باشد.

با احتساب ۱۰۰ هزار مشترک فعال رومینگی رایتل در روز، اگر فرض کنیم ۵۰ درصد مشترکان فعلی با پوشش کامل تحت آنتن‌های این اپراتور، بی‌نیاز از استفاده از آنتن اپراتورهای غالب بوده‌اند، احتمالا تعداد مشترکان در لحظه فعال رایتل حدود ۲۰۰ هزار مشترک خواهد بود.

از سوی دیگر مدیرعامل ایرانسل نیز می‌گوید: «روزانه ۷۰ هزار مشترک رایتلی از شبکه این اپراتور استفاده می‌کنند». اگر ۷۰ هزار مشترک نیز روزانه از شبکه همراه اول استفاده کنند باز هم احتمالا این رقم روزانه از ۲۰۰ هزار مشترک فراتر نخواهد رفت.

در آخرین اظهار نظر، مدیرعامل رایتل، تعداد کاربران این اپراتور را یک میلیون و ۶۵۰ هزار اعلام کرده است. در تازه‌ترین گزارش نیز رئیس رگولاتوری تعداد رایتلی‌ها را یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر عنوان کرده است.

در پیگیری این موضوع از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی که مرجع رسمی مقررات‌گذاری و نظارت در حوزه ICT است، این سازمان با تایید آمار رسمی مشترکان رایتل، اعلام کرد: «دلیل آمار کم مشترکان رایتلی «روم» شده (انتقال یافته) به شبکه دو اپراتور دیگر، پوشش رایتل در شهرهای بزرگ است؛ این اپراتور در شهرهای بزرگ پوشش تقریبا کامل دارد و اغلب مشترکان این اپراتور نیز در تهران و چند شهر بزرگ قرار دارند و سیم‌کارت‌های رایتل در کل کشور استفاده عمومی نمی‌شود. از این رو اغلب مشترکان آن بی‌نیاز از ورود به شبکه اپراتور‌های دیگر هستند.»

این سازمان همچنین آمار ۷۰ هزار مراجعه روزانه مشترکان رایتل به شبکه هر یک از اپراتورها را نیز تایید کرد و یادآور شد که «آمار یک میلیون و ۸۰۰ هزار مشترک رایتل مربوط به آمار مشترکان ثبت شده است و نه فعال».

این پاسخ تا حدی این ابهام را روشن می‌کند، زیرا آمار مشترکان ثبت شده برمبنای HLR شبکه و آمار مشترکان فعال در لحظه برمبنای VLR شبکه ثبت می‌شود. VLR عدد واقعی مشترکانی را که در لحظه فعال و در شبکه روشن هستند را اعلام می‌کند. از این رو همواره آمار HLR عدد بیشتری نسبت به آمار VLR است.

در نهایت باید گفت از آنجا که معیار ارزیابی کیفیت سرویس‌دهی یک اپراتور، تعداد مشترکان و گستردگی شبکه است، باید آمار واقعی مشترکان فعالی که از شبکه اپراتورها استفاده می‌کنند، شفاف باشند تا کیفیت سرویس اپراتورها به نسبت تعداد مشترکانشان مورد سنجش صحیح قرار گیرد.

در پیگیری موضوع از رایتل، این اپراتور اعلام کرد: «در گذشته بخشی از سیم‌کارت‌های فروخته شده، فعال نشده بود اما از ماه گذشته فعال‌سازی سیم‌کارت‌های ثبت شده، فروش سیم‌کارت‌ و رشد مصرف در سیم‌کارت‌ها به شدت سیر صعودی داشته است. از این رو بنا به دلایلی از جمله آغاز رومینگ ملی، در ماه‌های اخیر تعداد مشترکان فعال افزایش قابل توجهی یافته است.»

بر اساس این گزارش همزمان با جام‌جهانی ۲۰۱۴ و رقابت‌های جهانی والیبال شاهد گسترش تبلیغات این اپراتور برای جذب مشترکان بیشتر بودیم.