ما نمیدانیم که تا کی باید خبر فیلتر شدن بشنویم؟ یعنی تمام مشکلات حل شده که هرروز یک برنامه یا شبکه اجتماعی فیلتر میشود؟ نزدیک به یک هفته از فیلترینگ واتسآپ میگذرد. پیش از این، نرمافزار وی چت از دسترس کاربران ایرانی خارج شده بود. موج فیلترینگ از شبکههای اجتماعی شروع شد و حالا به سمت برنامههای تلفن همراه آمده است. میتوان بررسی کرد که از کار انداختن این برنامهها چه اندازه برای کشور مفید بوده است؟. البته باید به این نکته اشاره کرد که مردم استفاده آزاد از اینترنت را جزو حقوقشان میدانند.
فیلترینگ واتس آپ تصویب شد، این خبری است که دبیرکارگروه تعیین مصادیق مجرمانه سه شنبه ۹ اردیبهشت اعلام کرد محدود ساختن اینترنت و استفاده از اپلیکیشن های موبایلی برای اقلیتی خوشحالی به بار می آورد و برای اکثریت، نارضایتی. نکته دیگر توجیه این فیلترینگ تحت عنوان حریم خصوصی و مسائل شرعی، قطعاً توجیه نادرستی است. به طور مثال اگر فیلترکنندگان نگران حریم خصوصی و اطلاعات مردم هستند در وهله اول باید نگران اطلاعات خود باشند، چون طبق گفته دبیر شورای عالی فضای مجازی، میزبانی ۴۰ درصد سایت های دولتی در خارج از کشور است. حال باید دید اطلاعات شخصی مهم تر است یا اطلاعات دولتی؟
عبدالصمد خرم آبادی دبیر کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گفت: در یکی از آخرین جلسات کمیته برای فیلترینگ نرم افزار واتس آپ تصمیم گرفته شده است.
گروه اولی که ازفیلترینگ چه دراینترنت و چه موبایل سود میبرند ،فیلترشک نفروشان هستند. اساساً این فیلترشکن فروشان چه کسانی هستند که نه تنها سایتهایشان فیلتر نیست ،بلکه برای خود حساب بانکی دارند وفروش آنلاین انجام میدهند؟
وی افزود: این تصمیم اتخاذ شده و به تصویب هم رسیده است اما هنوز تصمیم برای زمان اجرای فیلترینگ گرفته نشده است. دبیر کمیته تأیید مصادیق محتوای مجرمانه درباره دو نر م افزار اینستاگرام و وایبر نیز گفت: برای فیلترینگ نرم افزار وایبر هنوز تصمیمی در کمیته اتخاذ نشده است. خرم ابادی درباره اینستاگرام هم گفت: این نرم افزار محتوای مجرمانه فراوانی دارد اما هنوز برای فیلترینگ این نرم افزار تصمیمی گرفته نشده است.
گروه دیگری که ازفیلترینگ وبهخصوص مسدودشدن اپلیکیشنهای موبایلی منتفع میشوند،اپراتورهای تلفن همراههستند. طبیعتاً با فراگیر شدن استفاده از این اپلیکیشن های موبایلی، برقراری ارتباط که تنها هزینه اندک اینترنت را برای کاربر در پی دارد
نیازی به نوشتن دوباره نیست؛ واتس آپ اپلیکیشنی است که برای موبایل طراحی شده و با سرعت لاک پشتی اینترنت موبایل در ایران هم به خوبی کار می کند و البته در مدت کوتاهی جایگزین اس ام اس شد. چون امکان فرستادن پیام صوتی دارد و با سرعت بسیار خوبی، آن را به مخاطب ارسال می کند. انقدر واتس آپ با سرعت میان کاربران گوشی های هوشمند پرطرفدار شد که همه کم کم وایبر را فراموش میکردند. آن هم وایبر که به اینترنت پرسرعت تری نسبت به واتس آپ نیاز دارد.
در گزارش فیلترینگ و میلیاردها تومان پولی که به جیب فیلترشکن فروشان می ریزد در این ارتباط آورده بودیم : ۴۸ ساعت بعد از فیلتر کردن وی چت، ۴۱ درصد از ۴ و نیم میلیون نفر استفاده کننده از وی چت یعنی یک میلیون و ۸۴۵ هزار نفر، روی گوشی موبایل خود فیلتر شکن نصب کردند.
در حال حاضر میانگین قیمتی فیلترشکن های سرویس موبایل چیزی حدود ۶ هزار تومان است، با این حساب فقط در ۴۸ ساعت اولیه ۱۱ میلیارد و هفتاد میلیون تومان توسط کاربران اپلیکیشن موبایلی وی چت فیلتر شکن خریداری شده است.
با این حساب گروه اولی که از فیلترینگ چه در اینترنت و چه موبایل سود می برند، فیلترشکن فروشان هستند. این سؤال اینجا مطرح می شود که اساساً این فیلتر شکن فروشان چه کسانی هستند که نه تنها سایت هایشان فیلتر نیست، بلکه برای خود حساب بانکی دارند و فروش آنلاین انجام می دهند؟ آیا شناسایی این افراد توسط پلیس سخت است یا اراده و قصدی برای شناخت و برخورد با آن ها نیست؟
گروه دیگری که از فیلترینگ و به خصوص مسدود شدن اپلیکیشن های موبایلی منتفع می شوند، اپراتورهای تلفن همراه هستند. طبیعتاً با فراگیر شدن استفاده از این اپلیکیشن های موبایلی، برقراری ارتباط که تنها هزینه اندک اینترنت را برای کاربر در پی دارد، میزان استفاده مردم از پالس های گران قیمت خطوط تلفن همراه به شکل گسترده ای کاسته می شود؛ امری که در ماه های اخیر مشهود بود و به سرعت نیز در حال توسعه نفر به نفر است و طبیعتاً بخشی از هزینه های زندگی مردم و البته عدد بسیار بزرگی از درآمد اپراتورهای تلفن همراه را کاهش می دهد.
سیاست یک بام و دو هوا
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت : نماینده وزارت ارتباطات در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نسبت به مخالفت با فیلتر شدن “واتسآپ” اقدام نموده و وزارت ارتباطات با توجه به تعداد قابل توجه کاربران این سرویس، موافق چنین تصمیمی نیست.
جالب اینجاست که متولی فناوری اطلاعات مخالف فیلترینگ است و حال آنکه در عمل چیز دیگری را می بینیم
دسترسی یکسان برای همه
اگر قرار نیست کسی به محتوای سایتهای فیلتر شده دسترسی داشته باشد چرا اکنون برخی صفحه های منسوب به برخی دولتمردان هم در شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک (که فیلتر بودن آن بر هیچ کس پوشیده نیست) وجود دارد و این سوال پیش میآید که اگر قرار است دسترسی به سایت و شبکهای بنا به هر دلیل ممنوع باشد پس حداقل لازم است این مساله برای تمام افراد به طور یکسان در نظر گرفته شود.