بیستمین نمایشگاه کامپیوتر و اتوماسیون اداری اصفهان(اتوکام ۲۰۱۴) به اذعان بسیاری از مسوولان آن قدر رشد کمی و کیفی یافته است که می تواند بخشی از اهداف و برنامه های محقق نشده نمایشگاه الکامپ تهران را به منزل برساند. رشد این نمایشگاه طی سال های گذشته و به خصوص در چند سال اخیر، رشدی مطلوب بوده است. به بهانه برگزاری بیستمین دوره نمایشگاه اتوکام در اصفهان، به سراغ ” کاظم آیت الهی” رییس سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور تا نظر وی را در این خصوص جویا شویم.
** در سال گذشته مطرح شده بود که بخشی از ظرفیتهای فعال نشده نمایشگاهی، در استانی مانند تهران و در نمایشگاهی مانند “الکامپ” که مورد استفاده قرار نگرفته، در سایر استانها جهت داده شود.چگونه می شود این ظرفیتها را به کار گرفت؟
بله.نمایشگاه الکامپ یک نمایشگاه ملی است که باید جایگاه ویژه ای در منطقه به دست آورد.ما همیشه از این جهت متأسف بودیم که این نمایشگاه بدون توجه به جایگاهی که میتواند داشته باشد، ادامه مسیر میدهد. بنابراین باید نمایشگاه دیگری وجود داشته باشد که مسیر رسیدن کشور به این جایگاه را هموارتر کند.بنظر من یکی از بهترین گزینه ها نمایشگاه اصفهان است تا اگر الکامپ به هر دلیل در دستیابی به اهداف خود موفق نشد،این اهداف در نمایشگاه اتوکام اصفهان دنبال شود. واقعیت این است که ما در کشور به یک نمایشگاه ملی نیاز داریم که در سطح منطقه بتواند بسیار فراتر از جیتکس کارایی داشته و نتیجه بدهد.بدلیل پتانسیل بزرگ بازار ایران باید به چنین نمایشگاهی فکر کرد. همه عوامل این امید را میدهد که در آینده نزدیک شاهد وجود یک نمایشگاه تراز اول منطقه ای در ایران باشیم. به همین دلیل نمایشگاههای تخصصی استانی به خصوص نمایشگاه اتوکام اصفهان، جایگاه ویژه ای دارند چراکه بیشتر تمرکز آنها بر مباحث تخصصی است.همه اینها بدلیل همکاری خوب سازمان نظام صنفی رایانه ای اصفهان و شرکت نمایشگاه های بین المللی است که حاصل آن را در رشد هر ساله نمایشگاه اتوکام شاهد هستیم.
** با توجه به این رویکرد نمایشگاه اصفهان در چه جایگاهی قرار گرفته است؟
نمایشگاه اتوکام اصفهان در جایگاهی است که میتواند بعنوان یک نمایشگاه تخصصی در قلب ایران عمل کند.
** پس این دو نمایشگاه قرار نیست جای یکدیگر را بگیرند، بلکه قرار است مکمل یکدیگر باشند.
بله. ظرفیتها به قدری وسیع است که حتی با وجود نمایشگاه الکامپ در تهران، همچنان نیازمند برگزاری نمایشگاه های تخصصی دیگری در خود تهران هم هستیم و سازمان نظام صنفی رایانه ای در این زمینه دو نمایشگاه دیگر را برنامه ریزی کرده است. امیدواریم این مسیر ادامه داشته باشد و هرساله شاهد برگزاری چندین نمایشگاه تخصصی قوی در کشور باشیم. الکامپ به دلیل پایتخت بودن یک بعد ملی دارد اما این بدان معنا نیست که نمایشگاهی مانند اصفهان نمی تواند بعد تخصصی و ملی داشته باشد چراکه حوزه فناوری اطلاعات بسیار گسترده است و وسعت آن می طلبد که نمایشگاه هایی با جنبه های کارکردی متفاوتی در کشور داشته باشیم.
** به نظر شما نمایشگاه اصفهان باید به چه سمت و سویی حرکت کند. آیا اتوکام به مرحله بلوغ نمایشگاهی خود رسیده است؟
به نظر من مسیر رشد این نمایشگاه تاکنون بسیار خوب بوده اما قناعت به هر سطحی اشتباه است؛ به خصوص در حوزه فناوری اطلاعات که به سرعت در حال رشد است، نه سازمان نظام صنفی رایانه ای و نه شرکت نمایشگاه ها نمی توانند به سطح کنونی قانع باشند.ویژگی عمده ای که سازمان نظام صنفی رایانه ای در مسیر رشد نمایشگاه ها مدنظر دارد، تخصصی تر کردن هرچه بیشتر شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان است و همچنین برگزاری رخدادهای آموزشی و اطلاع رسانی جانبی که هنوز جای کار زیادی دارد. معتقدم با اطلاع رسانی صحیح می توان سطح نمایشگاه ها را ارتقا داد. همان طور که نمایشگاه اصفهان در دهه نخست فعالیت خود بیشتر حالت کلی و عمومی داشت اما اکنون کاملاً تخصصی شده است.
** در آغاز به کار دولت یازدهم، تأکید زیادی بر رشد فناوری اطلاعات در کشور و تأثیر آن در حل بحران ها وجود داشت و حتی گفته می شد دولت یازدهم، دولت فناوری اطلاعات است. آیا این رویکرد در عمل اتفاق افتاد؟
خوشبختانه تفاوت قابل مقایسه ای در دیدگاه ها حادث شده اما هنوز هم انتظار داریم این تغییرات سرعت بیشتری به خود بگیرد چراکه تنها راه دستیابی به توسعه پایدار و عبور از معضلات اجتماعی و اقتصادی استفاده از فناوری اطلاعات است. دولت یازدهم فناوری اطلاعات را پیشران توسعه تلقی میکند.برنامه ریزی های خوبی در این زمینه انجام شده اما نگرانی نظام صنفی رایانه ای در سرعت عمل این برنامه ریزی هاست.خوشبختانه در شهریور ماه امسال ضوابط اجرایی و نقشه راه تحقق دولت الکترونیک ابلاغ و در اصفهان نیز شورای راهبردی فناوری اطلاعات و ارتباطات با غنا و قوت بسیار خوبی تشکیل شد.در این زمینه پیگیری های مثمر ثمری از سوی شخص استاندار و استانداری اصفهان انجام شد و همه این مسایل گویای این است که حرکت رو به جلو در زمینه فناوری اطلاعات آغاز شده است. در این که نگاه های زیرساختی بسیار تغییر کرده و دولتمردان با دید توسعه محور به فناوری اطلاعات نگاه میکنند،شکی نیست اما ما بعنوان بخش خصوصی هنوز هم راضی نیستیم و معتقدیم باید سریعتر از اینها عمل کرد.امیدواریم بزودی از رکودی که در بازار فناوری اطلاعات وجود دارد، خارج شده و شاهد فعالیتهای اجرایی در این زمینه باشیم.
نقش فناوری اطلاعات در ساماندهی اقتصادی کشور و خروج از رکود اقتصادی که به آن اشاره کردید چیست و نمایشگاه ها چقدر در این زمینه مؤثر خواهند بود؟
نه تنها در بحث اقتصاد بلکه در کلیه زمینه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز استفاده از فناوری اطلاعات اجتناب ناپذیر است و بدون استفاده از این فناوری نمی توان در هیچ حوزه کسب و کاری قدم برداشت. نقش فناوری اطلاعات در حل بحران هایی مانند ترافیک و محیط زیست بسیار کلیدی است و امروز جایگاه ارتباطات در همه حوزه های کسب و کار شفاف و مشخص است. بنابراین دولتمردان علاوه بر این که بر نقش و تأثیر فناوری اطلاعات در رشد و توسعه کشور وقوف دارند، باید بدانند چگونه بیشترین استفاده را از این فضا کسب کنند.
** موضوعی که بارها به آن اشاره کرده اید، بحث آمادگی و استقبال از سرمایه گذاری های بخش خصوصی و حمایت از ورود این بخش به پروژه های کلان است. آیا زمینه لازم برای این امر وجود دارد؟
بخش خصوصی در حوزه فناوری اطلاعات فعال و توانمند است. سازمان نظام صنفی رایانه ای بدلیل وظیفه ای که در نظم دهی و هدایت توان بخش خصوصی دارد با تشکیل کنسرسیومهای لازم می تواند نقش بخش خصوصی را در پروژه های بزرگ افزایش دهد. بخش خصوصی آماده است اجرای پروژه های ملی شامل سرمایه گذاری، طراحی، تأمین تجهیزات، اجرا و ارایه خدمات و پشتیبانی و همه چرخه حیات این بخش را همان گونه که مورد قبول دولت است اجرا کند اما همچنان ایجاد زیرساخت این همکاری تنها از بخش حاکمیت برمی آید. برنامه ریزی های دولت، نشان می دهد عزم خوبی برای توسعه این زیرساخت وجود دارد.
** با توجه به این که این ارتباط گیری و ایجاد فضای رقابتیِ خارج از انحصار، هدف اصلی نمایشگاه است، آیا نمایشگاه ها به خوبی این فضا را فراهم کرده اند و یا بخش خصوصی و دولت از فضای ایجاد شده استفاده لازم را برده است؟
در استان اصفهان و پنج استان دیگر کشور ارتباط سازنده ای بین صنف، شرکت های نمایشگاهی و فعالان صنف وجود دارد و با تعامل مفیدی که میان این سه بخش به وجود آمده، رشد مناسبی در خود نمایشگاه ها اتفاق افتاده است. به خصوص نمایشگاه اتوکام اصفهان که در حال محکم کردن جایگاه خود در سطح ملی است. اما در مورد نمایشگاه الکامپ تهران، فراز و نشیبهای زیادی در تعامل با شرکت نمایشگاه ها و سازمان نظام صنفی داریم که امیدواریم همراهی مطلوب در این زمینه ایجاد شود.
** با توجه به ظرفیتها چقدر توانسته ایم خدمات فنی و مهندسی را در کشورهای منطقه و خلیج فارس ارایه کنیم؟
صادرات خدمات فنی و مهندسی از طرفی به یک انسجام درونی و برنامه ریزی قطعی نیاز دارد و از طرفی به وجود نمایشگاه هایی که به درستی منعکس کننده توانایی های ما در این زمینه باشد.بدون شک فروش خدمات فنی و مهندسی و محصولات فکر ابزار مهم ترین صادراتی است که در آینده نه چندان دور در کشور شاهد خواهیم بود اما برای این مهم به برنامه ریزی، انسجام، مسیر دهی و پشتیبانی نیاز است.
** چقدر از رکودی که به اشاره کردید ناشی از نگاه های دولتی و یا انحصارطلبی ها است؟
رکودی که در حال حاضر وجود دارد، تابع شرایط کلی کشور است و ناشی از یک اقتصاد دولتی؛ متأسفانه همیشه نگاه حاکمیتی غالب بوده و دولتهای مختلف در مقاطع مختلف سعی کرده اند این نگاه را برطرف کنند.در یک اقتصاد آزاد حاکمیت باید از تصدی گری به سمت ایجاد زیرساخت برود تا خود به خود انحصارطلبی هم رفع شود.
** همواره مطرح شده که استان اصفهان قابلیت اجرای پروژه های ملی فناوری اطلاعات را دارد اما در عمل شاهد آن نیستیم.در حالی که دیده میشود که استان قم بعنوان پایلوت یک سری از پروژه های ملی معرفی می شود. چرا؟
تصور میکنم امسال حرکت های بهتری در این زمینه انجام شده است. همین جا مثال خوبی برای اقتصاد آزاد و لزوم استفاده از توان بخش خصوصی است. استان اصفهان ظرفیت های بسیار خوبی را از حیث دانشگاهی و صنعتی و نیز توان بخش خصوصی در اختیار دارد اما در عمل پروژه ای به اصفهان اختصاص نمی یابد زیرا نقش اصلی را بخش حاکمیتی ایفا می کند. بخش خصوصی باید از کانالهای دولتی جلو برود و گرنه به مانع برمی خورد. انسجام و همراهی لازم با بخش خصوصی وجود ندارد و متأسفانه بخش دولتی فکر می کند صاحب قوای برتر است؛ در حالی که بدنه تصمیم گیری و تصمیم سازی باید خاستگاه بخش خصوصی را به رسمیت بشناسد. باید قبول کنیم هنوز اعتماد کافی به توانمندی بخش خصوصی در اجرای پروژه های ملی وجود ندارد.
** در اتوکام نوزدهم معاون علم و فناوری رییس جمهور، معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران حضور داشتند. بخش خصوصی هم که حاضر و آماده بود و تعامل به خوبی شکل گرفت اما بازهم شاهد تحول نبودیم.
یکی از توفیقات نمایشگاه سال گذشته، حضور مسوولان و حضور پرشور بخش خصوصی بود که مورد وثوق دولتی ها هم قرار گرفت .چرا این همراهی به نتیجه نرسید؟ چون بخش خصوصی نمی توانست مستقیم برود و جمع بندی این موضوع را اخذ کند و از طرف دیگر پیگیری و سرعت عمل مورد نیاز از سوی مسوولان استانی را شاهد نبودیم.
** مگر نه این که نقش سازمان نظام صنفی رایانه ای به عنوان قدرتمندترین نهاد این حوزه ایجاد یک پل ارتباطی میان بخش خصوصی و همین مسوولان است؟
بخش خصوصی که شامل نظام صنفی هم هست، همیشه با مانع روبرو است و این جمع بندی ها و نقطه نظرات باید از طریق مسوولان استانی به وزارتخانه انتقال داده می شد.
** این یعنی همان خلأ قانونی که گفتیم وجود دارد؟
نخیر. دولت یک پروژه تعریف و مثلاً به استان اصفهان واگذار می کند. در این بین ما نقش تسهیل گری داریم.ما این نقش را ایفا کرده ایم اما این تعامل به نتیجه نهایی نرسیده و این بدلیل ضعف در پیگیری ها است.
** سؤال آخر، بفرمایید تعریف شما از نمایشگاه چیست؟
نمایشگاه عرصه ای برای ارایه توانمندی ها و نتیجه گیری است. فضای نمایشگاه به دلیل تبادل نظر و تعاملی که بین صنعت و مصرف کننده ایجاد می کند، این امکان را می دهد که مخاطب و گروه هدف سؤالات و تقاضاهای عمیق تری را از ارایه کننده ، طلب کنند. در این شرایط غرفه دار نمایشگاه نیز باید از نظر اطلاعات قوی باشد و بنابراین نمی توان با رویکرد سنتی نمایشگاه را اداره کرد. این نگاه و جایگاه در نمایشگاه اتوکام اصفهان وجود دارد و به همین دلیل، همواره یک رشد عملکرد در فضای نمایشگاه اصفهان دیده می شود.
